Tapiry (Tapirus) – eklektyczne zwierzęta
Choć niektórzy uważają, że tapiry wyglądają trochę jak świnie z trąbami, w rzeczywistości są one bardziej spokrewnione z końmi i nosorożcami. Ten eklektyczny rodowód wywodzi się już ze starożytności – tak samo jak sam tapir, choć naukowcy uważają, że zwierzęta te zmieniły się na przestrzeni czasu, ale tylko nieznacznie.
Klasyfikacja
- Gromada: ssaki (Mammalia)
- Rząd: nieparzystokopytne (Perissodactyla)
- Rodzina: tapirowate (Tapiridae)
- Rodzaj: Tapirus
- Gatunek:
- tapir amazoński (Tapirus kabomani)
- tapir anta (Tapirus terrestris)
- tapir malajski / czaprakowy (Tapirus indicus)
- tapir górski (Tapirus pinchaque)
- tapir panamski (Tapirus bairdii)
Gatunki i występowanie
Na świecie wciąż występuje pięć gatunków tapirów, jednak wszystkie sklasyfikowane są jako gatunki wysoko lub bardzo wysoko zagrożone wyginięciem. Tapir amazoński odkryty został dopiero w roku 2013.
Tapir amazoński (Tapirus kabomani)
Odkryty dopiero w roku 2013. Jest najmniejszym z żyjących tapirów, występuje w Ameryce Południowej.
Tapir panamski (Tapirus bairdii)
Zamieszkuje Ekwador, Kolumbię oraz Południowy Meksyk; jest jednym z trzech gatunków tych zwierząt występujących w Ameryce Południowej.
Tapir górski (Tapirus pinchaque)
To najmniejszy z czterech gatunków tapirów i jako jedyny może zamieszkiwać tereny poza lasami tropikalnymi. Można spotkać go w Andach na terytorium Ekwadoru i Kolumbii. Pojawiają się również głosy o występowaniu populacji w północnozachodnim Peru. Jego łacińska nazwa Tapirus pinchaque pochodzi od fantastycznego stwora mającego mieszkać wśród gór.
Tapir anta (Tapirus terrestris)
Jest bardzo powszechnym gatunkiem w puszczy amazońskiej. Jego zasięg obejmuje tereny od Wenezueli i Kolumbii, przez Gujanę, północną Brazylię, Argentynę, Paragwaj do Boliwii, Peru oraz Ekwadoru na zachodzie.
Tapir malajski / czaprakowy (Tapirus indicus)
Jedyny gatunek, który można spotkać poza Ameryką Południową. Zamieszkuje tropikalne lasy deszczowe południowowschodniej Azji, czyli Kambodżę, Indonezję, Laos, Malezję, Mjanmę (Birmę), Tajlandię oraz Wietnam.
Oprócz tego wyodrębnia się również pięć gatunków wymarłych:
- Tapirus californicus
- Tapirus copei
- Tapirus merriami
- Tapirus polkensis
- Tapirus veroensis
Cechy charakterystyczne
Najbardziej charakterystyczną częścią ciała tapira jest niewielka trąba, która wykształciła się z nosa oraz górnej wargi. To struktura bardzo elastyczna – składa się prawie wyłącznie z tkanek miękkich, a nie kostnych – mogąca poruszać się bez problemu we wszystkich kierunkach. To dzięki niej zwierzę może łapać liście – w przeciwnym razie byłyby one poza jego zasięgiem.
Długość trąby różni się pomiędzy gatunkami. Posiadaczami najdłuższej są tapiry malajskie, a najkrótszej tapiry anta.
Wszystkie gatunki tapirów mają podobną budowę. Ich nogi zakończone są płaskimi palcami – czterema u przednich kończyn i trzema u tylnych. Dzięki nim mogą bez problemu poruszać się po błotnistej i miękkiej ziemi. Zady tapirów są wystające i zaokrąglone z krótkim ogonem.
Sierść tapira jest krótka i szorstka, jedynie tapir górski ma bardziej wełniste pokrycie ciała, osiągające długość 3,5 centymetrów. U gatunków występujących na kontynencie południowoamerykańskim przyjmuje ona barwę od czerwono-brązowego, przez szary do prawie czarnego. Wyjątek stanowi tu tapir malajski, który jest czarno-biały. Jasna sierść tworzy na jego ciele coś w rodzaju siodła.
Młode tapiry wszystkich gatunków mają paski, które ułatwiają im kamuflaż.
Zmysły
Tapiry mają brązowe oczy często z niebieskawym odcieniem. Jest to powszechne u tapira malajskiego i zostało zidentyfikowane, jako zmętnienie rogówki. Najprawdopodobniej powoduje je nadmierna ekspozycja na światło lub urazem. Tapir ma jednak bardzo dobry węch i słuch, co rekompensuje mu niedostatki zmysłu wzroku.
Dieta
Tapiry są roślinożerne, a w ciągu jednego dnia potrafią zjeść nawet 40 kilogramów pożywienia. Ich dieta składa się głównie z owoców oraz młodych liści.
Zachowanie
Tapiry żyją w bardzo ciepłym klimacie, dlatego dużo czasu spędzają wokół zbiorników wody, w których z chęcią się zanurzają. Dzięki temu chłodzą swoje ciało oraz pozbywają się pasożytów. Bujna roślinność, otaczają zazwyczaj rzeki, chroni je z kolei przed drapieżnikami.
Tapiry – aby schłodzić swoje ciało – bardzo często tarzają się w błocie. Tapiry są bardzo dobrymi pływakami.
Zwierzęta te prowadzą głównie nocny tryb życia – wyjątek stanowi tu tapir górski, który jest aktywny w dzień. Tapiry – z wyjątkiem matek i ich młodych – są samotnikami.
Rozmnażanie i rozwój
Młode tapiry osiągają dojrzałość płciową w wieku około 3-5 lat, przy czym samice dojrzewają szybciej niż samce. W dobrych warunkach środowiskowych, zdrowa samica może rozmnażać się co 2 lata. Okres ciąży trwa 13 miesięcy, a na świat przychodzi zazwyczaj jedno młode.
Długość życia tapira – zarówno na wolności jak i w niewoli – wynosi około 25-30 lat.
Zagrożenia
Dorosłe tapiry mają kilku naturalnych wrogów, jak jaguary, krokodyle, anakondy i tygrysy. Gruba skóra na plecach i szyi pomaga im chronić się przed ich atakami. Pomimo swojej dość dużej wagi i masywnej budowy, tapiry potrafią również szybko uciekać.
Nadmierne polowania – głównie w celu zdobycia mięsa i skór – drastycznie zmniejszyły populację tapirów. Aktualnie wszystkie cztery gatunki są zagrożone wyginięciem.
Dane/wymiary
Najmniejszym z tapirów jest tapir górski, a największy z gatunków zamieszkujących Amerykę Południową to tapir panamski. Zwierzęta mają jednak bardzo zbliżone do siebie proporcje:
Tapir amazoński (Tapirus kabomani)
- Długość ciała: około 130 cm
- Wysokość w kłębie: 90 cm
- Waga: 110 kilogramów
Tapir panamski (Tapirus bairdii)
- Długość ciała: około 2 metrów
- Wysokość w kłębie: do 1,2 metra
- Długość ogona: od 7 do 13 centymetrów
- Waga: od 150 do 400 kilogramów
Tapir anta (Tapirus terrestris)
- Długość ciała: do 1,8 do 2,5 metra
- Wysokość w kłębie: od 77 do 108 centymetrów
- Długość ogona: od 5 do 10 centymetrów
- Waga: od 150 do 320 kilogramów (zazwyczaj około 225 kg)
Tapir górski (Tapirus pinchaque)
- Długość ciała: około 1,8 metra
- Wysokość w kłębie: od 77 do 100 centymetrów
- Waga: od 150 do 225 kilogramów (samice są od 25 do nawet 100 kilogramów cięższe)
Tapir malajski / czaprakowy (Tapirus indicus)
- Długość ciała: od 1,8 do 2,4 metra
- Wysokość w kłębie: od 90 do 107 centymetrów
- Długość ogona: od 5 do 10 centymetrów
- Waga: od 250 do 320 kilogramów (rekord 363 kg)
Tapir – ciekawostki
• Mieszańce tapira panamskiego oraz tapira anta zostały stworzone w zoo w San Francisco w 1970 roku.
• Tapiry są zazwyczaj bardzo spokojne, ale sprowokowane mogą zaatakować człowieka.
• Największy tapir na świecie został znaleziony w południowo-wschodniej Azji. Był to tapir malajski ważący 363 kilogramy.
Czy tapiry są największymi lądowymi zwierzętami ameryki południowej? (zwierząt hodowlany nie uwzględniam). Troche to dziwne ,że na kontynencie na którym znajduje sie największy na świecie wilgotny las równikowy największym zwierzakiem jest tapir ktory osiąga maksymalnie 320kg, zwykle pewnie nie przekracza 200kg.
Ogólnie troche mnie to zdziwiło że na tym kontynencie tylko kilka gatunków zwierząt jest większe od dorosłego człowieka.
– 3 gatunki tapira 150 -320kg
– kajman czarny do 300kg
– żółw słoniowy 270-300kg
– lama 110-250kg
– niedźwiedź andyjki 100-150kg
– jeleń bagienny 70-150kg
nie uwzględniam jaguara i anakonda ponieważ oba gatunki rzadko przekraczają 100kg
Owszem, tak to wygląda. Największy jest Tapir panamski/tapir Bairda (Tapirus bairdii), który może osiągać wagę od 150 do 400 kg. Krokodyl orinokański osiąga długość do 6,6 m (rok 1800, obecnie raczej nie przekracza 5 metrów). Waga mieści się obecnie w przedziale 380-635 kg dla samców. Samice są mniejsze i lżejsze.
Nie zapominajmy, że Nowy Świat miał odmienny przebieg ewolucji fauny i flory. Kontynenty te pozostawały w izolacji od Starego Świata -choćby przykład odmiennych trendów ewolucyjnych w Australii i Nowej Zelandii, gdzie królują torbacze (notabene występujące również w Ameryce Południowej).
Dla przypomnienia, przed milionami lat, to tam mieszkały z kolei największe dinozaury w historii – kredowe tytanozaury. W serwisie jest sporo artykułów na ten temat – Największy odkryty dinozaur, Argentynozaur czy Puertazaur, to tylko niektóre z nich.
Nie zapominajmy też, że jeszcze kilkanaście tysięcy lat temu obie Ameryki zamieszkiwała liczna megafauna. Niestety miała pecha, Paleoindianie byli znakomitymi myśliwymi … .
Redakcjo możecie zrobić artykuł o krokodylu oriokańskim?
Tak, opracujemy wszystkie krokodyle z listy TOP 10, które jeszcze dotychczas nie zostały przybliżone. Będzie zatem artykuł na temat krokodyla orinokańskiego.
Czy tapiry występowały w Europie ? Jeśli tak – to które gatunki ? Pozdrawiam 🙂
Owszem – np. Tapiriscus pannonicus Kretzoi.
a czy tapiry miały kły
Przyznam że zawsze jak czytam „tapir – EKLEKTYCZNE zwierzę” to zawsze czytam „tapir – ELEKTRYCZNE zwierzę” 😀 .
I zapewne nie jesteś w tym osamotniony – umysł płata nam figla 🙂
Napiszecie jeszcze jakieś artykuły na temat tapirów? Np. o wymarłych już gatunkach, lub teksty przybliżające sylwetki tych współczesnych? To mega ciekawe zwierzęta. Można nawet napisać felieton na temat ich przyrodzenia.
Ps. super blog, życia mi nie starczy na jego czytanie chyba ^^ Pozdrawiam
Z pewnością kiedyś takie artykuły zagoszczą na naszych łamach. Niemniej na razie staramy się różnicować tematykę i opracowywać nowe zagadnienia. Na razie zapraszamy do przeczytania kilku tysięcy artykułów, które już są opracowane 🙂