Samojed, Samoyed, Samojedskaja

Samojed, Samoyed, Samojedskaja

W przeszłości samojedy zajmowały się ciągnięciem sań czy pilnowaniem stad udomowionych reniferów. Były bardzo ważne dla człowieka jako współpracownicy i towarzysze, dziś świetnie sprawdzają się jako członkowie rodziny, przyjaciele dzieci i mili współlokatorzy innych zwierząt domowych.

Klasyfikacja FCI

• Grupa 5: Szpice i psy ras pierwotnych
• Sekcja 1: Nordyckie psy zaprzęgowe
• Typ lisowaty
• Nie podlega próbom pracy

Historia rasy

Psy te były najwierniejszymi towarzyszami tubylców z Syberii i północnej Rosji. W południowych rejonach występowania rolą czarnych, białych i brązowo-łaciatych czworonogów było pilnowanie stad reniferów. Bardziej na północ jednolicie białe szpice o łagodnym usposobieniu były psami zaprzęgowymi i myśliwskimi. Rasa wywodzi się zatem od syberyjskich szpiców angażowanych do roli pasterzy, towarzyszy jazdy konnej, psów ochronnych i towarzyszących (ogrzewały ludzi swym ciepłym, grubym futrem, spały nawet w szałasach swych właścicieli).

Według norweskiego badacza polarnego Fridtjofa Nansena korzystanie z psów zaprzęgowych, w szczególności samojedów, było jednym z najbardziej skutecznych sposobów na podróżowanie po Biegunie Północnym. Psy te pomogły również w inny sposób – wyczerpany i głodny tułaczką podróżnk zaplanował, że będzie jadł najsłabsze osobniki. Ostatecznie jednak Nansen zjadł prawie wszystkie swoje psy. Inny polarnik, Roald Amundsen, wykorzystywał zaprzęg psi dowodzony przez samojeda imieniem Etah podczas pierwszej swej wyprawy na Biegun Południowy.

W 1889 r. brytyjski zoolog, który spędził kilka miesięcy wśród samojedów, przywiózł jednego z nich (brązowy szpic imieniem Sabarka) do Anglii. Potem sprowadził z zachodniego Uralu kremową sukę – Whithey Petchora – oraz syberyjskiego, śnieżnobiałego samca wabiącego się Musti. Cała trójka, wraz z psami przywiezionymi przez innych badaczy, dała początek zachodniemu typowi samojeda. Niedługo potem, bo w roku 1909, opracowano w Anglii pierwszy wzorzec rasy.

Charakterystyka

Wygląd

Pies o migdałowatych, brązowych lub czarnych oczach oraz trójkątnych, grubych, futrzanych i sterczących uszach (na ich czubku może występować inny odcień kolorystyczny niż na pozostałej powierzchni ciała).

Podobnie do alaskana malamuta ogon samojeda noszony jest nad grzbietem w postaci spiralki. W przeciwieństwie jednak do malamuta u samojeda dotyka on grzbietu. W okresie zimowym drzemiący pies może przykrywać nim nos, aby zapewnić sobie więcej ciepła. Zrelaksowany z reguły trzyma ogon nisko, jednak podczas intensywnego czuwania wraca „do pionu”. Sierść na ogonie jest gruba, długa i prosta, dlatego przypomina nieco pióropusz.

Futro składa się z dwóch warstw: podszerstka i włosa okrywowego. Podszerstek składa się z miękkiej, gęstej i krótkiej sierści utrzymującej ciepło. Na ten drugi składają się długie, grube i proste włosy, które z reguły mają kolor śnieżnej bieli, choć zdarzają się warianty srebrne. Dzięki tej warstwie podszerstek jest stosunkowo czysty i wolny od różnego rodzaju zanieczyszczeń. Samojed liniej intensywnie 1-2 razy w roku, sierść jest bardzo lotna i przyczepia się do tkanin. W obrębie rasy dominuj umaszczenie w kolorze biszkopta lub śnieżnej bieli. Samce wyróżniają się zwykle bardziej okazałą kryzą wokół szyi.

Temperament

Ze względu na bardzo przyjazne usposobienie wobec bliskich i obcych ludzi samojed nie nadaje się na psa stróżującego. Bardzo rzadko zdarza się, aby przejawiał agresję, lubi natomiast obserwować otoczenie i szczekać, zwłaszcza wtedy, gdy do jego terytorium zbliża się obcy. Jest świetnym psem towarzyszącym, bardzo lubi małe dzieci a nawet inne psy, nawet w późnym wieku przejawia dużą chęć zabawy. Znudzony ma tendencję do kopania nor, dlatego potrzebuje stałej stymulacji. Jako potomek psów zaprzęgowych ma tendencję do przeciągania rzeczy. Niewyszkolony samojed ma zwyczaj ciągnięcia swego właściciela w czasie spaceru ze smyczą, trzeba go więc nauczyć chodzić przy nodze.

Po psach pilnujących stad reniferów pozostało mu też instynktowne dostrzeganie stada w członkach rodziny, zwłaszcza w dzieciach. Często próbuje je obracać, a nawet przenosić, kiedy nie spodoba mu się zachowanie „podopiecznego”. Rasę charakteryzuje ponadto specyficzna mimika odzwierciedlająca zadowolenie, ma ona nazwę smiley dog (pies śmieszek) lub Sammie smile (Sammie to zdrobnienie od „samojed”, cały zwrot oznacza zatem tyle co „uśmiech Sammiego”/”uśmiechnięty Sammie”).

Kondycja zdrowotna

Podobnie do wielu innych ras samojed został wyhodowany z zaledwie kilku przodków. W związku z tym w obrębie rasy występuje tzw. efekt założyciela prowadzący do zubożenia puli genowej i, w rezultacie, do licznych chorób genetycznych. Jedną z nich jest choroba kłębuszków nerkowych, charakterystyczna dla samojedów, ma ona nawet swą nazwę – Samoyed hereditary glomerulopathy. Samojedy zapadają również na cukrzycę, dysplazję stawów biodrowych, autoimmunologiczną chorobę skóry zwaną Sebaceous adenitis (zapalenie i zniszczenie komórek łojowych), postępującą atrofię siatkówki i zwężenie tętnicy płucnej, która występuje u nich częściej niż u innych ras.

Szczegółowe dane i wymiary

Samojed, Samoyed, Samojedskaja

• Wysokość w kłębie: psy: ok. 57 cm, suki: ok. 53 cm
• Waga: 17-30 kg
• Długość życia: 12-13 lat

Samojed – ciekawostki

• Nazwa „samojed” pochodzi od nazwy plemienia Samojedów zamieszkujących północną Rosję oraz Syberię.
• Najnowsze analizy DNA wykazały, że samojed zalicza się grupy 14 najbardziej pierwotnych ras obok alaskana malamuta, chow chowa czy syberyjskiego husky’ego.
• Szacuje się, że samojedy były hodowane i szkolone od co najmniej 3000 lat

Polecamy

• Psy domowe
• Rasy psów
• Akita
• Amstaf
• Beagle
• Bernardyn
• Berneński pies pasterski
• Border collie
• Buldog angielski
• Buldog francuski.
• Bulmastif
• Bulterier
• Cavalier king charles spaniel
• Chow chow
• Cocker spaniel angielski
• Cyjon
• Doberman
• Dog niemiecki
• Dogue de Bordeaux
• Golden retriever
• Gończy polski
• Grzywacz chiński
• Husky syberyjski
• Komondor
• Labrador
• Leonberger
• Likaon
• Mastif angielski
• Mastif neapolitański
• Mastif tybetański
• Mops
• Nowofundland
• Owczarek belgijski
• Owczarek kaukaski
• Owczarek niemiecki
• Owczarek podhalański
• Owczarek staroangielski, bobtail
• Owczarek środkowoazjatycki.
• Pies dingo
• Pies faraona
• Psowate
• Pudel duży
• Rottweiler
• Seter irlandzki
• Sznaucer miniaturowy
• Sznaucer olbrzym
• West Highland White Terrier
• Wilczarz irlandzki
• Wilk
• Yorkshire Terrier