Okapi – afrykański jednorożec

Okapi (Okapia johnstoni) – afrykański jednorożec

Okapi – tajemnicze zwierzę, żyjące w tropikalnych lasach deszczowych Ituri znajdujących się w Demokratycznej Republice Konga w Afryce Centralnej. Najbliżej spokrewnione z żyrafą, a przypominające zebrę, przez swoją niezwykłą ostrożność, a co za tym idzie trudność w uchwyceniu, przez wiele lat nazywane było „afrykańskim jednorożcem”. Niewielu szczerze wierzyło, że naprawdę istnieje…

Klasyfikacja

• Gromada: ssaki (Mammalia)
• Rząd: parzystokopytne (Artiodactyla)
• Rodzina: żyrafowate (Giraffidae)
• Rodzaj: Okapia
• Gatunek: okapi (Okapia johnstoni)

Występowanie

Okapi występuje wyłącznie na niewielkim terytorium dżungli w centralnej Afryce. Zamieszkuje ono lasy Ituri, które znajdują się na północnym wschodzie Demokratycznej Republiki Konga.

Środowisko naturalne

Okapi najlepiej czują się na wysokości od 500 do 1000 metrów n.p.m. Czasem jednak zdarza się je spotkać na wyższych terenach, szczególnie w górzystych, wschodnich partiach lasów deszczowych.

Ze względu na bardzo duży poziom opadów, na terenach ich występowania, sierść okapi jest mocno natłuszczona, aby nie przyjmowała wody. Dzięki temu ma także piękny aksamitny i błyszczący wygląd.

Najczęściej można je spotkać terytorium Epulu, Wamba oraz Parku Narodowym Okapi (fr. Parc National de la Ocapi) położonym w Lesie Równikowym Ituri (fr. La forêt équatoriale de l’Ituri).

Historia

Historia okapi jest dość niezwykła i zasługuje na uwagę. Pomimo że zwierzę to najprawdopodobniej było doskonale znane starożytnym Egipcjanom, o czym świadczą rysunki przedstawiające okapi pochodzące z tamtego okresu, Europejczycy odkryli okapi dopiero w 1901 roku.

Dopiero brytyjskiemu gubernatorowi Ugandy – sir Henry’emu Johnstonowi – udało się udokumentować istnienie okapi. Stało się do dzięki zdobyciu przychylności tubylców, którzy naprowadzili go na ślad zwierzęcia. Dzięki temu mężczyzna zdobył kawałki skóry zwierzęcia oraz czaszkę. To właśnie na jej podstawie okapi został prawidłowo zaklasyfikowany do krewnych żyrafy.

Cechy charakterystyczne

Okapi mają czerwonawe, ciemne plecy. Ich charakterystyczną cechą są poziome paski na przednich i tylnych kończynach, co powoduje, że z daleka przypominają zebrę. Takie ubarwienie pomaga młodym śledzić matkę przez gęsty las deszczowy, ale także służy jako kamuflaż.

Tym, co wyróżnia okapi od innych zwierząt jest jego wyjątkowo długi, niebieskawo-szary język, osiągający długość nawet 35 centymetrów. Powoduje to, że zwierzę może czyścić nim swoje powieki oraz uszy – zarówno na zewnątrz jak i wewnątrz. Samce okapi mają na głowie krótkie, pokryte skórą „wypustki” przypominające rogi. Duże uszy i świetny słuch pomagają zwierzęciu wykryć z daleka drapieżnika.

Dieta

Okapi są roślinożerne, ich pokarm stanowią więc liście drzew, pąki, trawy, paprocie, owoce i grzyby.

Wiele gatunków roślin spożywanych przez okapi jest trujących dla człowieka.

Rozmnażanie

Okapi łączą się w pary wyłącznie w czasie okresu rui. Ich zachowania godowe to m.in. lizanie oraz ocieranie się nawzajem.

Miejsce swoich narodzin młode okapi opuszczają po 2 miesiącach od przyjścia na świat. Dopiero wówczas są gotowe do ucieczki przed drapieżnikiem. Długość życia okapi to około 15 lat.

Styl życia

Okapi są uważane za zwierzęta dzienne, chociaż ostatnio wykonane zdjęcia mogą przeczyć takiej tezie. Uchwycono bowiem osobnika, który jadł liście z drzew o 2:33 nad ranem – oznacza to, że okapi mogą być także aktywne w nocy.

Okapi lubi żyć w ciszy i spokoju. Ze względu więc na ograniczanie jego środowiska naturalnego przez przestrzenny rozwój siedzib ludzkich, są problemy ze zmniejszającą się populacją okapi.

Komunikacja

Okapi mają kilka sposobów na oznaczanie swojego terytorium. Służy do tego głównie smolista substancja wytwarzana przez gruczoły zapachowe oraz mocz. Samce chronią swojego terytorium, jednak pozwalają samicom przejść przez nie w celu znalezienia pożywienia.

Okapi na wolności

Chociaż okapi nie został zaklasyfikowany jako zwierzę zagrożone wyginięciem, ze względu na wciąż pomniejszający się obszar stanowiący jego środowisko naturalne, populacja okapi cały czas się zmniejsza. Szacuje się, że na świecie żyje od 10 do 20 tysięcy osobników.

Okapi w niewoli

Okapi to z pewnością wyjątkowy okaz w każdym ogrodzie zoologicznym, szczególnie, jeśli weźmiemy pod uwagę trudność w utrzymaniu go w niewoli. Już Tomek Wilmowski na początku XX wieku, podczas swojej wyprawy do Afryki, miał za zadanie taki okaz pochwycić – patrz ciekawostki.

Natychmiast po odkryciu okapi przez Europejczyków, chciał je mieć każdy ogród zoologiczny. Pierwsze próby transportu były jednak wyjątkowo nieudane i wiązały się z wysoką śmiertelnością – głównie przez rygory podróży i stres. Pierwszy żywy okaz przybył do Europy w 1918 roku, czyli dopiero po 17 latach od odkrycia.

Dane/Wymiary:

Okapi (Okapia johnstoni)

• Długość ciała od głowy do podstawy ogona: 1,9 do 2,5 m
• Wysokość w kłębie: od 1,5 do 2 m
• Długość ogona: od 30 do 42 cm
• Waga: od 200 do 350 kg
• Długość życia: ok 15 lat

Okapi – ciekawostki

• Okapi został objęty ochroną już po 31 latach od odkrycia przez Europejczyków – w 1932 roku.
• Okapi był godłem nieistniejącego już Międzynarodowego Towarzystwa Kryptozoologii.
• Pierwsze żywe okazy okapi udało się sprowadzić do Europy dopiero w 1918 roku – po 17 latach od ich odkrycia.
• Język okapi osiąga 35 cm długości. Zwierzę może czyścić nim swoje powieki oraz uszy.
• W książce „Przygody Tomka na Czarnym Lądzie” Alfreda Szklarskiego, tytułowy bohater (Tomek Wilmowski) łowi do ogrodów zoologicznych rzadkie gatunki zwierząt, takie jak goryle oraz legendarne wówczas (początek XX wieku) okapi.

Polecamy

• Zwierzęta Afryki