Kuvasz, kuvasz węgierski
Wyglądem kuvasz przypomina takie rasy jak pirenejski pies górski, owczarek podhalański czy akbasz. Ma bardzo wiele wspólnego z innymi psami pasterskimi, wykazuje bowiem dużą samodzielność w działaniu, lojalność i odwagę. Węgierski pies pasterski to zatem wspaniały stróż, ale i wymagający przyjaciel człowieka.
Klasyfikacja FCI
- Grupa 1: Psy pasterskie i zaganiające
- Sekcja 1: Psy pasterskie
- Nie podlega próbom pracy
Historia rasy
Kuvasze pojawiły się prawdopodobnie wraz z przybyciem plemion węgierskich kierujących się ku Karpatom, głównie na tereny dzisiejszych Węgier. Podróże madziarskie rozpoczęły się w XX wieku p.n.e., ale Węgry zostały zajęte przez azjatyckie plemię o wiele później, bo w roku 896 naszej ery. Towarzyszami Madziarów były psy w typie kuvasza, pełniące funkcję opiekunów i stróżów. Kiedy ludy te pojawiły się w Europie, zmieniły tryb życia na bardziej rolniczy, a większą część środków zaczęły przeznaczać na hodowlę zwierząt.
Integralną częścią węgierskiej gospodarki stały się dwie rasy psów: kuvasz i komondor. Pierwszy świetnie sprawdzał się na podmokłych pastwiskach w wysokich partiach gór, drugi pilnował stad na niższych i suchych terenach.
Czasy świetności
Wiek XV to okres świetności rasy, stała się bowiem ceniona na dworze ówczesnego króla Węgier, Macieja Korwina. Szczenięta kuvasza wręczano jako prezent królewskim dygnitarzom odwiedzającym kraj. Po śmierci Macieja rasa straciła jednak na popularności jako psy szlacheckie, ale nadal była popularna jak rasa obronna, stróżująca.
Smutny los
Podczas II wojny światowej prawie wszystkie kuvasze zostały wybite. Posiadały opinię psów zaciekle broniących swych domostw, dlatego były aktywnie poszukiwane i zabijane przez żołnierzy niemieckich i sowieckich, choć niektórzy oficerowie zabierali je do swych siedzib.
Po zakończeniu wojny rasa była praktycznie wymarła na Węgrzech; szacuje się, że na terenie całego kraju było mniej niż 30, a niektóre źródła mówią o zaledwie 12 osobnikach.
Ze względu na wielką przydatność rasę udało się odbudować, ponieważ jednak populacja powojenna kuvasza była niezwykle mała i, co za tym idzie, genetycznie zubożała, podejrzewa się, że do jej odrodzenia wykorzystywano inne rasy, np. pirenejskie psy górskie.
Charakterystyka
Wygląd
Kuvasz to pies duży, mocno zbudowany, pokryty gęstą sierścią. Choć kościec jest mocny, pies nie jest ociężały, ponieważ posiada mocne, dobrze wykształcone mięśnie. Z profilu sylwetka ma kształt skróconego prostokąta, niemal kwadratu. Mocna głowa wyposażona została w migdałowate, lekko ukośne, ciemnobrązowe oczy, otulone ściśle przylegającymi powiekami. Na poziomie 1/3 wysokości głowy widoczne są lekko uniesione, choć miękko opadające po bokach uszy. Dużą, potężną sylwetkę wieńczy nisko osadzony, lekko wzniesiony na końcu, ale nie skręcony ogon.
Sierść
Psa pokrywa nieco twarda, falista sierść, nie ma jednak skłonności do filcowania. Futro składa się z dwóch warstw: twardego włosa okrywowego i miękkiego, wręcz puchowego podszerstka. Najkrótsza sierść porasta głowę, uszy, łapy, boczne strony nóg i śródstopie. Na tylnych częściach kończyn zauważymy pióra o długości 5-8 cm, wokół szyi dostrzeżemy natomiast kryzę sięgającą klatki piersiowej (u psów bardziej okazała niż u suk). Znakiem rozpoznawczym rasy jest maść w odcieniach bieli lub kości słoniowej, natomiast nos, powieki i wargi mają kolor czarny.
Temperament
Uważany za psa inteligentnego, szybko uczącego i się i lubiącego zabawy nawet w okresie dorosłości. Wykazuje dużą lojalność wobec właściciela i cierpliwy w stosunku do zwierząt, których pilnuje, choć zdarza mu się być nieco na uboczu lub przejawiać sporą niezależność.
Samodzielność
Jako pies wyhodowany na samodzielnego stróża, podejmuje czasem decyzje bez słuchania poleceń właściciela. Ze względu na tę cechę kuvasza czasem trudno wyszkolić, dlatego najlepszy trener to osoba cierpliwa i doświadczona. Szybko rozumie, o co jest proszony, jednak musi czuć respekt wobec właściciela, czyli widzieć w nim lidera stada. Tylko w ten sposób pies zacznie nas słuchać. Ważne jest, aby od najmłodszych lat psy tej rasy były poddawane szkoleniom z zakresu posłuszeństwa. Trzeba bowiem pamiętać o instynktownej potrzebie „sprawdzania” obcych i chronienia bliskich przed sytuacjami odbieranymi przez psa jako zagrożenie.
Istotne
Ponieważ kuvasz miał za zadanie zabijać wrogie zwierzęta, takie jak wilki, należy najszybciej jak to możliwe zapoznawać szczenię z innymi zwierzęcymi domownikami i reagować natychmiast w sytuacji napięcia. Dobrze ułożony kuvasz lubi bawić się z innymi psami lub po prostu je ignoruje.
Szczekanie
Wiele psów tej rasy często szczeka, jest to bowiem jedna z ich metod reagowania na intruza, ostrzegania właścicieli o rzeczywistym lub wyolbrzymionym zagrożeniu. Zależne jest to jednak od usposobienia danego zwierzęcia; wiele psów tej rasy świetnie sprawdza się np. w miastach. Kuvasz mocno przywiązuje się do rodziny i osób jej bliskich. Swych właścicieli może traktować jak część stada, dlatego będzie ich chronił, co czasem bywa uciążliwe, a nawet niebezpieczne. Największą rolę w utemperowaniu instynktownych zachowań pełni nie pies, ale właściciel i jego umiejętność wyznaczania twardych, nieprzekraczalnych granic.
Kondycja zdrowotna
Rasa uznawana jest za zdrową i wytrzymałą, dlatego jest raczej długowieczna – dożywa 12-14 lat. Największym jednak problemem kuvaszy są choroby kości (głównie dysplazja stawów biodrowych), w związku z tym właściciele powinni zapewnić psu odpowiednia dietę.
Ponieważ psy tej rasy mają szybki i wydajny metabolizm, suplementy diety bogate w białko i witaminy nie są konieczne, a nawet niezdrowe.
Szczegółowe dane i wymiary
Kuvasz, kuvasz węgierski
- Wysokość w kłębie: psy: 71-76 cm, suki: 66-70 cm
- Waga: psy: 48-62 kg, suki: 37-50 kg
- Długość życia: 12-14 lat
Kuvasz – ciekawostki
- Nazwa – słowo kuvasz pochodzi prawdopodobnie od tureckiego kavas („strażnik”/”żołnierz”) lub kuwasz („opiekun”). Inna teoria głosi, że nazwa rasy może pochodzić od grupy etnicznej Czuwaszy, którzy od pokoleń opiekowali się białymi psami.
- Na podstawie znalezionego w 1978 r. szkieletu (okolice miasta Keszthely), który morfologicznie jest prawie identyczny ze współczesnymi kuvaszami wykazano, że może to być jedna z najstarszych ras, która jako jedna z nielicznych mogła wyodrębnić się przed IX w.
- W rankingu inteligencji psów stworzonym przez Stanley’a Corena kuvasz zajmuje 42 miejsce. Należy jednak pamiętać, że kryteria Corena skupiają się na szybkości z jaką pies uczy się posłuszeństwa. Kuvasze nigdy posłuszne nie były, bo nie to było ich powołaniem, jest to rasa wymagająca, łącząca w sobie wysoką inteligencję, niezależność i opiekuńczość.
- Rumunia jest jedynym krajem, w którym kuvasz musi mieć zakładany kaganiec w miejscach publicznych.
Polecamy.
- Psy domowe
- Rasy psów
- Akita
- Amstaf
- Beagle
- Bernardyn
- Berneński pies pasterski
- Bokser
- Border collie
- Buldog angielski
- Buldog francuski.
- Bulmastif
- Bulterier
- Cavalier king charles spaniel
- Chow chow
- Cocker spaniel angielski
- Cyjon
- Doberman
- Dog niemiecki
- Dogue de Bordeaux
- Golden retriever
- Gończy polski
- Greyhound
- Grzywacz chiński
- Husky syberyjski
- Komondor
- Labrador
- Leonberger
- Likaon
- Mastif angielski
- Mastif neapolitański
- Mastif tybetański
- Mops
- Nowofundland
- Owczarek belgijski
- Owczarek kaukaski
- Owczarek niemiecki
- Owczarek podhalański
- Owczarek staroangielski, bobtail
- Owczarek środkowoazjatycki.
- Pies dingo
- Pies faraona
- Pirenejski pies górski
- Psowate
- Pudel duży
- Rottweiler
- Samojed
- Seter irlandzki
- Sznaucer miniaturowy
- Sznaucer olbrzym
- West Highland White Terrier
- Wilczarz irlandzki
- Wilk
- Yorkshire Terrier
