Łajka zachodniosyberyjska
Na ogromnych terenach syberyjskiej tajgi, skąd pochodzi łajka zachodniosyberyjska, psy żyły od stuleci, jako zwierzęta myśliwskie, zaprzęgowe, stróżujące i pasterskie. Na pierwszym miejscu zawsze stawiano na umiejętności a nie na wygląd. To odpowiednie cechy fizyczne umożliwiały wykonywanie powierzonych prac.
Odmienne warunki środowiskowe i potrzeby ludności spowodowały, że na tak dużym obszarze powstało wiele lokalnych odmian łajek (w sumie wyróżniamy 3 rasy łajek uznane przez FCI i 10 odmian). Jest to pies niezależny, samodzielny i przyjaźnie nastawiony do człowieka, chociaż niechętnie mu ulegający.
Klasyfikacja FCI
- Grupa 5 Szpice i psy pierwotne
- Sekcja 2 Nordyckie psy myśliwskie
- Obowiązują próby pracy.
Historia rasy
Planową hodowlę łajek poprzedziły ekspedycje organizowane w celu opisania występujących w terenie typów psów. Ojczyzną łajki są lasy Uralu, aż po Jenisej.
Początkowo hodowano trzy typy łajek: myśliwski, pociągowy i pasterski. Łajka zachodniosyberyjska została wyodrębniona jako rasa w latach 50. ubiegłego wieku poprzez krzyżowanie występujących na terenie zachodniej Syberii spokrewnionych ze sobą odmian łajek, głównie mansijskiej i chantejskiej. Wzorzec łajki zachodniosyberyjskiej został opracowany w Związku Radzieckim w 1952 roku.
Do Polski łajki sprowadzono na początku lat 70. XX wieku i największą popularnością cieszą się dzisiaj Łajki zachodniosyberyjskie. Ich hodowlą zajmują się głównie myśliwi. Psy te bardzo rzadko pojawiają się na wystawach. Częściej można je spotkać na konkursach psów myśliwskich lub na polowaniach, gdyż jest to dzisiaj najbardziej popularny pies myśliwski.
Charakterystyka rasy
Łajka zachodniosyberyjska cieszy się dużą popularnością i jest chętnie trzymana w domach. Figlarne spojrzenie, radość i pogoda ducha sprawiają, że nie można odmówić jej uroku. Trzeba się jednak liczyć z tym, że ze względu na jej hałaśliwy szczek, będący jej cechą rasową, łajka nie będzie cichym towarzyszem rodziny.
Jest to średniej wielkości pies w typie szpica o mocnej budowie ciała. Wyszkolony został do tropienia zwierzyny w lesie i poluje poprzez naganianie sam, bez udziału myśliwego.
Charakter
Łajka zachodniosyberyjska jest psem samodzielnym i niezależnym, dość niepokornym i wykazującym dużą wrażliwość na sposób traktowania. Odpowiednio ułożona i dobrze traktowana zwiąże się bardzo mocno ze swoim właścicielem i stanie się najwierniejszym jego przyjacielem. Łajka jest przyjazna w stosunku do ludzi, lecz czasami wykazuje agresję w stosunku do innych psów. Jak wszystkie szpice, również łajka zachodniosyberyjska niechętnie wykonuje nużące polecenia swojego właściciela.
Zachowanie
Jest to pies pełen energii, pewności siebie, o wielkiej myśliwskiej pasji, z doskonale rozwiniętym zmysłem węchu i umiejętnością odnajdywania zwierzyny. Niechętnie wykonuje polecenia i wymaga wczesnego szkolenia. Surowa dyscyplina nie przynosi rezultatów i pies przestaje współpracować z właścicielem. Karanie psa może spowodować utratę jego zaufania. Dobrze traktowany pies jest za to bardzo wiernym i oddanym przyjacielem. Ma przyjazny stosunek do ludzi. Jest też bardzo inteligentny i pojętny.
Aby być właścicielem łajki nie trzeba polować, lecz należy się przygotować na długie spacery.
Cechą tej rasy jest też hałaśliwe szczekanie, trzeba się więc liczyć z tym, że pies ten głośno wyraża swoje emocje.
Szkolenie
Łajka jest inteligentna i szybko się uczy. Szkolenie powinno odbywać się w formie zabawy, a wykonywane ćwiczenia ciekawe i urozmaicone. Dodatkowo należy psa motywować nagrodami.
W szkoleniu łajki do polowań dobrze sprawdza się metoda, w której wypuszcza się do lasu szczeniaka wraz z dorosłą polującą łajką. Pies sam uczy się polować i tropić zwierzynę wykorzystując swój rozbudowany instykt łowiecki. Polowanie z łajką polega później na tym, że to pies samodzielnie, nieraz w znacznym oddaleniu, tropi zwierzynę i prowadzi na nią myśliwego.
Łajka może brać udział w konkursach psów myśliwskich nawet wtedy, gdy właściciel nie jest myśliwym. Psa nie trzeba w tym celu specjalnie szkolić, gdyż jego praca polega przede wszystkim na wykorzystaniu jego wrodzonych umiejętności.
Umiejętności
Zwinna i energiczna łajka posiada umiejętność polowania nie tylko na ptactwo, ale i na większą zwierzynę, np. dziki. Jest tak dzielna i odważna, że podczas polowań wchodzi do nor lisów, kun i szopów. Podczas polowań tropi i wypłasza zwierzynę, najpierw goniąc ją w milczeniu, a podczas wystawiania głośno oszczekując.
Psy te selekcjonuje się ze względu na ich wielkość i siłę oraz przydatność do pracy w wysokim śniegu. Jednak nawet najbardziej utalentowane psy nie pracują dłużej niż osiem lat.
Wielkość
Łajka zachodniosyberyjska to pies średniego wzrostu. Suki osiągają wysokość około 55 cm, natomiast psy są o kilka centymetrów wyższe. Jest to pies mocny, silnie umięśniony, ważący około 20-25 kg, przy czym waga nie została określona we wzorcu rasy.
Wygląd
Łajka zachodniosyberyjska jest średniej wielkości psem o mocnej budowie ciała. Jego głowa jest stosunkowo nieduża, a kufa długa i spiczasta. Uszy ma stojące i spiczaste. Grzbiet jest mocny, prosty, a ogon zawinięty i noszony nad grzbietem lub pośladkami. Kończyny psa są długie i umięśnione. Zewnętrzna okrywa ochronna ma twardy, prosty i gruby włos, odstający dzięki obfitemu podszyciu.
Umaszczenie
Psy tej rasy mogą posiadać różnorodne umaszczenie: od białego, poprzez kremowe, szare, „pieprz i sól”, aż po rude, łaciate do wilczastego.
Szata
Łajka zachodniosyberyjska ma włosy okrywowe grube i proste, a podszerstek miękki i gęsty. Charakterystyczne jest występowanie sierści pomiędzy palcami. Ogon ma równomiernie porośnięty twardymi, prostymi włosami.
Długość życia
Łajka żyje przeciętnie 14-15 lat i cieszy się przy tym dobrym zdrowiem i radosnym samopoczuciem.
Odżywianie
Łajki nie mają szczególnych wymagań żywieniowych. Psy polujące powinny jednak w okresie polowań otrzymywać bardziej energetyczny pokarm.
Pielęgnacja
Łajka zachodniosyberyjska nie wymaga wielu zabiegów pielęgnacyjnych. Wystarczy jej regularne szczotkowanie gęstej i bujnej sierści. Jedynie w okresie linienia należy psa regularnie szczotkować, aby usunąć obumarłe włosy, których dużo traci. Psy mające możliwość kąpieli w czystej rzece lub jeziorze chętne korzystają z tej przyjemności, dzięki czemu nie wymagają dodatkowych zabiegów pielęgnacyjnych. Nie należy jednak czesać i szczotkować mokrej sierści. Inne zabiegi pielęgnacyjne, a także zapobieganie pasożytom powinny być realizowane, tak jak u innych psów, zgodnie z zaleceniami weterynarza.
Kondycja zdrowotna
Łajka zachodniosyberyjska to rasa bez obciążeń genetycznych i typowych przypadłości zdrowotnych. Pieski są bardzo zdrowe i odporne. Wymagają jednak sporo ruchu, potrzebują więc długich spacerów lub wyuczone mogą biegać przy rowerze.
Szczegółowe dane / wymiary
- Wysokość w kłębie:
- pies 55-62 cm
- suka 51-58 cm
- Waga: 16-25 kg (nie określona we wzorcu)
- Długość życia: 14 – 15 lat
- Pochodzenie: Rosja
Usposobienie: pies odważny, wytrzymały, energiczny, zrównoważony, o silnym instynkcie myśliwskim, doskonały stróż
Umaszczenie: dozwolone są wszystkie typy umaszczenia, lecz najczęściej spotyka się wilczaste, rude, białe, kremowe i łaciate
Wyróżniamy 3 rasy łajek uznane przez FCI:
- łajka rosyjsko-europejska (bliźniacza rasa karelskiego psa na niedźwiedzie)
- łajka wschodniosyberyjska
- łajka zachodniosyberyjska
Inne rasy łajek
- łajka amurska lub łajka Nanajów
- łajka chantejska lub ostiacka
- łajka Ewenków lub tunguska
- łajka jakucka
- łajka karelo-fińska
- łajka nieniecka (protoplasta dzisiejszej rasy samojed)
- łajka permiacka lub komi
- łajka wogulska lub mansijska
- łajka wotjacka lub udmurcka
- łajka żyriańska
Ciekawostki
- Łajki syberyjskie polują na cenne zwierzęta futerkowe, takie jak norki, sobole, wydry i kuny nawet w głębokim śniegu, gdzie robią jeden sus na 4-5 skoków sobola, a pościg może trwać nawet kilka godzin.
- Łajka to pierwszy pies, który znalazł się w kosmosie. 3 listopada 1957 roku suczka Łajka została wystrzelona na orbitę okołoziemską w radzieckim satelicie Sputnik 2. Przyczyną jej przedwczesnej śmierci było przegrzanie statku i stres. Łajka miała wówczas około dwóch lat. Tuż przed lotem ważyła około 6 kilogramów. W założeniach eksperymentu nie przewidywano sprowadzenia jej z powrotem na Ziemię. Była to suczka, mieszaniec spokrewniony z psem rasy łajka i pierwotnie wabiła się Kudriawka (Kędziorek) lub Limonczik (Cytrynka). Dopiero tuż przed lotem nadano jej imię Łajka, ze względu na jej głośne szczekanie. Słowo „łajka” w języku rosyjskim oznacza „szczekać”/ „oszczekiwacz”.
- Wszystkie rasy myśliwskie typu północnego szpica są w Rosji nazywane łajkami, gdyż w trakcie polowania głośno szczekają na zwierzynę.