Chart rosyjski, borzoj

Chart rosyjski, borzoj

Ze względu na swój arystokratyczny wygląd i zdolności łowieckie borzoj stał się towarzyszem rosyjskiej arystokracji w wieku XIX. Współcześnie chart rosyjski zajmuje ważną pozycję jako pies myśliwski i wyścigowy, ale odnajduje się również jako zwierzę domowe. Choć nadaje się raczej dla właścicieli ambitnych i doświadczonych, nie można mu odmówić wrażliwości i wielkiej inteligencji, a także wielkiej wytrzymałości i niezależności. Poznajmy więcej szczegółów z życia borzoja.

Klasyfikacja FCI

• Grupa 10: Charty
• Sekcja 1: Charty długowłose i półdługowłose
• Typ: chartowaty
• Próby pracy: nie wymagane
  

Nazwy

Inne nazwy charta rosyjskiego to: rosyjskie – русская псовая борзая; angielskie – borzoi, russian wolfhound.

Historia i pochodzenie rasy

Borzoj, zwany również chartem rosyjskim, ma stare i głębokie korzenie. Istnieją zapiski o polowaniach kilku władców mongolskich za czasów XIII – wiecznego zdobywcy Czyngis-chana, którym towarzyszyły długowłose psy w typie charta.

Rosyjski typ borzoja pochodzi z kilku różnych typów psów, w tym z wczesnorosyjskich, gładkowłosych bearhoundów, tatarskich psów gończych, owczarków rosyjskich oraz innych starych ras myśliwskich.

Pierwszy wzorzec rasy napisano w roku 1650 i nie różni się on znacząco od współczesnej wersji. W wieku XIX polowania z udziałem borzojów stały się sportem narodowym rosyjskiej arystokracji. W jednej grupie łowieckiej znajdować się mogło ponad 100 osobników reprezentujących kilka linii hodowlanych. Psy trzymały się w grupach złożonych z 3 osobników (2 suk i 1 samca). Kiedy dostrzegały potencjalną ofiarę, np. wilka, goniły go, a następnie przytrzymywały do momentu przybycia myśliwego, którego zadaniem było zabicie ofiary.

Dziś borzoje są wysoko cenione za piękno, inteligencję i łagodny charakter, co czyni je wspaniałymi towarzyszami ludzi. W państwach zachodnich rolnicy wykorzystują je do kontroli populacji kojotów. Pozwalają na to pierwotne instynkty borzojów, dzięki którym w przeszłości były wspaniałymi myśliwymi.

Charakterystyka

Wygląd

Chart rosyjski to pies duży, wyglądem przypominający rasy azjatyckie, takie jak chart kirgiski (tajgan), chart afgański czy chart perski (saluki). Borzoj określany jest jako rasa długowłosa o zróżnicowanym umaszczeniu. Dopuszczalna jest praktycznie każda kombinacja kolorystyczna, z wyłączeniem niebieskiego, czekoladowego i wszystkich odmian tych kolorów. Pies może być umaszczony jednolicie lub posiadać łaty. Czasem na pysku widoczna jest maska, głównie przy odmianach kolorystycznych bogatych w tzw. nalot. Na tułowiu futro jest długie, natomiast na zadzie i łopatkach dostrzec można charakterystyczne pierścienie.

Sierść jest jedwabiście gładka i przylegająca, często falista lub delikatnie skręcona. Płaszcz składa się z dwóch warstw: falistego włosa okrywowego i miękkiego podszerstka, który gęstnieje zimą i w klimacie chłodnym. Latem gruby podszerstek zostaje zrzucony, aby uniknąć przegrzania organizmu. Samce ważą ok. 45 kg i mierzą ok. 76 cm wysokości w kłębie, samice mierzą natomiast ok. 66 cm.

Mimo swych rozmiarów borzoj jest psem pełnym wdzięku, gracji oraz siły. Wsparty jest na wysokich, szczupłych i umięśnionych kończynach. Sylwetka jest smukła i wydłużona, pysk wąski i długi, ale proporcjonalny. Uszy niezbyt duże, ruchliwe i cienkie, ulokowane powyżej oczu, skierowane ku tyłowi. Jeśli pies nasłuchuje, uszy mogą być bardziej uniesione i skierowane ku przodowi.

Temperament

Zalicza się do psów spokojnych, ale również aktywnych i niezależnych. Szczeka niezmiernie rzadko, jest zatem zwierzęciem cichym. Nie przejawia zachowań terytorialnych, dlatego nie nadaje się na psy obronnego czy stróżującego.

Ponieważ jest bardzo inteligentny, wymaga właściciela zaangażowanego i doświadczonego. Inteligencja łączy się także z delikatnością i czułością w stosunku do ludzi, zarówno dorosłych, jak i małych. Zazwyczaj nie wykazuje agresji, ale może tak się stać, jeśli będzie traktowany surowo.

W stosunku do obcych trzyma dystans, ale bardzo kocha swych właścicieli. Choć nie jest terytorialny, lubi mieć własną, spokojną przestrzeń. Jeśli zatem chcecie uniknąć nerwowości w spotkaniu z ekspansywnymi dziećmi, psa należy z nimi wychowywać od okresu szczenięcego. Duże rozmiary nie przeszkadzają mu w życiu podmiejskim pod warunkiem, że codziennie będzie miał dostęp do przestronnego ogrodu i swobodnej aktywności fizycznej.

Borzoj, jak wszystkie charty, został wyhodowany dla szybkości i wytrzymałości. Dlatego należy dokładnie wybierać miejsca spacerów, na których psa można spuścić ze smyczy. Ze względu na swą niezależność potrafi się bardzo oddalić od właściciela, należy zatem unikać obszarów sąsiadujących z szosami czy autostradami.

Mimo myśliwskich instynktów borzoj potrafi żyć w zgodzie z mniejszymi zwierzętami (np. kotami) pod warunkiem, że wychowuje się z nimi od szczenięctwa. Niektóre osobniki posiadają jednak na tyle silny instynkt, że będą gonić koty, które szybko się poruszają. U borzojów pierwotne reakcje łowieckie wyzwalane są przez ruch, dlatego są one uzależnione od zachowań mniejszych zwierząt.

Kondycja zdrowotna

Borzoj, jako jedna z ras posiadająca głęboką klatkę piersiową, często choruje na skręt żołądka. Jest to stan zagrażający życiu, związany głównie z budową anatomiczną, nie zapisem genetycznym. Aby zminimalizować prawdopodobieństwo wystąpienia tej choroby zaleca się, aby podczas jedzenia miska psa ulokowana była na pewnej wysokości. Inne badania sugerują jednak, że takie działania wręcz podwyższają ryzyko skrętu żołądka.

Obecnie przyjmuje się, że przyspieszanie procesu wzrostu poprzez określone specjalistyczną karmę jest niebezpieczne dla zdrowia borzoja. Może to bowiem doprowadzić do zaburzeń w rozwoju kośćca, co skutkować może późniejszymi kontuzjami. Anatomia rasy stworzona jest do pędu, dlatego chart rosyjski nie posiada dużych zapasów tłuszczu. Posiada zatem inną fizjologię niż psy o podobnych rozmiarach, takich jak nowofundlandy, bernardyny czy alaskany malamuty. Możliwe zatem, że opracowana przez specjalistów dieta dla „gigantycznych” ras nie bierze pod uwagę predyspozycji takich „odmieńców”jak borzoj.

Szczegółowe dane i wymiary

Chart rosyjski, borzoj

• Wysokość w kłębie: samce: 75-85 cm, suki: 68-78 cm
• Waga: samce: 34-48 kg, suki: 27-41 kg
• Długość życia: 10-12 lat / mediana 9 lat (najstarszy borzoj z badanych przez British Small Animal Veterinary Association Scientific Committee dożył 14 lat i 3 miesięcy)
  

Chart rosyjski, borzoj – ciekawostki

• Borzoj pochodzi od rosyjskiego słowa oznaczającego „szybki”.
• Bliskim krewnym borzoja jest chortaj – pies z grupy chartów rosyjskich, nie uznany przez FCI.
• Charty uważa się powszechnie za psy niezbyt inteligentne. Powodem tego stanu rzeczy jest niechęć do wykonywania poleceń. Wg Stanley’a Corena, który badał charty pod względem posłuszeństwa, borzoje słuchały pierwszego komend w mniej niż 25% przypadków. Zachowanie to nie ma jednak związku z niskim poziomem inteligencji, ale z wysokim poziomem niezależności. Sam Coren przyznał natomiast, że jego testy na psią inteligencję są wyraźnie ukierunkowane w stronę posłuszeństwa. Nie jest ona zatem wyrocznią w kwestii oceniania intelektu czworonogów.
• W obrębie rasy spotyka się specyficzne zachowania w czasie zabaw z innymi psami. Zarówno szczenięta, jak i psy dorosłe chwytają brata/kolegę za kark i trzymają go tak w bezruchu. To dziwne na pierwszy rzut oka zachowanie nie jest zabarwione agresją czy walką o dominację. Jest to jedno z zachowań łowieckich.
• Postać borzoja o imieniu Borys pojawia się w filmie animowanym produkcji Diney’a z 1955 r. pt.: „Zakochany kundel”.
• W powieści „Wojna i pokój” Lew Tołstoj zawarł obszerny opis polowania na wilka z udziałem borzojów.

Polecamy.

• Psy domowe
• Rasy psów
• Alaskan malamute.
• Akita
• Amstaf
• Beagle
• Bernardyn
• Berneński pies pasterski
• Bokser
• Border collie
• Buldog angielski
• Buldog francuski.
• Bulmastif
• Bulterier
• Cavalier king charles spaniel
• Chow chow
• Cocker spaniel angielski
• Cyjon
• Doberman
• Dog niemiecki
• Dogue de Bordeaux
• Golden retriever
• Gończy polski
• Greyhound
• Grzywacz chiński
• Husky syberyjski
• Komondor
• Kuvasz
• Labrador
• Leonberger
• Likaon
• Mastif angielski
• Mastif neapolitański
• Mastif tybetański
• Mops
• Nowofundland
• Owczarek belgijski
• Owczarek kaukaski
• Owczarek niemiecki
• Owczarek podhalański
• Owczarek staroangielski, bobtail
• Owczarek środkowoazjatycki.
• Pies dingo
• Pies faraona
• Pirenejski pies górski
• Psowate
• Pudel duży
• Puli
• Rottweiler
• Samojed
• Seter irlandzki
• Sznaucer miniaturowy
• Sznaucer olbrzym
• Tosa inu
• West Highland White Terrier
• Wilczarz irlandzki
• Wilk
• Yorkshire Terrier