DinozauryDinozaury roślinożerneKreda

Bruhatkajozaur (Bruhathkayosaurus matleyi)

Bruhatkajozaur (Bruhathkayosaurus matleyi)

Prawdopodobnie najcięższy dinozaur, jaki kroczył po naszej planecie. Roślinożerny olbrzym, którego istnienie jest często kwestionowane. Warto jednak wziąć pod uwagę, że „Jaszczurka o wielkim cielsku” (dosłowne tłumaczenie nazwy) kiedyś stąpała po indyjskich ziemiach.

Dygresja

Dziś czujemy się trochę jakbyśmy opisywali UFO lub potwora z Loch Ness. Długo zastanawialiśmy się czy opisywać tego dinozaura. Niewiele bowiem wskazuje na to, że w ogóle istniał. Niewiele rysunków (w praktyce prawie wcale) możemy pokazać. Doszliśmy jednak do wniosku, że skoro pojawił się opis Amficeliasa (którego historia odkrycia jest podobna) i oba gatunki uznawane są na nomen dubium (niepewne), to czas jednak opisać również bruhatkajozaura.

Bruhatkajozaur (Bruhathkayosaurus matleyi) – ilustracja zastępcza.

Klasyfikacja

  • Gromada: zauropsydy
  • Podgromada: diapsydy
  • Nadrząd: dinozaury
  • Rząd: dinozaury gadziomiedniczne
  • Infrarząd: zauropody
  • Rodzina: Titanosauridae
  • Rodzaj: bruhatkajozaur
  • Gatunek: Bruhathkayosaurus matleyi

Występowanie

Ślady istnienia tego zauropoda odnaleziono na południowym krańcu Indii, w stanie Tamilnadu (Tamil Nandu), w Formacji Kallamedu. Na podstawie formacji skalnej, w której odnaleziono szczątki wykazano, że bruhatkajozaur żył w mastrychcie – w późnej kredzie, czyli ok. 70 mln lat temu. Odnaleziono ogromną kość biodrową, kulszową, udową, piszczel, kość promieniową oraz część kręgu ogonowego. Na początku uznano, że są to pozostałości po karnozaurach (Carnosauria) – dużych teropodach, jednak po kolejnych badaniach uznano, iż doszło do odkrycia nieznanego wcześniej zauropoda.

Bruhatkajozaur (Bruhathkayosaurus matleyi) – ilustracja zastępcza.

Wygląd i szacowane wymiary

Bruhatkajozaur był typowym zauropodem: posiadał małą głowę ulokowaną na kilkumetrowej szyi. W tym infrarzędzie pojawiły się najwyższe, najdłuższe i najcięższe zwierzęta wszech czasów. Bruhatkajozaur może okazać się największym z nich. Długość ciała mogła wynosić nawet 34 m, jego masa dochodziła do ok. 140 ton. Dysponował tępymi, słupowatymi zębami, które miały za zadanie rozcierać pokarm, bowiem wszystkie zauropody charakteryzowała roślinożerność (w przeciwieństwie do teropodów, które były mięsożerne). Wszystkie pomiary są jedynie szacunkami opartymi na dosyć ubogich znaleziskach. Naukowcy sugerowali się 2-metrową kością piszczelową i 75-centymetrową kością biodrową i potężną kością promieniową, mierzącą 2,34 m długości. Na podstawie tych danych oszacowano, że bruhatkajozaur mierzył 26 – 34 metry długości i ważył 70 – 130 ton.

Pierwotne szacunki, które wykonał Mickey Mortimer, wskazywały, że odnaleziony gigant mógł mieć nawet 40-44.1 metrów długości, 14 metrów wysokości i wagę 175-220 ton… Nieco fantastyczne, prawda? Największy płetwal błękitny ważył „tylko” 190 ton… Ale, skoro chodził po Ziemi Amficelias (60 metrów długości i 120 ton wagi), to dlaczego nie 🙂

Bruhatkajozaur (Bruhathkayosaurus matleyi) – ilustracja zastępcza.

Tytanozaury (Titanosauria)

Bohater naszego artykułu nie był zwykłym zauropodem – należał do grupy tytanozaurów (Titanosauria). Grupa ta pochwalić się może największymi dinozaurami w dziejach świata. Poza imponującymi rozmiarami były również bardzo ciężkie – ich masa dochodziła do 90 ton. Dinozaury z tej grupy wyróżniały się także małymi głowami, nawet w porównaniu z resztą zauropodów. Głowy były dosyć szerokie, podobne do głów brachiozaura (Brachiosaurus) lub kamarazaura (Camarasaurus), ale nieco wyraźniej wydłużone. Nozdrza były duże, zęby przypominały kołki lub łyżki. Szyja nieco krótsza od innych zauropodów, ogon natomiast przypominał bicz i był krótszy od ogonów takich olbrzymów jak diplodok (Diplodocus).

Tytanozaury miały bardzo szerokie klatki piersiowe (najszerszą miał puertazaur). Kończyny przednie masywne, ale krótsze od tylnych. W przeciwieństwie do innych zauropodów bruhatkajozaur, jak inne tytanozaury, miał wypełnione kręgi szyjne podobnie do starszych (pierwotniejszych) dinozaurów gadziomiednicznych. Kręgosłup był o wiele elastyczniejszy od pozostałych zauropodów, dzięki czemu bruhatkajozaur był bardziej sprawny od swych kuzynów.

Inną ważną cechą wyróżniającą bruhatkajozaura jako tytanozaura było posiadanie pancerza w niektórych miejscach na skórze. Koralikowate łuski tworzyły mozaikę wokół większej płyty kostnej.

Bruhatkajozaur (Bruhathkayosaurus matleyi) – ilustracja zastępcza.

Czy jednak bruhatkajozaur należał do grupy tytanozaurów?

Trudno to zweryfikować, ze względu na małą ilość znalezionych kości. Tym, co przekonuje naukowców do klasyfikowania go do grupy tytanozaurów jest jego wielkość. Kość piszczelowa jest bowiem o 30% dłuższa od kości piszczelowej argentynoazura (Argentinosaurus) – ogromnego tytanozaura, którego znaleziony szkielet jest równie ubogi (odkryto ok. 5% szkieletu). Zatem, jeśli bruhatkajozaur był największym dinozaurem w dziejach, mógł mierzyć 45 metrów i ważyć ok. 200 ton, co oznacza, że byłby także najcięższym dinozaurem Ziemi. Pytanie tylko czy rzeczywiście istniał…

Bruhatkajozaur (Bruhathkayosaurus matleyi).

Kości czy drewno? Wielkie Odkrycie czy Wielkie Oszustwo?

W roku 1989 (wg niektórych źródeł – w 1987) dwaj naukowcy: Yadagiri i Ayyasami, stworzyli opis szczątków ogromnego teropoda mierzącego 20 m długości. Nazwali go Bruhathkayosaurus. 6 lub 8 lat później paleontolog – Sankar Chatterjee – kwestionuje to odkrycie, uznając znalezisko za pozostałości po potężnym zauropodzie. Mniej więcej w tym samym czasie do ludzi na całym świecie dociera informacja o odnalezieniu największego dinozaura w dziejach.

Kilka lat później Tomas Holtz stwierdził, że znalezisko z 1987 (1989) roku nie jest niczym więcej, jak tylko kawałkiem spróchniałego drewna. Chatterjee podtrzymywał swoje stanowisko o odkryciu wielkiego zauropoda, próbując przekonać opinię publiczną i Holtza, że był na miejscu wykopalisk i z całą stanowczością może stwierdzić, iż są to kości bruhatkajozaura.

Bruhatkajozaur (Bruhathkayosaurus matleyi).

Dlaczego nie wydobyto szczątków Bruhatkajozaura?

Do myślenia daje fakt, że przez tyle lat nie wydobyto szczątków dinozaura. Do 2011 roku nikt nie spróbował nawet zająć się tą sprawą. Po 22 latach, w miejscu znalezienia kości, powódź zatopiła i zniszczyła bezpowrotnie jedyny ślad po, być może, największym dinozaurze w historii Ziemi

Dzisiaj naukowcy opierać się mogą wyłącznie na amatorskich rysunkach. Znani naukowcy – Yadagiri i Ayyasami – nie wykonali żadnych zdjęć z miejsca odnalezienia kości. Jest to o tyle dziwne, że już w 1893 roku, gdy odkryto argyrozaura (Argyrosaurus superbus), jego opis był wzbogacony o wiele fotografii kości i miejsca ich znalezienia.

Mamy więc historię niemal do złudzenia przypominającą historię Amficeliasa, o której w kilku artykułach pisaliśmy. Czyli do czego prowadzi pogoń za sławą…

Tak, naszym zdaniem jedynie pogoń za sławą „odkrywców” to jedyne wyjaśnienie, dlaczego nie wydobyto i nie udokumentowano w postaci zdjęć „znaleziska” bruhatkajozaura.

Dane/Wymiary

Bruhatkajozaur (Bruhathkayosaurus matleyi)

  • Długość: 26 – 34 m
  • Wysokość: 14 m
  • Masa: 70 – 130 ton (pierwotne szacunki 175-220 ton)

Bruhatkajozaur – ciekawostki

  • Nazwa tego zauropoda pochodzi z sanskrytu, jest połączeniem słów bruhath lub brhat („ogromne, ciężkie”) i kaya („ciało”) oraz greckiego sauros („jaszczurka”).
  • Jedynym cięższym od zauropodów zwierzęciem (w tym od bruhatkajozaura), jest współczesny ssak morski płetwal błękitny (Balaenoptera musculus). Rekordzista ważył 190 ton.
  • Bruhatkajozaur określany jest jako nomen dubium – rodzaj niepewny. Trudno bowiem zweryfikować, czy zwierzę to w ogóle istniało.
  • Tytanozaury zawdzięczają swą nazwę greckim bogom z pokolenia olbrzymów, istniejących jeszcze przed bogami olimpijskimi. Pierwszym pokoleniem tytanów byli synowie Uranosa i Gai.
Bruhatkajozaur (Bruhathkayosaurus matleyi).

Polecamy:


Baza Dinozaurów

5 komentarzy

    1. W środowisku paleontologów, to dość powszechne przekonanie, że bruhatkajozaur, to niestety wymyślona historia… Nima Sassani to (dla osób niezorientowanych) paleoartysta, który dogłębnie interesuje się dinozaurami.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button