Owczarek australijski

Nie wiadomo do końca, dlaczego nazywany jest „australijski” – trudno bowiem określić jego bliski związek z tym krajem. Jego historia w ogóle posiada mnóstwo dziur i znaków zapytania. Mimo to zrobił ogromną karierę w świecie ranczerów, farmerów i pasterzy. Potrafi rozczulić twarde serce swoją lojalnością i czułością, ale również wprowadzić w zachwyt najbardziej wymagających ludzi pracy. Kochający i twardy, wesoły i inteligentny. Owczarek australijski posiada cechy, o których marzy wielu psiarzy.

Klasyfikacja FCI

• Grupa I: Psy pasterskie i zaganiające
• Sekcja I: Psy pasterskie
• Próby pracy: Nie obowiązują
• Kraj pochodzenia / Kraj patronacki: USA
• Inne nazwy: Australian Shepherd, Aussie, Little blue dog (mały niebieski pies)

Historia powstania rasy

Wobec psów tej rasy stosowano wcześniej różnorakie określenia, które nie miały nic wspólnego z Australią. Owczarek hiszpański, bob-tail, owczarek nowomeksykański – to tylko kilka przykładów.

Wśród wielu kynologów panuje pogląd głoszący, że Aussie ma pochodzenie baskijskie lub hiszpańskie. Prawdopodobnie już tam pełnił on rolę psa pasterskiego. Na przestrzeni lat iberyjscy pasterze zaczęli migrować na zachodnie wybrzeże USA wraz ze swoimi pupilami po tym, jak przez jakiś czas mieszkali w Australii, gdzie potrzebowano psów pasterskich dla przywiezionych z Europy stad owiec.

Wiadomo na pewno, że rasa rozwinęła się właśnie na zachodzie Ameryki Północnej, na przełomie XIX i XX wieku. Wiemy również, że psy te okazały się świetnymi pasterzami w Górach Skalistych. Pokazały swą wytrzymałość i oddanie. W Kolorado rozpoczęto więc hodowlę psów, które stosunkowo szybko znalazły swych miłośników w zachodniej Kalifornii. Już wtedy panowała o nich opinia niemal legendarnych pasterzy.

Faktem jest, że Aussie posiadają bardzo silny instynkt pasterski, a także inteligencję, dzięki której do dzisiaj są wspaniałymi pomocnikami farmerów. Nie wiemy jednak dużo o ich przeszłości, choć teorii na ten temat jest mnóstwo. Wiele wskazuje jednak na to, że – mimo nazwy – rasa ma więcej wspólnego z USA niż z Australią.

Charakterystyka

Wygląd

Aussie to pies średniej wielkości, ruchliwy, muskularny i bardzo sprawny. Uszy mają kształt trójkąta, są osadzone wysoko. Pełne czujności, migdałowe oczy mogą być brązowe, bursztynowe lub niebieskie. Pojawiają się też kombinacje kolorystyczne tęczówek. Sierść może być falowana lub prosta, jej struktura – twarda.

Dzięki swojej budowie, włos spełnia dobrze rolę ochronną w czasie zimna czy deszczu. Podszerstek (spodnia warstwa futra) staje się obfity w czasie zimy, przerzedza się natomiast w sezonie wiosenno – letnim. Wokół szyi formuje się kołnierz, na tylnych nogach widoczne są portki, na przednich zaś – frędzle.

Znakiem rozpoznawczym rasy jest bogata paleta kolorystyczna.

W obrębie rasy rozróżniamy umaszczenie:

• czekoladowe
• czarne
• czekoladowe marmurkowe (merle / nakrapiane)
• niebieskie marmurkowe (jw.)

W każdym wariancie kolorystycznym występują czasem akcenty białe (np. na kołnierzu, klatce piersiowej, nogach czy głowie).

Merle – zgubny gen

Umaszczenie merle to mieszanina kolorów: podstawą, czyli bazą jest czerń, brąz lub czerwień. Na bazie występują jasne łatki, najczęściej w kolorze szarości, rudości lub błękitu. Kolor oczu również może mieć odcień mroźnego błękitu, z dodatkiem bursztynowych lub ciemnobrązowych plamek.

Umaszczenie merle to wynik występowania pewnego genu. Występuje on u niektórych ras psów, a krzyżowanie dwóch osobników posiadających go jest mocno niewskazane. Szczeniaki rodzące się z takich rodziców są bowiem głuche i nierzadko ślepe.

Lethal white – „śmiertelna biel”

Termin ten pochodzi od tzw. Lethal white syndrome, występującego u koni, głównie rasy American Paint Horse. Obecnie określenie lethal white odnosi się do psów posiadających cechy tzw. podwójnego merle (suka i pies posiadali gen merle, który przekazali potomstwu). Posiadacze podwójnego merle mają niemal całkowicie białe umaszczenie, pojawiają się też problemy z oczami i wzrokiem, a także słuchem.

Lethal white występuje u wielu ras, ale najczęściej u owczarków australijskich. Termin „śmiertelna biel” może jednak być nieco mylący, bowiem podwójne merle nie powoduje śmierci, a „tylko” niepełnosprawności związane ze wzrokiem i słuchem. Szczenięta urodzone z podwójnym merle są za to często zabijane przez hodowców, ponieważ są słabe jakościowo (jakkolwiek to brzmi) i nie będą kupowane przez potencjalnych klientów.

Temperament – wymagający podopieczny

Posiada cechy typowe dla psów pasterskich: energiczność, wytrzymałość fizyczną, instynkt opiekuńczy i dystans wobec obcych. Cechuje go również ogromna lojalność w stosunku do opiekunów, potrzeba zabawy i zdobywania nowych umiejętności. Właściciel powinien stymulować go fizycznie i umysłowo poprzez długie spacery, jogging czy psie sporty.

Ze względu na budowę fizyczną oraz konstrukcję psychiczną, Aussie dobrze sprawdza się na farmach i ranczach jako stróż. Kiedy zobaczy w okolicy obcą postać, alarmuje o tym szczekając. Zdrowo prowadzony Aussie nie ma jednak skłonności do obsesyjnego szczekania.

Szybko uczy się nowych umiejętności, sprawia mu to nawet frajdę. Męczy go nuda, zaniedbanie i obojętność opiekunów. Sfrustrowany może zacząć urządzać „samowolkę” w celu zużycia dużych zapasów energii. Przepada za ludzkim towarzystwem, lubi duże rodziny. Czasem określa się go mianem „rzepa”, ponieważ zawsze chce być blisko swych ukochanych ludzi. Nierzadko upatruje sobie jednego człowieka, z którym tworzy silną więź. Ponieważ jednak jego przodkowie pracowali na rozległych terenach USA, Aussie potrzebuje dużo przestrzeni.

Szczegółowe dane / wymiary

Owczarek australijski

• Średnia wysokość w kłębie:
  • psy 51-58 cm
  • suki 46-53 cm
• Waga:
  • psy 18-23 kg
  • suki 14-20 kg
• Średnia długość życia: 13-15 lat

Owczarek australijski – ciekawostki

• Psy te wymagają średnio 2-3 godzin dziennie na zabawę, ćwiczenia i ogólną uwagę ze strony właściciela.
• Aussie znajduje się na 17 miejscu w rankingu najpopularniejszych ras psów w USA.
• Aussie często jest wybierany do pracy z nietypowymi zwierzętami hodowlanymi, takimi jak gęsi, kaczki i króliki.
• Najczęstsze problemy zdrowotne w obrębie rasy dotyczą wzroku (zapalenia spojówek, zaćma) i stawów biodrowych (dysplazja).

Polecamy

• Najmądrzejsze rasy psów – TOP 100
• Inteligencja psów
• Agresywne rasy psów
• Najstarsze psy – Top 10
• Najdłużej żyjące rasy psów – TOP 10
• Pies domowy
• Rasy psów – opisy i charakterystyka
• Psowate
• Rasy kotów – opisy i charakterystyka
• Zwierzęta domowe