Fauna Australii / Zwierzęta Australii

Fauna (zwierzęta) Australii

We wszechświecie Ziemia zajmuje tak mało miejsca, że wydaje się nic nieznaczącym punktem. Tym trudniej sobie wyobrazić, że na tej względnie niewielkiej przestrzeni spotykamy tysiące gatunków zwierząt i roślin, a ich różnorodność może przysporzyć bólu głowy. Wydaje się, że Australia to jedna z wielu „planet Ziemi”, na której panują niepowtarzalne warunki środowiskowe, stworzone dla najdziwniejszych i najciekawszych istot.

Jak to się zaczęło?

Przyczyny niezwykłej różnorodności

Najważniejszą przyczyną wyjątkowej fauny są wydarzenia geologiczno-klimatyczne, do których należy oddalenie się płyty australijskiej od superkontynentu Gondwana. Na wielki ląd składała się dzisiejsza Ameryka Południowa, Afryka, Indie, Antarktyda i, oczywiście, Australia.

Wszystko zaczęło się zmieniać 140 mln lat temu, kiedy superkontynent zaczął się „rozłazić”; 50 mln lat temu Australia oddzieliła się od Antarktydy, stając się miejscem odizolowanym do momentu zderzenia płyty indoaustralijskiej z Azją (miocen, ok. 5 mln lat temu).

Doprowadziło to do utworzenia i rozwoju dzisiejszej fauny australijskiej, charakteryzującej unikalnością. Kiedy bowiem Australia samotnie dryfowała po ówczesnych wodach, unikając skutków wielkich globalnych zmian, mogły tam wyewoluować zwierzęta o zupełnie innym trybie życia niż większość zwierząt Ziemi. Zalicza się do nich torbacze – ssaki idealnie dostosowane tylko do klimatu i ekosystemu Australii.

Po wydarzeniach w erze mioceńskiej fauna pochodzenia azjatyckiego mogła przenieść się na, do tej pory odizolowany, teren. Teoretyczną granicą zoogeograficzną może być tzw. Linia Wallace’a. Granica ta zapobiegła powstawaniu mostów lądowych, przyczyniając się do wyraźnych różnic zoologicznych, z wyjątkiem ptaków.

Kiedy w epoce oligoceńskiej (ok. 15 mln lat temu) pojawiły się prądy okołobiegunowe, klimat wyspy stawał się co raz bardziej suchy, pozwalając różnym grupom organizmów wyspecjalizować się w podobnych warunkach. Podobnie sytuacja wyglądała z wilgotnymi obszarami, gdzie dochodziło do sezonowych powodzi – dzięki temu w Australii spotyka się wyjątkowo przystosowane gatunki zwierząt.