Baobab Grandidiera (Adansonia grandidieri)
Baobab Grandidiera (Adansonia grandidieri)
Największy z baobabów występujących na Madagaskarze. Nie mogło go zabraknąć w animowanym filmie Madagaskar, w którym przedstawiony został jako ogromne drzewo znajdujące się w centrum wyspy. Nawę swą Adansonia grandidieri zawdzięcza francuskiemu botanikowi i odkrywcy Alfredowi Grandidier (1836-1921), który trzykrotnie odwiedzał Madagaskar i przemierzył wyspę wzdłuż i wszerz.
Klasyfikacja
- Królestwo: rośliny
- Klad: rośliny naczyniowe
- Klad: rośliny nasienne
- Klasa: okrytonasienne
- Klad: klad różowych
- Rząd: ślazowce
- Rodzina: ślazowate
- Podrodzina: wełniakowe
- Rodzaj: baobab
- Gatunek: baobab Grandidiera
![Baobab Grandidiera 7](https://dinoanimals.pl/wp-content/uploads/2013/07/Baobab-Grandidiera-7.jpg)
Występowanie
Endemiczny i największy gatunek baobabu spośród występujących na Madagaskarze, a dokładniej – na południowo-zachodnim obszarze wyspy. Rośnie w suchych liściastych lasach, z reguły w pobliżu rzek lub sezonowych jezior.
Charakterystyka
Jedno z najciekawiej wyglądających drzew o cylindrycznym pniu pokrytym gładką, czerwono-szarą korą. Płaska korona drzewa rozkwita niebieskozielonymi liśćmi. Pąki kwiatów są ciemnobrązowe, natomiast same kwiaty mają piękne, białe płatki. Miąższ dużych i suchych owoców jest jadalny, zawiera nerkowate nasiona.
Drzewo obrasta liśćmi od października do maja, kwiaty pachnące kwaśnym arbuzem kwitną od maja do sierpnia, otwierają się po zmierzchu, a cały pyłek jest uwalniany pierwszej nocy. Drzewo zapylają nocne ssaki – małpiatki z rodzaju Phaner. Zwierzę wkłada pysk do wnętrza kwiatu, aby zlizać nektar, w wyniku czego pyłki przenoszone są na jego pyszczku.
![Baobab Grandidiera 9](https://dinoanimals.pl/wp-content/uploads/2013/07/Baobab-Grandidiera-9.jpg)
Owoce
Owoce dojrzewają w listopadzie i grudniu. W odróżnieniu od baobabów afrykańskich i australijskich smaczne nasiona nie są rozsiewane przez zwierzęta. Mimo, iż wspomniane wcześniej małpiatki byłyby potencjalnie do tego zdolne, nigdy nie udokumentowano takiego przypadku.
Prawdopodobnie w przeszłości (1500 – 2000 lat temu) żyły gatunki stworzone do ich rozsiewania, ale zostały wybite przez przypływających na wyspę ludzi. Gatunki te obejmowały ssaki naczelne podobne do pawianów oraz najcięższego ptaka w historii świata – mamutaka (Aepyornis maximus). Mamutak posiadał potężny dziób, który wykorzystywał do otwierania dużych owoców, rozsiewając w ten sposób nasiona.
Dziś jedyną drogą rozpraszania nasion baobabu Grandidiera jest woda. Jej deficyt nie jest dla drzewa problemem, ponieważ przechowuje ją we włóknistym pniu.
![Baobab Grandidiera 10](https://dinoanimals.pl/wp-content/uploads/2013/07/Baobab-Grandidiera-10.jpg)
Zagrożenia
Adansonia grandidieri jest najczęściej wykorzystywanym ze wszystkich baobabów na Madagaskarze. Nasiona i bogate w witaminę C oraz miąższ owoce są spożywane jako świeże. Olej spożywczy jest uzyskiwany z nasion oleistych baobabu.
Część owoców zbierana jest z ziemi, niestety w przypadku pozostałych ludność Madagaskaru wbija w drzewo drewniane kołki umożliwiające im wspinanie się po drzewie w celu dosięgnięcia do owoców znajdujących się w koronie. Gruba kora baobabu składa się z długich włókien, które wykorzystywane są do produkcji lin. Większość drzew pokrywają blizny po wycięciu kory do wysokości około 2 metrów od ziemi.
Szczegółowe dane / wymiary
Baobab Grandidiera (Adansonia grandidieri).
- Wysokość: 25 – 30 m
- Średnica pnia: do 3 m
- Obwód pnia: ok. 10 m
Gatunek jest zagrożony wyginięciem ze względu na poszerzenia gruntów ornych, co determinuje masowe wycinanie tych cennych drzew.
![Baobab Grandidiera 8](https://dinoanimals.pl/wp-content/uploads/2013/07/Baobab-Grandidiera-8.jpg)
Ale gładkie pnie,czego to rośliny nie wymyślą 😉 .
Niezwykłe są te baobaby. Kiedy o nich czytam przypomina mi się z dzieciństwa książka Mały Książę i jego rozważania na temat baobabów 🙂