Rośliny

Baobab afrykański, baobab właściwy.

Baobab afrykański, baobab właściwy (Adansonia digitata L.)

Choć baobaby większości osób kojarzą się zapewne z Afryką, to na kontynencie afrykańskim występuje tylko jeden gatunek baobabu – Adansonia digitata L. Przedstawiciele baobabów afrykańskich są największymi spośród wszystkich 8 gatunków występujących na świecie. Samotnicy z wyboru, w przeciwieństwie do baobabów z Madagaskaru.

Baobab właściwy jest największym drzewem w Afryce i najbardziej soczystą rośliną na świecie. Przez 9 miesięcy w roku  nie posiada liści.

W Afryce, młode liście baobabu są spożywane jak warzywa, miąższ w owoców jest wykorzystywany do lemoniady, wydrążone pnie tych drzew były wykorzystywane jako schroniska.

Nazwa

Nazwa Adansonia nadana została dla upamiętnienia francuskiego przyrodnika Michela Adansona (1727-1806). Nazwa gatunku digitata odnosi się do kształtu liści.

Baobab afrykański, baobab właściwy (Adansonia digitata L.)

Klasyfikacja

  • Królestwo: rośliny
  • Klad: rośliny naczyniowe
  • Klad: rośliny nasienne
  • Klasa: okrytonasienne
  • Klad: klad różowych
  • Rząd: ślazowce
  • Rodzina: ślazowate
  • Podrodzina: wełniakowe
  • Rodzaj: baobab
  • Gatunek: baobab afrykański
Konary baobabu afrykańskiego, baobabu właściwego (Adansonia digitata L.)

Występowanie

Gatunek występujący stale w Sudanie i w Sahelu Tropikalnym. Poza tymi regionami populacja północnoafrykańska wiąże się ściśle z rytmem opadów. W Angoli i Namibii można go spotkać w lasach, buszu i na wybrzeżu wschodnim. Występuje również na Półwyspie Arabskim: w Omanie i Jemenie oraz w Indiach, zwłaszcza na suchych terenach.

Charakterystyka

Rośnie samotnie. Na drzewie między majem a lipcem pojawiają się wiszące, duże, ciężkie, białe kwiaty wyposażone w liczne pręciki i, choć piękne, wydzielają przykry zapach padliny. Owoce wypełnione są miąższem, który wysycha i twardnieje, tworząc masę przypominającą suchy chleb. Liście są dłoniaste, złożone z 3, 5 lub 7 listków. Zaczynają rosnąć po pierwszych opadach deszczu.

Pień bardzo szeroki, słupowaty, gałęzie wyrastają nisko. Kora gruba, pozbawiona szorstkości, drewno słynie z lekkości i gąbczastej struktury.

Liście zaczynają rosnąć po pierwszych opadach deszczu.

Użyteczność

Baobab afrykański jest pożyteczny dla zwierząt i ludzi, bowiem jego liście i owoce są jadalne, bogate w substancje odżywcze: owoce zawierają 50% więcej wapnia niż szpinak i 3 razy więcej witaminy C niż pomarańcza, ponadto są bogate w przeciwutleniacze. Liście także uznawane są za przysmak; można je spożywać z mlekiem lub wodą, aby zasmakować orzeźwiającego napoju. Młode liście są gotowane z sosami, suszone i proszkowane. Rzadziej używa się oleju z nasion, ale jest to również praktykowane. Z liści produkuje się paszę dla zwierząt przeżuwających, szczególnie w porze suchej.

Szczegółowe dane / wymiary

Baobab afrykański, baobab właściwy (Adansonia digitata L.)

  • Wysokość: 12 – 18 m
  • Średnica pnia: ok. 9 m
  • Obwód pnia: ok. 30 m
  • Grubość kory: do 10 cm

Największe baobaby

Największe ze wszystkich baobabów występują w południowej Afryce. Wszystkie należą do gatunku Adansonia digitata. Każde z tych drzew szczegółowo opisujemy w oddzielnym artykule.

  • Sunland Baobab (Platland Baobab, Mooketsi Baobab, Tree Bar, Big Baobab, Pub Tree).
  • Baobab Glencoe.
  • Sagole Baobab (Sagole Big Tree)
Baobab afrykański, baobab właściwy (Adansonia digitata L.)

Mity na temat wieku baobabów

Niektóre duże baobaby żyją ponad tysiąc lat (np. baobab Glencoe). Ponieważ wieku dużych baobabów nie można wiarygodnie ustalić stosując wykorzystując do tego słoje, narosło wokół ich wieku sporo mitów. Naukowcy w ostatnim czasie wykonali szereg datowań wykorzystując do tego metodę węgla aktywnego. Wg tych badań drzewa o średnicy 7 metrów mają około 600 lat. Największe baobaby prawdopodobnie mają prawdopodobnie ok  1000 lat. To sporo mniej  niż pierwotne szacunki, które zakładały wiek baobabów na 5-6 tys lat.

Najstarszym datowanym baobabem jest baobab Glencoe – ma 1835 ± 30 lat.

Polecamy:


Baza Dinozaurów

6 komentarzy

    1. DinoAnimals.pl w pewnym sensie już staje się swoistą encyklopedią zwierząt, choć zdecydowanie wolimy naszą wersję bogato ilustrowaną i raczej popularnonaukową, niż typową encyklopedię z suchymi faktami.
      Dla czytelników, którzy preferują jedynie krótkie fakty przygotowaliśmy nowy serwis – Fakty.DinoAnimal.pl

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button