Królewski Park Narodowy w Australii

Royal National Park w Australii

Australia to kontynent, o którym w Polsce wbrew pozorom niewiele wiadomo. Mało kto wie na przykład, że znajduje się tam drugi najstarszy na świecie park narodowy, który jest uważany także za jeden z najpiękniejszych. Przebywając w nim, trzeba jednak zachować szczególną ostrożność.

Królewski Park Narodowy znajduje się w stanie Nowa Południowa Walia na południe od Sydney, zaledwie 30 km od jego centrum. Jest to drugi po Yellowstone najstarszy park narodowy świata. Założono go 26 kwietnia 1879 r. z inicjatywy sir Johna Robertsona, który był wówczas premierem stanu. Od samego początku zajmuje ten sam obszar o powierzchni 150,91 km². Oryginalnie nazwano go po prostu „Parkiem Narodowym”, jednak w 1955 r. zmieniono jego nazwę, dodając słowo „królewski”, gdyż rok wcześniej przejeżdżała przezeń królowa Elżbieta II.

Krajobraz i atrakcje parku

Teren Królewskiego Parku Narodowego składa się to płaskowyże przecięte głębokimi dolinami rzek; podobnie wybrzeże w tym rejonie jest wysokie, złożone z szeregu wysokich klifów sięgających nawet 100 m wysokości, przeciętych piaszczystymi plażami w miejscach, gdzie do morza uchodzą rzeki. Skały tworzące park to głównie piaskowce, a także iły. Skały te stosunkowo łatwo poddają się działaniu wody i powietrza, czemu park zawdzięcza istnienie wielu formacji o unikatowym wyglądzie.

Wedding Cake Rock

Jedną z największych atrakcji i najbardziej charakterystycznych punktów w Królewskim Parku Narodowym są niepowtarzalne formacje skalne. Co najbardziej znanych należy Wedding Cake Rock. Formacja ta utworzona jest z piaskowców i ma wysokość ponad 25 m n.p.m. Nazwa skały pochodzi od niecodziennego wyglądu – ma wręcz nienaturalnie regularny kształt i czysty, śnieżnobiały kolor, przez co nasuwa skojarzenie z tortem weselnym.

Przez wiele lat wejście na skałę było obowiązkowym punktem wycieczki po parku, jednak zawsze informowano turystów, że wejście nad samą krawędź klifu jest niebezpieczne, gdyż wiejące tam niemal cały czas silne wiatry mogą człowieka z łatwością zepchnąć do morza. W 2015 r. badania geologiczne wykazały, że skała nie jest stabilna w wystarczającym stopniu, by turyści mogli się po niej bezpiecznie poruszać, dlatego zamknięto ją dla zwiedzających.

Orla Skała

Kolejną unikatową formacją jest Orla Skała. Składa się z wielu okrągłych skał przypominających jaja, nad którymi góruje ogromny kamień w kształcie głowy orła spoglądającego w morze, nasuwającej się nad brzeg znajdujący się niemal dokładnie sto metrów niżej.

Jezioro (basen) Ósemka

Niedaleko osady Burning Palms znajduje się słynna „Ósemka” – jezioro o niezwykle regularnym i symetrycznym kształcie ósemki, które powstało na skutek połączenia się dwóch mniejszych jezior powstałych przed milionami lat.

Nizina Audley

Inną wielką atrakcją parku jest nizina Audley na początku doliny rzeki Hacking. Przebiega przez nią główna droga do parku. Już pod koniec XIX wieku Audley przeznaczono na miejsce piknikowe dla mieszkańców Sydney. W tym celu wybudowano tam sporą drewnianą przystań dla łodzi, która funkcjonuje do dziś. Znajduje się tam wypożyczalnia łodzi i kajaków. Można nimi pływać po rzece przecinającej park. Przystań jest wpisana na listę dziedzictwa narodowego.

Rośliny i zwierzęta

Roślinność Królewskiego Parku Narodowego jest niezwykle zróżnicowana. Blisko wybrzeży zdominowana jest przez wiecznie zielone, twardolistne zarośla, które tolerują wysokie stężenie soli w glebie i powietrzu. Można tam napotkać m.in. banksje i karłowate drzewa z gatunku Allocasuarina distyla występujące dziko tylko w parku i jego najbliższych okolicach. Występuje tam również kilka innych gatunków krzewów będących endemitami południowo-wschodniej Australii. Oprócz tego rośnie tam wiele gatunków traw. Roślinność ta jest domem dla wielu ptaków, w tym miodojadów.

Las deszczowy

Nieco dalej od wybrzeża Królewski Park Narodowy porasta przybrzeżny las deszczowy. Pierwotnie był szeroko rozpowszechniony, jednak nie przetrwał okresu wielkiego wyrębu drzew na przełomie XIX i XX wieku. Powstanie parku uchroniło przed zniszczeniem choć niewielkie jego fragmenty. Dzisiaj najbardziej znaną pozostałością dawnej puszczy jest tzw. „Palm Jungle” ciągnąca się wzdłuż głównego traktu biegnącego przez park.

Na skalistych płaskowyżach można spotkać niewielkie krzewy przystosowane do tworzącej się na skałach, jałowej gleby, z których substancje odżywcze są szybko spłukiwane przez deszcze. Można tam znaleźć także eukaliptusy i inne drzewa, chociaż rzadko przekraczają one wysokość 10 m. Rośnie tu szereg gatunków spotykanych wyłącznie w tej części Australii. Teren ten zamieszkuje wiele ptaków, również endemitów, w tym żałobnica żółtosterna (gatunek kakadu), rozella królewska, kukabura chichotliwa i miodopijek długodzioby.

Doliny rzeczne

Doliny rzeczne to rejony, w których panuje zupełnie inny mikroklimat. Wiatr nie powoduje erozji, a temperatury są niższe niż w innych częściach parku. Dlatego rosną tu nawet duże drzewa, jak cedr australijski oraz eukaliptusy dorastające powyżej 50 metrów wysokości.

Występują tu również paprocie drzewiaste i akacje. W odległości 10-25 m od rzek można napotkać wiele występujących tylko tutaj, obecnie zagrożonych wyginięciem gatunków, które poza parkiem rosną jeszcze przy zaledwie kilku strumieniach na całym kontynencie.

Przy samych zaś ujściach rzek do morza rosną nieliczne już namorzyny. Bujna roślinność wzdłuż dolin rzecznych sprzyja różnorodności gatunkowej, zwłaszcza ptaków i owadów. Na plażach żyją też liczne skorupiaki, w tym kilka endemicznych gatunków krabów.

Turystyka

Królewski Park Narodowy był bardzo popularny od samego początku swojego istnienia ze względu na bliskość Sydney. Do większości plaż na jego terenie można łatwo dojechać drogami, jedynie niektóre wymagają wielogodzinnego przedzierania się ścieżkami prowadzącymi przez busz. Najpopularniejszą wśród nich jest Garie. Oferuje znakomite warunki do uprawiania sportów wodnych, a przy tym sam pobyt na niej gwarantuje niezapomniane widoki. Wśród surferów jest wymieniana jako jedna z najlepszych i najpiękniejszych plaż na świecie.

Dojazd do parku jest możliwy własnym samochodem lub autobusem. Dawniej przez park jeździły pociągi, jednak linia kolejowa została zamknięta i przekształcona w zabytkową linię tramwajową obsługiwaną przez Muzeum Tramwajów w Sydney – najstarsze i największe muzeum na półkuli południowej. Dziś tramwaje docierają niestety jedynie do granicy parku.

Na terenie Królewskiego Parku Narodowego znajduje się szereg tras pieszych i rowerowych o łącznej długości ponad 100 km, a także miejsc, w których można legalnie urządzić piknik. Rowery mogą poruszać się jedynie po oznaczonych szlakach; jeśli jednak są przystosowane do jazdy górskiej, dostępne są także inne, bardziej wymagające trasy. Najpopularniejszą trasą jest Coast Walk – 30-kilometrowy szlak turystyczny biegnący wzdłuż wybrzeża. Miejscowi zalecają by przebyć ten szlak w obie strony, poświęcając na to dwa dni.

Zagrożenia

Można czasami spotkać się z anegdotą, że Australia to taki kontynent, gdzie wszystko w przyrodzie próbuje człowieka zabić. Królewski Park Narodowy zdaje się potwierdzać ten żart– jest objęty ograniczeniami dla turystów, jednak w przeciwieństwie do innych tego typu miejsc na świecie, w tym wypadku to raczej park jest zagrożeniem dla ludzi, a nie odwrotnie.

W strefie klimatycznej, w której leży Królewski Park Narodowy, często wybuchają spontaniczne pożary. Roślinność w granicach parku padała ich ofiarą wielokrotnie, przy czym największe zdarzały się w latach 1939, 1994 i 2001. Jest to zjawisko zupełnie naturalne, a roślinność parku szybko regeneruje się po stratach. Niemniej pożary takie potrafią wybuchną nagle i stanowią ogromne zagrożenie dla osób znajdujących się wśród suchych zarośli. Służby parku na bieżąco monitorują wilgotność i zagrożenie pożarowe, w razie potrzeby zamykając obiekt dla zwiedzających.

Rozwój mediów społecznościowych spowodował znaczny wzrost liczby turystów. W samym tylko pierwszym kwartale 2015 r. na Wedding Cake Rock wchodziło w ciągu miesiąca nawet pięciokrotnie więcej osób niż w roku poprzednim. Było to spowodowane faktem, że niemal każdy chciał zrobić zdjęcie na krawędzi skały i wrzucić zdjęcie na swój profil.

Tymczasem badania wykazały, że skały nie są stabilne, czego dowodem był śmiertelny wypadek studenta w 2014 r., który spadł do morza po tym, jak kawałek skały usunął mu się spod stóp. Już wcześniej zdarzały się śmiertelne upadki ze skał, jednak przed popularnością mediów społecznościowych niewiele osób zdawało sobie sprawę z tego, jak często dochodzi tam do sytuacji zagrażających życiu. Dlatego wprowadzono drastyczne ograniczenia dotyczące wstępu na skały.

Jako że turyści nie zwracali uwagi na oficjalne zakazy, władze parku zmuszone były wystawiać mandaty za wchodzenie na skałę. W tym celu rozpoczęto współpracę z policją. Jednocześnie w budżecie Nowej Południowej Walii przeznaczono 9 mln dolarów na zabezpieczenie skały i przystosowanie jej do ponownego otwarcia dla turystów.

Szczegółowe dane

Królewski Park Narodowy w liczbach

• Nazwa angielska: Royal National Park
• Data założenia: 26 kwietnia 1879 r.
• Powierzchnia: 150,91 km²

Ciekawostki

• Jest to jedyny park narodowy w Australii, w którym można się legalnie kąpać nago. Znajduje się tam najpopularniejsza w kraju plaża nudystów.
• Brak dodatkowego słowa w pierwotnej nazwie parku nie powodował żadnych nieporozumień. Każdy Australijczyk, słysząc słowa „park narodowy”, doskonale wiedział, o który park chodzi; podobnie jak np. każdy wrocławianin, mówiąc po prostu o „rondzie”, ma na myśli największe w mieście Rondo Powstańców Śląskich (które de facto rondem nie jest :)).
• Miejscowi mieszkańcy nazywają park „The Royal” albo „Nasho”, która jest pieszczotliwym zdrobnieniem.

Polecamy

• Podróże DinoAnimals
• Opracowania
• Parki Narodowe
• Wodospady
• Jeziora
• Góry
• Jaskinie
• Rzeki
• Oceany
• Morza
• Wulkany
• Wielkie miasta