Park Narodowy Glacier (Kanada)
Wysokie szczyty, lodowce i jaskinie
Park Narodowy Glacier leży w Kanadzie, w prowincji o nazwie Kolumbia Brytyjska. W tym rejonie jest jeszcze siedem innych parków narodowych a w całej Kanadzie aż czterdzieści trzy. Park obejmuje Góry Columbia (Columbia Mountains) z przepiękną przełęczą Roger Pass. Jest tam wiele miejsc o istotnym znaczeniu dla historii naturalnej Kanady, objętych programem National Historic Site.
Główne drogi
Historia Parku jest nierozłącznie związana z powstaniem dróg umożliwiających przemieszczanie się po tym trudnym terenie.
W 1885 roku powstała Kolej Transkanadyjska. Jej celem było połączenie dwóch miast portowych – Montrealu i Vancouver, leżących na przeciwległych krańcach kraju. Do dziś funkcjonują zabytkowe lokomotywy, które odegrały wielką rolę w historii transportu, turystyki i powstania Parku Narodowego.
Bardziej nowoczesne przemieszczanie oferuje Autostrada Transkanadyjska powstała w 1963 roku. Tą siecią dróg można przejechać przez wszystkie 10 prowincji Kanady, od wschodu aż po zachód.
Geologia
Widoczne warstwy kwarcytu i łupku są pozostałością półki skalnej sprzed 600 milionów lat. Jakieś 185 milionów lat temu ruchy płyt ze wschodu sprawiły, że część obecnego tam materiału geologicznego została wepchnięta pod ziemię a część wypiętrzyła się tworząc szczyty Serkirks – pasmo Gór Columbia. Na powierzchni znalazły się wtedy również wapienie, widoczne w rejonie Cougar Brook oraz marmury i inne skały metamorficzne obecne na wysokich szczytach.
Co ciekawe, pomimo erozji i lodowców szlifujących górskie szczyty, siła napierających dalej skał nieustannie wypycha je do góry.
Góry
Na terenie Parku leżą Góry Columbia powstałe z wraz z pasmem Serkirks i wąskim pasmem północnej części Gór Purcells (Purcells Mountains).
Ukształtowanie terenu jest urozmaicone – od okrągłych, bardziej łagodnych grzbietów gór na wschodzie, zachodzie i północy, do ostrych, stromych zboczy w centrum i na południu Parku. Właśnie ze względu na tę różnorodność mówi się o tych górach „Kanadyjskie Alpy”.
Mount Dawson jest najwyższym szczytem w Parku i liczy 3,377 metrów wysokości. Inne szczyty to:
- Mount Sir Donald (3,284 metrów)
- Mount Macdonald (2,883 m)
- Mount McNicoll (2,610 m)
- Mount Abbott (2,465 m).
Lodowce
Park Narodowy Glacier, jak sama nazwa wskazuje (ang. glacier – lodowiec) słynie z lodowców zalegających w górach. Jest ich aż 131, z których najmniejsze mają ok. 50 m². Lodowce pokrywają łącznie 133 km² Parku.
Podczas epoki lodowcowej, która zakończyła się 12 tys. lat temu, wszystkie najwyższe szczyty Parku były pokryte lodem. Roztapiający się lód „schodząc” po zboczach tworzył strome doliny w kształcie litery U i formował okrężnie mniejsze szczyty.
Jednym z najczęściej odwiedzanych przez turystów lodowców (z uwagi na położenie niedaleko autostrady) jest lodowiec Illecillewaet Glacier (inaczej Great Glacier – Wielki Lodowiec). Jego język wysunięty jest w stronę Glacier House – zabytkowego, kiedyś trudno dostępnego hotelu, dziś zmienionego na nowoczesny resort wypoczynkowy. Zaspy przymarzającego na tym lodowcu śniegu ciągną się daleko na południe i prawie stykają z innym lodowcem – Geikie Glacier.
Pozostałe wielkie lodowce także leżą głównie na południu. Nadawane są im nazwy, np. Deville, Dawson, Asulkan, Bishops, Black, Duncan, Grand i Avalanche.
Ich wygląd jest zależny od wysokości występowania. Wysoko w górach są jednolite i gładkie, w niższej ich warstwie bardziej popękane i pokryte szczelinami a w dolinach wymieszane z czarnym gruzem.
Ciekawe zjawisko ma miejsce latem, gdy zakwitają glony obecne w śniegu. Lodowiec przybiera wtedy kolor czerwony a podczas zgniatania pachnie arbuzem (stąd angielska nazwa watermelon snow – arbuzowy śnieg).
Obecnie wszystkie lodowce w Parku Narodowym Glacier w dużym tempie kurczą się i cofają (ten proces znacznie przyspieszył pod koniec ubiegłego stulecia), nadal są jednak przedmiotem badań geologów, jednym z najbardziej interesujących w Ameryce Północnej.
Rzeki
System rzek w Parku łączy główna rzeka Columbia River. Inne, mniejsze to: Illecillewaet River, Beaver River, Incomappleux River i Duncan River. Są one ściśle związane z lodowcami. Latem można zauważyć, jak podczas ciepłych popołudni płyną znacznie szybciej, ponieważ ich objętość zwiększa się przez roztapiany słońcem lodowiec. Nocą, gdy temperatura spada, wody jest mniej i płynie ona znacznie spokojniej.
Rzeki miały duży wkład w ukształtowanie terenu – rzeźbiły doliny i kaniony. Ich ostry nurt dalej ma wpływ na wygląd otoczenia. Niesie on ze sobą dużo mułu i kamienistego gruzu, który kształtuje koryto rzeki i nadaje wodzie mleczny kolor.
Jaskinie
Erozja wodna wyrzeźbiła w warstwach wapienia obecnych w górach Parku Narodowego Glacier przepiękne jaskinie. Najbardziej znany jest długi na 6 kilometrów system jaskiń Nakimu Caves.
W jaskiniach zachodzą ciekawe procesy geologiczne. Wody potoków przepływających przez groty niosą ze sobą kwas węglowy i sproszkowane skały z lodowców. Drobinki drążą dalej kolejne przejścia a kwas węglowy roztapia wapń ze ścian jaskini tworząc zawiesinę węglanu wapnia, która nie zawiera bakterii. Substancja ta bardzo rzadko występuje w przyrodzie i została nazwana mlekiem księżycowy (moonmilk).
Ze względu na delikatny i wyjątkowy charakter jaskiń w Parku, oraz szkody wyrządzone przez wcześniejszych turystów, władze postanowiły ograniczyć do nich dostęp tylko dla zorganizowanych, zgłoszonych grup lub specjalistów posiadających zezwolenie.
Rośliny
Park Narodowy Glacier można pod względem roślinności podzielić na trzy strefy: las deszczowy, las śnieżny i… brak lasu.
Doliny w zachodniej części Parku pokrywają gęste, wilgotne lasy o grubej warstwie poszycia. Można w nich znaleźć przepiękną, żółto kwitnącą roślinę Lysichiton americanus z rodziny obrazkowatych oraz śmiertelnie trujący szalej jadowity.
Ponad dolinami lasy składają się z żywotników olbrzymich, sosen zachodnich, choin zachodnich, daglezji sinych i uroczych brzóz papierowych. Rośnie tu także fascynujący kolcosił straszliwy oraz mnóstwo jagód, wątrobowców i przeróżnych gatunków paproci.
W środkowych partiach pojawia się strefa subalpejska, czyli las śnieżny, w którym królują: świerk Egelmanna, jodła górska i choina Tsuga mertensiana. Jest to też miejsce występowania zachwycających rhododendronów, krzewów jagodowch, mchów i porostów.
Na wyższych elewacjach lasy ustepują łąkom pokrytym różnorodną roślinnością zielną. Od lipca do września można tu zobaczyć przepiękny pokaz kwiatów alpejskich, z których botanicy wyodrębnili aż 546 gatunków.
Wyżej ze względu na zimno i skalne podłoże rosną już tylko trawy, wrzosy i porosty.
Zwierzęta
Wysoko w górach, w śnieżnej strefie lasów swoją siedzibę mają niedźwiedzie – czarny i grizzly. Dzielą terytorium z wilkiem kanadyjskim, kojotem, lisem, rosomakiem tundrowym, pumą i rysiem kanadyjskim. Z łagodnych dużych ssaków spotkać tu można kozła śnieżnego, karibu, jelenia kanadyjskiego oraz mulaka czarno- i białoogonowego.
W niższych partiach lasu natknąć się można niekiedy na łosia. Mieszkają tu też mniejsze zwierzęta, takie jak wiewiórki, świstaki siwe i kuny amerykańskie.
W królestwie ptaków prym wiodą: orły przednie, sowy, kruki zwyczajne, dzięcioły, modrosójki czarnogłowe i mysikróliki złotogłowe. Co jakiś czas pojawiają się olbrzymie stada czyża sosnowego (liczone w setkach tysięcy osobników) a cierpliwi turyści mogą obserwować żerujące nad wodą pluszcze meksykańskie.
Turystyka
Chociaż Park Narodowy Glacier odwiedza rokrocznie ponad milion turystów, niewielu z nich decyduje się na zwiedzanie spoza samochodu. A szkoda, bo władze Parku przygotowały aż 140 kilometrów tras wycieczkowych.
W Roger Pass Discovery Centre znajduje się administracja Parku oraz centrum turystyczne. Jest tam teatr, księgarnia i sala wystawowa z modelami kolejowymi, ekspozycjami historii naturalnej i okazami dzikich zwierząt.
W Parku znajduje się kilka ośrodków kempingowych, np. w Illecillewaet, Loop Brook i Sir Donald. Są też miejsca kempingowe, chaty alpejskie i schroniska. Żadne z tych miejsc nie działa jednak zimą.
Szczegółowe dane
- Nazwa angielska: Glacier National Park
- Nazwa francuska: Le parc national des Glaciers
- Powierzchnia: 1,349 km²
- Data założenia: 1886 r.
Ciekawostki i rekordy
- Różnorodna flora Parku Narodowego Glacier liczy aż 1300 gatunków.
- Warto uwzględnić na liście miejsc wypoczynkowych siedmiokondygnacyjny hotel Prince of Wales. Co prawda, książę Walii nigdy tam nie był, ale za to widok na jeziora Middle Waterton Lake i Upper Waterton Lake leżące u podnóża gór ma w sobie coś arystokratycznego i wart jest zachodu.
- Obozując latem w Parku Narodowym Glacier należy się dobrze przygotować. Nie wolno tu na przykład rozpalać tradycyjnego ogniska, wykopywać kamieni spod śpiwora czy łamać gałęzi. Przed noclegiem (z uwagi na niedźwiedzie i inne głodne drapieżniki) należy dokładnie posprzątać obozowisko a zapasy jedzenia powiesić na drzewie jak najwyżej i co najmniej 90 metrów od namiotu.
Polecamy
