MorskieSsakiWalenieWielorybyZwierzęta

Wieloryb waleń japoński (Eubalaena japonica)

Wieloryb japoński, waleń japoński (Eubalaena japonica)

Ogromny przedstawiciel fiszbinowców, którego populacje są coraz mniejsze. Żyjące w zimnych wodach Północy walenie to jedne z najrzadszych i najbardziej zagrożonych gatunków ssaka morskiego, a przyczyną takiego stanu rzeczy jest, niestety, człowiek.

Klasyfikacja

  • Gromada: ssaki
  • Rząd: walenie
  • Podrząd: fiszbinowce
  • Rodzina: wieloryby gładkoskóre
  • Rodzaj: Eubalaena
  • Gatunek: Eubalaena japonica
Waleń japoński (Eubalaena japonica)
Waleń japoński (Eubalaena japonica)

Występowanie

Populacja północno-wschodnia żyje w Pacyfiku, a lato spędza w południowo-wschodnich wodach Morza Beringa i w Zatoce Alaska; na populację tę składa się z pewnością nie więcej niż 50 osobników. Populacja zachodnia przebywa w ciepłe miesiące w Morzu Ochockim, między Wyspami Kurylskimi, a Sachalinem. Również ta populacja nie jest zbyt liczna, składa się na nią kilkaset waleni.

Zanim doszło do masowego poławiania tych ssaków w wieku XIX, w północnym Pacyfiku było ich ok. 20 000. Od 1935 roku panuje zakaz łowienia tego gatunku, jednak między rokiem 1962, a 1968 nielegalne połowy pochłonęły 529 waleni z Morza Beringa i Zatoki Alaska, z Morza Ochockiego zniknęły wtedy 132 wieloryby.

Waleń japoński (Eubalaena japonica)
Walenie z rodzaju Eubalaena – porównanie

Charakterystyka

Wygląd

Należy do jednych z największych waleni fiszbinowych, bardzo przypomina wieloryba biskajskiego (Eubalaena glacialis), z północnego Atlantyku i wieloryba biskajskiego południowego (Eubalaena australis).

Jak u wielu waleni samice są większe od samców – długość ciała dorosłych osobników wynosi 15 – 18,3 m (rekordowy zarejestrowany osobnik mierzył prawie 20 m) i jest większa od wymiarów wali biskajskich. Masa ciała mieści się między 50, a 80 ton. Z całą pewnością jest większy od wala szarego (Eschrichtius robustus) i humbaka (Megaptera novaeangliae).

Waleń japoński (Eubalaena japonica) wyróżnia się szerokim ciałem w porównaniu do pozostałych fiszbinowców, takich jak płetwal błękitny (Balaenoptera musculus) czy finwal (Balaenoptera physalus).

Plamy

Wszystkie osobniki są pokryte stwardniałym chropowatymi „plamami” starego naskórka zakrywanego przez setki małych skorupiaków. Tak, jak u innych gatunków, również u tego walenia plamy znajdują się na głowie tuż za nozdrzami, wzdłuż pyska i na jego czubku. Waleń posiada dużą głowę stanowiącą 1/3 całkowitej długości ciała, wargi są sztywne, a fiszbiny w jamie ustnej bardzo drobne.

Waleń japoński (Eubalaena japonica)
Waleń japoński (Eubalaena japonica)

Tereny

Populacje z północnego Pacyfiku i Morza Beringa zajmują podobne tereny do wieloryba grenlandzkiego (Balaena mysticetus), wchodząc z nim w bliskie relacje, jednak terytoria sezonowe obu gatunków nie pokrywają się, ten drugi pływa bowiem w wodach zimniejszych – Morzu Czukockim i Morzu Beauforta, w Morzu Beringa przebywa tylko zimą. Generalnie, wieloryb grenlandzki nie przebywa w północnym Pacyfiku, ponadto, nie posiada owych „plam”, dzięki czemu te dwa gatunki łatwo odróżnić.

Niewiele wiadomo

Mimo okresu masowych połowów, zatrważająco mało wiadomo o anatomii i morfologii waleni japońskich. Większość wiedzy naukowej pochodzi od 10 wielorybów zabitych przez rosyjskich poławiaczy w latach ’50-tych i 13 waleni zabitych przez japońskich wielorybników w latach ’60-tych. Podstawowe informacje z zakresu rozmiarów i rozmnażania pochodzą z początków XX wieku.

Waleń japoński (Eubalaena japonica)
Waleń japoński (Eubalaena japonica)

Dieta i żerowanie

Wieloryb japoński żywi się widłonogami, głównie gatunkiem Calanus marshallae, niektóre wieloryby z Zatoki Alaska jadają również widłonogi z rodzaju Neocalanus oraz niewielkie ilości larw kryla pacyficznego.

Ponieważ w gardle zwierzęcia nie występuje specjalna „harmonijka” filtrująca wodę, zwierzę używa ust i całej głowy – otwiera szeroko jamę ustną połykając wodę pełną widłonogów, które zatrzymują się na fiszbinach. Miliony maleńkich widłonogów są dla walenia źródłem niezbędnej energii, musi zatem znaleźć ogromnie skupiska tych zwierząt, gdzie będzie ich ponad 3000 na m3.

Waleń japoński (Eubalaena japonica)
Waleń japoński (Eubalaena japonica) i żółw skórzasty

Zachowanie

Zaobserwowano bardzo niewiele krótkich epizodów świadczących o trybie życia waleni z północy Pacyfiku. Dopiero w 2006 roku naukowcy odnieśli minimalny sukces dzięki nagraniom satelitarnym – całkowita długość nagrań wynosi ok. 50 godzin, co nie jest zbyt chwalebnym wyczynem na przestrzeni 50 lat.

Podobne artykuły

Przypuszcza się, że ich tryb życia nie różni się wiele od pozostałych waleni z rodzaju Eubalaena z wyjątkiem innych miejsc zimowania. Podobnie do bliskich krewnych wchodzi w interakcje z innymi gatunkami waleni, np. z humbakiem i walem szarym, choć z tym drugim dochodziło do zachowań agresywnych. Kilka razy zaobserwowano tego walenia podróżującego z zachodnim walem szarym u wybrzeży Sachalinu w 2012 roku.

Waleń japoński (Eubalaena japonica)
Waleń japoński (Eubalaena japonica)

Wokalizacje i interakcje społeczne

Odkryto, że Eubalaena japonica emituje dźwięki w płytkich wodach, na maksymalnie 70 m głębokości w południowo-wschodniej części Morza Beringa, czyli w najważniejszym dla tego gatunku siedlisku. 80% odgłosów to modulacja częstotliwości przy średniej wynoszącej 90 – 150 Hz, „rozmowy” stanowiły ok. 5% wokalizacji, a nawoływania (np. jęki), stanowiły mniej niż 10% wszystkich odgłosów. Zachowania te świadczą o częstych interakcjach społecznych, np. zapraszanie wielorybów z innych akwenów.

Zaobserwowano również, że nawoływania są częstsze nocą niż za dnia. Podczas tych badań wykryto bardzo niewiele osobników, dopiero rok później zarejestrowano ich o wiele więcej, tym razem jednak z wraz z walami szarymi podczas migracji w zachodniej Arktyce oraz z płetwalami błękitnymi niedaleko Kalifornii, co wzmacnia pogląd, że populacja Eubalaena japonica w samym Morzu Beringa jest bardzo mała.

Waleń japoński (Eubalaena japonica)
Waleń japoński (Eubalaena japonica)

Rozmnażanie – wielka tajemnica

Rozród tych ssaków nigdy nie został opisany, ale przypuszcza się, przebiega podobnie jak u innych waleni. Możliwe, że skupiają się w nieagresywne stada, które delikatnie dotykają i muskają osobniki płci przeciwnej. Samice mogą kopulować z wieloma samcami, ale samce nie wdają się w żadne „bójki” w walce o partnerkę. Możliwe, że w akcie zalotów uderzają ogonami o taflę wody i wykonują swego rodzaju akrobacje – unoszą się ponad powierzchnię wody w pozycji pionowej, w której mogą się kołysać przez kilka minut.

Wskaźnik rozrodczości jest prawdopodobnie na niskim poziomie, młode rodzą się zimą po ok. rocznej ciąży, natomiast samica zachodzi w nią co 3 – 4 lata. Nie wiadomo, jak długo trwa laktacja, przypuszcza się, że młode potrzebuje mleka matki przez pierwsze 6 – 7 miesięcy życia, choć znaleziono rocznego walenia z dużą ilością mleka w żołądku. Samce osiągają dojrzałość płciową po osiągnięciu ok. 15,2 m długości, samice po przekroczeniu 15,8 m, czyli mniej więcej w 10 roku życia.

Waleń japoński (Eubalaena japonica)
Waleń japoński (Eubalaena japonica)

Szczegółowe dane i wymiary

Waleń japoński (Eubalaena japonica)

  • Długość: 13 – 18,3 m (rekord 19,8 m)
  • Masa: 50 – 80 ton
  • Długość życia: do ok. 70 lat
Waleń japoński (Eubalaena japonica)
Waleń japoński (Eubalaena japonica) i charakterystyczna podwójna fontanna

Waleń japoński (Eubalaena japonica)ciekawostki

  • Gatunek ten jest jedynym przedstawicielem fiszbinowców z północnego Pacyfiku, który nie posiada płetwy grzbietowej.
  • Ponieważ na pysku zwierzęcia widnieje sporo skupisk skorupiaków, wielorybnicy często określają je mianem „maski”.
  • Jeden z waleni pływających w pobliżu japońskiego półwyspu Kii odwiedzał tę samą okolicę 6 razy z rzędu. Zwierzę było na tyle ciekawskie, że pływało wokół statków ponad 2 godziny i „sprawdzało je” uderzając o nie ogonem.
  • Gatunek jest zagrożony wyginięciem z powodu niestabilnych, małych populacji i chowu wsobnego, poszukiwań ropy naftowej, wydobyć podmorskich, transportu i wycieków surowców naturalnych, zmian środowiskowych (ocieplenie klimatu, zanieczyszczenia wód), krzyżowania z walami szarymi, kolizji ze statkami, nielegalnych połowów i braku środków finansowych na badania oraz ścisłą ochronę.
  • Do tej pory w północnym Pacyfiku zabito ponad 15 000 waleni z gatunku Eubalaena japonica.
Waleń japoński (Eubalaena japonica)
Waleń japoński (Eubalaena japonica)

Polecamy:


Baza Dinozaurów

11 komentarzy

        1. Narzucasz :)? Skąd taka myśl? Dino tworzymy dla naszych czytelników, Wasze oczekiwania i sugestie są dla nas istotne. Tylko razem jesteśmy w stanie stworzyć coś interesującego, dlatego wszelkie sugestie i propozycje tematów są dla nas pomocne i mile widziane.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button