Pancernik (dasypodidae) – opancerzone zwierzę.
Pancernik to zwierzę znane przede wszystkim ze swojego łuskowatego pancerza, który daje mu ochronę przez wieloma drapieżnikami. Istnieje powszechne przekonanie, że pancerniki potrafią zwijać się w kulę i tym sposobem z łatwością uciec przed zagrożeniem – tocząc się w przeciwną stronę. Czy rzeczywiście wszystkie gatunki tego zwierzęcia posiadają taką umiejętność, czy może jest ona zarezerwowana tylko dla wybranych?
Klasyfikacja.
- Gromada: ssaki (Mammalia)
- Rząd: szczerbaki (Xenarthra)
- Rodzina: pancerniki (Dasypodidae)
W oficjalnej klasyfikacji opisanych zostało blisko 20 gatunków pancerników, które obecnie występują na Ziemi. Podzielone są one na 8 rodzajów.
Szczerbaki (Xenarthra).
Pancerniki obok leniwców (Bradypodidae, Megalonychidae) i mrówkojadów (Myrmecophagidae) należą do rzędu szczerbaków. To grupa lądowych ssaków łożyskowych, których uzębienie w wyniku procesów ewolucji zostało zredukowane. Zwierzęta należące do tego jak łatwo zauważyć dość mocno różnią się od siebie zarówno wyglądem zewnętrznym jak i trybem życia. Mają jednak podobną budowę anatomiczną. Szczerbaki pojawiły się w okresie paleocenu na terenie Ameryki Południowej. Obecnie żyje 30 gatunków występujących Ameryce Południowe i Północnej.
Występowanie.
Pancerniki to zwierzęta typowe dla obu Ameryk: zarówno Ameryki Północnej jak i Południowej. Jeden z gatunków – pancernik długoogonowy (Dasypus novemcinctus) rozszerza miejsce swojego występowania ku północy – dotarł już do środkowych Stanów Zjednoczonych. Dzieje się tak dlatego, że na terenie USA nie ma naturalnych drapieżników zagrażających pancernikom.
Wszystkie żyjące gatunki pancerników zamieszkują Amerykę Południową. Ich największe zróżnicowanie można zaobserwować w Paragwaju, gdzie występuje aż 11 gatunków. Niektóre gatunki są bardzo szeroko rozpowszechnione, a zasięg występowania innych jest bardzo ograniczony.
W Ameryce Środkowej obecne są aktualnie dwa gatunki pancerników: pancernik długoogonowy (Dasypus novemcinctus) oraz Cabassous centralis. Ich zasięg rozprzestrzenia się w kierunku północnym. Na razie występują głównie w Teksasie, Karolinie Południowej, Florydzie, Nebrasce i Kansas.
Środowisko naturalne.
Pancerniki żyją w umiarkowanych i ciepłych strefach klimatycznych. Jako swoje naturalne środowisko wybierają lasy deszczowe, łąki i półpustynie.
Ze względu na niską temperaturę ciała i brak zapasów tłuszczu najgorszym wrogiem pancerników jest zimno, które może niszczyć nawet całe populacje.
Cechy charakterystyczne.
Pancerniki to niewielkie ssaki, dorastające maksymalnie do średnich rozmiarów. Ich najbardziej charakterystyczną cechą jest pancerz, który pokrywa prawie całe ciało. „Nagie” pozostają jedynie spód tułowia oraz wewnętrzna strona przednich i tylnych kończyn. Pancerz zbudowany jest z niewielkich łusek kostnych, ułożonych w poziomych szeregach. Górna część łusek pokryta jest czasem rzadką sierścią, a dolna bujnym owłosieniem. Łuski nie są przyczepione nieruchomo, a ich poruszanie się zapewnia elastyczna skóra pancernika.
Zwierzęta te mają bardzo krótkie nogi, ale mimo to potrafią poruszać się wyjątkowo szybko – rozwijają prędkość prawie 50 kilometrów na godzinę, co ułatwia im ucieczkę przed drapieżnikami.
Wśród pancerników występuje bardzo duże zróżnicowanie międzygatunkowe. Poszczególne rodzaje różnią się od siebie wielkością, kształtem pyska i uszu, liczbą palców a nawet ilością zębów.
Pancerniki mają niską temperaturę ciała, kształtującą się od 33 do 36 stopni Celsjusza.
Pancerz pancernika może mieć bardzo różne ubarwienie w zależności od gatunku. Przybiera odcienie różowe, brązowe, czarne, szare oraz żółtawe.
Dieta.
Pancernik jest w dużej mierze zwierzęciem owadożernym. Oznacza to, że jego dieta składa się prawie wyłącznie z różnego rodzaju owadów. Zwierzęta te urozmaicają jednak swoje posiłki o robaki, pająki, węże oraz żaby. Wszystko zależy od tego, do jakiego gatunku przynależy dany osobnik oraz jakie zamieszkuje terytorium.
Pożywienie wydobywają z ziemi dzięki ostrym pazurom i długiemu, lepkiemu językowi.
Zmysły.
Pancerniki mają bardzo słaby wzrok. W większości podejmowanych przez siebie działań, takich jak polowanie czy budowanie nor, korzystają więc z doskonałego węchu oraz wyjątkowo ostrych pazurów.
Tryb życia.
Pancerniki to zwierzęta prowadzące samotny tryb życia – nie przebywają ani nie dzielą nor z innymi dorosłymi osobnikami.
Zwierzęta te większość czasu przeznaczają na kopanie i spanie – nawet 16 godzin w ciągu doby. Żerują wcześnie rano oraz w godzinach wieczornych.
Rozmnażanie i rozwój.
Ciąża u pancerników trwa od 60 do 120 dni w zależności od gatunku. Zazwyczaj na świat przychodzi od jednego do ośmiu młodych. U rodzaju Dasydopus często rodzą się jednak identyczne genetycznie czworaczki.
Młode rodzą się z bardzo delikatną skórą, która twardnieje w ciągu pierwszych kilku tygodni życia. Początkowo karmione są wyłącznie mlekiem matki, a po około pół roku zaczynają żerować wraz z nią.
Dojrzałość płciową osiągają zazwyczaj w okresie od 3 do 12 miesięcy. Samice niektórych gatunków rodzą młode co roku. W ciągu całego swojego życia mogą więc urodzić nawet 56 młodych pancerników.
Długość życia pancerników waha się od 4 do 12 lat.
Zagrożenia.
Prawie wszystkie gatunki pancernika są zagrożone wyginięciem. Dzieje się tak głównie ze względu na utratę naturalnych siedlisk, spowodowanych działalnością człowieka.
W niektórych kulturach Ameryki Południowej ludzie polują na pancerniki w celu zdobycia ich mięsa, które swoim smakiem i strukturą przypomina wieprzowinę.
Dane/Wymiary.
Pancerniki (Dasypodidae).
Poszczególne gatunki pancerników bardzo różnią się od siebie, jeśli chodzi o rozmiary.
Najmniejszym żyjącym gatunkiem jest pancernik karłowaty (Chlamyphorus truncatus) mierzący 11 centymetrów i ważący 85 gramów
Największy gatunek pancernika to pancernik olbrzymi (Priodontes maximus), który może osiągać rozmiar małej świni. Mierzy on ponad 100 centymetrów i waży nawet 60 kilogramów.
Pancerniki – ciekawostki.
- Istnieje powszechne przekonanie, że wszystkie gatunki pancerników mogą w razie niebezpieczeństwa zwinąć się w kulę i potoczyć. W rzeczywistości umiejętność tą posiadają jedynie pancerniki z gatunku Tolypeutes – Pancernik kulowaty, bolita (Tolypeutes tricinctus) oraz Bolita południowa (Tolypeutes matacus). Inne nie mogą się toczyć, ponieważ posiadają zbyt wiele łusek.
- Pancerniki są dobrymi pływakami – mogą przebywać w wodzie nawet 6 minut.
- Naturalnymi wrogami pancerników są niedźwiedzie, wilki i kojoty.
Polecamy:
Czy są w ogóle jakieś dwunożne zwierzęta oprócz ptaków ludzi i kangurów?
Nie ma współcześnie, poza wymienionymi w pytaniu, takich zwierząt. Wcześniej postawa dwunożna typowa była dla niektórych grup dinozaurów. Dziś niektóre jaszczurki w trakcie biegu przyjmują postawę dwunożną, małpy naczelne – chwilami, warany podczas walki, czy niedźwiedzie. Nie są to jednak postawy trwałe, jak w przypadku ludzi czy ptaków.
błąd – raz napisaliscie ze szczerbaki to „Cingulata” a potem obok „Xenarthra”. I chyba to są tak jak mrówkojady zwierzęta nie sczerbaki tylko owadożerne co nie?
Dziękujemy za poprawkę 🙂
i jescze jeden błąd. napisaliscie ze gatunki różnią się ilośćią zębów, a wczesniej było że one niemają zębów!
Creepu, czytaj z uwagą 🙂 Napisaliśmy, że ich zęby zostały zredukowane, a nie że ich nie posiadają.
Ile kosztuje
ale co?
Pewnie ile kosztuje pancernik 😉
A gdzie przystosowanie do życia ?
Pancerniki są słodkie