Inteligencja psów

Inteligencja psów

Pisaliśmy już o inteligencji kotów i życiu emocjonalnym zwierząt. Wśród artykułów znajdują się także zestawienia najmądrzejszych zwierząt oraz najmądrzejszych ras psów. To ostatnie zostało stworzone nie przez nas, lecz przez Stanley’a Corena – twórcę pewnej ważnej publikacji, dotyczącej psiej inteligencji.

Aby zapełnić lukę w układance przedstawiającej intelektualny świat zwierząt, chcemy opowiedzieć co nieco właśnie o inteligencji psów. W układance tej nie może przecież zabraknąć jednego z najstarszych towarzyszy człowieka, który jest nie tylko wykonawcą naszych poleceń, ale przede wszystkim przyjacielem i dobrym duchem rodzin.

Bardzo krótka definicja

Inteligencja psów obejmuje procesy uzyskiwania i przechowywania informacji, a także łączenie ich ze sobą, porównywanie i stosowanie w nowych sytuacjach.

Psia inteligencja vs. człowiek i ewolucja

Psi intelekt z pewnością nie wyglądałby tak jak dzisiaj, gdyby nie bliskie relacje z ludźmi. Istnieją między nami bowiem duże zbieżności psychologiczne. Trudno więc stwierdzić, że ewolucja poznawcza psów przebiegała niezależnie od naszej.

Nie trzeba być geniuszem, aby wywnioskować, że wielowiekowe relacje psów i ludzi mają znaczący wpływ na rozwój nie tylko fizyczny (np. hodowla selektywna), ale również społeczny i umysłowy czworonogów.

To dlatego wiele ras ma bardzo dużą potrzebę bycia blisko ludzi, szybko uczy się poleceń i silnie odczuwa emocje swoich opiekunów.

Wszystko ma jednak swoją cenę. Psy domowe straciły część swych pierwotnych umiejętności poznawczych „zadając się” z człowiekiem. Nauczyły się za to wykorzystywać ludzi do rozwiązywania zadań, które w dzikim środowisku musiałyby rozwiązać same. Bardziej samodzielne w działaniu wydają się uspołecznione wilki, niż udomowione psy.

Stanley Coren

Pierwszy test inteligencji dla psów opracowano w 1976 r. Obejmował „objętość” pamięci krótkotrwałej, refleks oraz umiejętność rozwiązywania problemów. Oceniano również zdolności psa do przystosowywania się do nowych warunków, a także radzenie sobie z sytuacjami trudnymi emocjonalnie.

Badania wykonywane przez sędziów oceniały również poziom posłuszeństwa. Wszystkie te cechy zamknięto w pojęciu „inteligencja”. Wyniki badań oraz ranking najinteligentniejszych ras opublikował Stanley Coren w swej książce „Inteligencja psów” (The Intelligence of Dogs).

Uczenie się

Psy dobrze uczą się nie tylko przez wzmocnienia (nagradzanie, karanie, metoda klikerowa itp.), ale także poprzez obserwację innych psów i ludzi. Jedno z badań pokazało, że pies w trakcie zabawy ze swym czworonożnym kolegą, dostosowywał swoje zachowanie do stanu uwagi swojego partnera.

Szczenięta najszybciej uczą się od doświadczonych dorosłych psów. Oczywiście, byłyby w stanie nauczyć się tej samej rzeczy bez obserwacji, jednak nauka samodzielna trwałaby nawet 15 razy dłużej.

Na wyniki w uczeniu się w sytuacjach społecznych wpływa pozycja danego psa. W grupach bardzo zhierarchizowanych osobniki dominujące są bardziej efektywnymi demonstratorami, a przepływ wiedzy płynie głównie w jedną stronę – do niższych rangą.

W doświadczeniach mających za zadanie rozwiązać problem, psy dominujące osiągały zazwyczaj lepsze wyniki niż ich podwładni. Ogólnie rzecz biorąc, psy uczą się najlepiej od psa dominującego, z którym w hierarchii sąsiadują.

Obserwacja sygnałów człowieka

Psy potrafią prawidłowo rozwiązywać zadania przy pomocy sygnałów wysyłanych przez człowieka. W jednym z eksperymentów nagroda znajdowała się pod jednym z wiader. Eksperymentator wskazywał na lokalizację nagrody, stukając łyżką w wiadro, wskazując na nie poprzez kiwanie głową lub poprzez patrzenie na nie. W badaniu tym psy (nawet te słabo uspołecznione) radziły sobie znacznie lepiej niż wilki, szympansy i niemowlęta.

Nazywanie przedmiotów

Nasi czworonożni bohaterowie chętnie uczą się nazw przedmiotów, ponadto potrafią te przedmioty odnaleźć w przestrzeni. Dobrym przykładem jest border collie imieniem Chaser. Pies znał nazwy ponad 1000 przedmiotów i potrafił je odnajdywać za pomocą komendy słownej.

Ludzki umysł potrafi wykonywać tzw. szybkie mapowanie. Jest to zdolność do tworzenia szybkich i powierzchownych hipotez na temat znaczenia nowego słowa już po pierwszej ekspozycji. Podobną umiejętność posiadał border collie zwany Rico. Potrafił zinterpretować takie wyrażenie jak „przynieś skarpetkę”. Wywnioskowywał znaczenie nazw nowych obiektów poprzez wykluczanie elementów, które już znał. Rozumienie u tego psa znajduje się na takim samym poziomie jak u 3-letniego dziecka. Rico rozumiał ponad 280 słów. Nie bez powodu zatem border collie plasują się na 1 miejscu w rankingu najbardziej inteligentnych ras psów wg S. Corena.

Ze słynnych psów rasy border collie, warto przywołać również Betsy, która rozumiała ponad 340 słów, znała również imiona 15 osób.

Ciekawostki

• Pies dingo szybciej niż pies domowy, rozwiązuje problemy nieoparte na współpracy.
• U psów węch pełni najwyższą funkcję w zdobywaniu informacji o świecie. U ludzi najważniejszą funkcję tego typu pełni zazwyczaj wzrok.
• Psy wyczuwają pole magnetyczne Ziemi.
• Psy wnioskują w podobny sposób do dzieci.
• W 2016 r. badania na psach-ratownikach wodnych wykazały, że reagują one lepiej na komendy niewerbalne (czyli gesty), niż werbalne (polecania słowne).

Polecamy

• Najmądrzejsze rasy psów – TOP 100
• Najmądrzejsze zwierzęta
• Inteligencja kotów
• Emocje i uczucia zwierząt
• Agresywne rasy psów
• Najstarsze psy – Top 10
• Najdłużej żyjące rasy psów – TOP 10
• Pies domowy
• Rasy psów – opisy i charakterystyka
• Psowate
• Rasy kotów – opisy i charakterystyka
• Zwierzęta domowe