MorskieSsakiWalenieWielorybyZwierzęta

Płetwal karłowaty (Balaenoptera acutorostrata)

Płetwal, wieloryb karłowaty (Balaenoptera acutorostrata)

Nie należy do małych zwierząt, ale w porównaniu do swojego bliskiego krewnego – płetwala błękitnego (Balaenoptera musculus) – wygląda jak Flip w cieniu Flapa. Pływa w prawie wszystkich morzach i oceanach świata, jednak najlepiej czuje się w chłodniejszych wodach.

Klasyfikacja

  • Gromada: ssaki
  • Rząd: walenie
  • Podrząd: fiszbinowce
  • Rodzina: fałdowce
  • Rodzaj: Balaenoptera
  • Gatunek: płetwal karłowaty
Płetwal karłowaty (Balaenoptera acutorostrata).

Występowanie

Przebywa w północnym Atlantyku, w najzimniejszych jego wodach:

  • w Morzu Baffina
  • wodach Svalbardu
  • Ziemi Franciszka Józefa
  • Nowej Ziemi.

W okresie letnim przenosi się w wody archipelagu Hebrydy i do centrum Morza Północnego.

Inna populacja, przez cały rok, przebywa przy Wyspach Kanaryjskich, jest natomiast bardzo rzadki w okolicach Azorów, w Morzu Śródziemnym pojawia się jako włóczęga.

Płetwal karłowaty (Balaenoptera acutorostrata).

Na Teneryfie – największej z wysp archipelagu Wysp Kanaryjskich, jedną z głównych atrakcji  (tzw. „must see”) są wyprawy statkami wokół wyspy na spotkanie wielorybów. Płetwal karłowaty jest tam obok większych wielorybów, orek i delfinów często widywany.

Zimą widywano go w okolicach Bermudów, Bahamów, Antyli i wschodniego wybrzeża Stanów Zjednoczonych. W północno-zachodnim Pacyfiku znaleźć go można w Morzu Wschodniochińskim, Morzu Żółtym, Morzu Japońskim, Morzu Ochockim, Morzu Beringa i w Morzu Czukockim. We wschodniej części północnego Pacyfiku występuje w Zatoce Alaska, wzdłuż całego zachodniego wybrzeża Ameryki Północnej, aż po Kalifornię Dolną (Zatoka Kalifornijska).

Płetwal karłowaty (Balaenoptera acutorostrata) – szkielet.

Charaktrystyka

Wygląd

Najmniejszy wśród fałdowców i jeden z najmniejszych fiszbinowców. Samce z półkuli północnej osiągają dojrzałość płciową po osiągnięciu ok. 6,9 m długości, a samice – po przekroczeniu 7,3 m. W północnym Atlantyku średnia długość dorosłych osobników wynosi ok. 8 m (samice są nieco większe i mierzą ok. 8,5 m, maksymalnie – 9,1 m).

Grzbiet jest ciemnoszary, a brzuch – śnieżnobiały. Przez górną część płetw piersiowych przechodzi biały trójkąt (a dokładniej – szewron), kończący się na tułowiu.

Osobniki przebywające blisko Antarktyki są nieco większe od innych płetwali karłowatych, a oznakowania na płetwach piersiowych są mniej widoczne. Powierzchnia sercowatego ogona i grzbietu jest szara, niebiesko-szara lub czarna, natomiast spód ogona i brzuch są białe (spód ogona może posiadać ciemne marginesy).

Płyty fiszbinowe mają kolor kremowy, szary lub biały. Warstwa tranu ma kilka centymetrów grubości, na gardle i brzuchu występuje 50 – 70 fałd skórnych. Płetwa grzbietowa ma kształt haka i ulokowana jest w 2/3 długości ciała. Pysk ma trójkątny, spiczasty kształt.

Wspólne nurkowanie z płetwalem karłowatym.

Dieta

Ssak ten ma mocno zróżnicowaną dietę, żywi się bowiem wieloma gatunkami ryb i skorupiaków. W północnym Atlantyku jada ryby z rodziny dobijakowatych, zębaczowatych, koleniowatych, łososie, gromadniki, witlinki, ryby z rodzaju Pollachius, plamiaki, kryl i widłonogi.

W północno-zachodnim Pacyfiku żywi się przede wszystkim krylem, sardelą japońską, sajrą, mintajem.

W wodach południowych żywi się przeważnie rybami z rodziny świetlikowatych.

Jak wszystkie fiszbinowce, wyłapuje pokarm dzięki fiszbinom spełniającym rolę sita – filtrują napływającą do jamy ustnej wodę, dzięki czemu płetwal chwyta plankton, małe ryby, a nawet całe ławice. Fiszbiny przypominają nieco frędzle w kolorze ecru. Dieta jest bardzo zbliżona do menu płetwala błękitnego.

Płetwal karłowaty (Balaenoptera acutorostrata) – fiszbiny.

Tryb życia

Nurkowanie

Płetwal karłowaty potrafi zanurzyć się na 20 – 25 minut, ale zwykle nurkuje krócej – przez 10 – 12 minut. Nie nurkuje również zbyt głęboko – zazwyczaj przebywa blisko powierzchni wody.

Powietrze wdycha przez 2 przetchlinki znajdujące się na szczycie głowy. W spoczynku płetwal oddycha 5 – 6 razy na minutę. Fontanna wypuszczana ponad powierzchnię wody ma ok. 2 m wysokości. Przeciętnie pływa z prędkością 4,8 – 25 km/h, ale może przyspieszyć do 29 – 34 km/h, jeśli poczuje się zagrożony. Podczas żerowania pływa z prędkością do 1,6 – 9,8 km/h.

Płetwal karłowaty (Balaenoptera acutorostrata).

Rozmnażanie

Okres rozrodczy jest długi – w Atlantyku trwa od grudnia do maja, natomiast w Pacyfiku – przez cały rok. Najwięcej porodów obserwuje się w czerwcu i grudniu. Samica wydaje na świat jedno cielę, po 10 – 11-miesięcznej ciąży. Młode rodzi się w płytkich, ciepłych wodach. Po narodzinach młode, instynktownie, pływa blisko powierzchni wody, wspomagane przez matkę, a wszystko po to, aby malec wykonał pierwszy w swych życiu oddech.

Po ok. 30 minutach od urodzenia cielę potrafi dobrze pływać.

Waga urodzeniowa wynosi ok. 450 kg, a długość nowo narodzonego płetwala karłowatego dochodzi do 2,8 m.

Przez pierwsze 5 miesięcy matka karmi potomka mlekiem. Pozostaną razem przez ok. rok lub nieco dłużej. Samice rodzą zazwyczaj raz na 2 lata, a potomstwo osiąga dojrzałość płciową w ok. 6 roku życia (między 3 a 8).

Orki są naturalnym zagrożeniem płetwali karłowatych.

Zagrożenia

Naturalnym wrogiem płetwali karłowatych są orki. Ze względu na ich wielkość, niestety nawet dorosłe osobniki są dla orek stosunkowo łatwą zdobyczą. Zwłaszcza, że orki atakują wieloryby stadnie.

Scena, którą widzicie na zdjęciu powyżej, to niestety nie przyjacielskie igraszki orki z wielorybem… Zakończenia tej przygody Wam nie pokażemy. Koniec jednak chyba wszyscy znamy…

Szczegółowe dane i wymiary

Płetwal karłowaty (Balaenoptera acutorostrata)

  • Długość: 6,9 – 8 m (samce), 7,3 – 8,5 m (samice) – maksymalnie 8,8 m (osobniki z półkuli północnej) i 9,1 m (osobniki z półkuli południowej)
  • Rekordowa samica mierzyła 10,7 metra, samiec zaś 9,8 metra
  • Masa: 5 – 10 ton (rekordowy osobnik ważył 14 ton)
  • Długość życia: 20 – 50 lat

Płetwale karłowate rosną przez całe życie.

Jeśli macie zaprzyjaźnionego płetwala karłowatego, możecie wybrać się z nim na… spacer 🙂

Płetwal karłowaty ciekawostki

  • Czasem zdarza się, że morze wyrzuca martwe zwierzę na wybrzeża Hiszpanii, Portugalii, zachodniej Mauretanii lub Senegalu.
  • Płetwala karłowatego zaobserwowano w Morzu Czarnym tylko raz.
  • Ten gatunek płetwala posiada ok. 300 par fiszbinów.
  • Największe płyty fiszbinowe mają ok. 30 cm długości i 13 cm szerokości.
  • U płetwali karłowatych proces wzrostu zatrzymuje się w ok. 18 roku życia u samic i ok. 20 roku życia u samców.
  • Płetwal karłowaty to najliczniej występujący fiszbinowiec na świecie. Światową populację szacuje się na ok. 800 000 osobników.
  • Pływając po wielu morzach i oceanach łatwo spotkać płetwala karłowatego, ponieważ jest bardzo ciekawskim zwierzęciem, lubiącym podpływać do łodzi.
Płetwale karłowate (Balaenoptera acutorostrata) najczęściej wybierają chłodne wody.

Polecamy:


Baza Dinozaurów

9 komentarzy

Skomentuj King carnotaurus rex Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button