Kot kartuski, Chartreux
Mawia się, że koty te były podopiecznymi francuskich XIII-wiecznych zakonników, dzięki którym zdobyły swą dzisiejszą nazwę. Trudno jednoznacznie stwierdzić, czy historia ta to jedynie legenda czy może fakt. Jeśli jednak miałaby to być prawda, kot kartuski z pewnością byłby wspaniałym towarzyszem milczących zakonników. Dzięki bowiem swej spokojnej naturze i ciepłemu usposobieniu nie przeszkadzałby swym kontemplującym opiekunom w rozwoju duchowym.
Jeśli kot kartuski przypomina Wam rosyjskiego kota niebieskiego, czy brytyjskiego kota krótkowłosego, lub, czasami wręcz nie potraficie ich odróżnić, to nie ma w tym niczego dziwnego. Koty mają w swoich genach obie te rasy, ale o tym za chwilę.
Klasyfikacja FIFe
- Kategoria III: Koty krótkowłose
- Kod EMS: CHA
- Kraj pochodzenia: Francja
Historia rasy
Niewykluczone, że rasa powstała w wieku XIII i zwana była kotem górskim na terenach dzisiejszej Syrii. Według zapisów historycznych, niektóre z nich zostały przetransportowane przez krzyżowców do Francji, którzy następnie wstąpili do zakonu kartuzów. Ponoć były one idealnymi towarzyszami tych zakonników ze względu na spokojne usposobienie, które umożliwiało ich opiekunom kontemplację.
Nazwa
Rasa swą dzisiejszą nazwę zawdzięczać może jednak nie samym zakonnikom, ale zielonym i żółtym likierom nazywanym Chartreuse, produkowanym przez kartuzów. Historia ta, choć brzmi pięknie i tajemniczo, może nie być prawdziwa. Prawdopodobnie jednak nie dowiemy się już tego.
Pierwsze weryfikowalne wzmianki na temat rasy pochodzą z wieku XVI, a 200 lat później w swym dziele Histoire naturelle, générale et particulière koty w typie Chartreux opisał znany francuski biolog, hrabia de Buffon (czy był bufonem? tego nie wiemy ;).
Współczesne koty
Współczesny wariant kota kartuskiego ma swój początek w latach dwudziestych XX wieku, kiedy to dwie siostry odkryły na wyspie Belle-Île całą kolonię niebieskich kotów. Żyły one w pobliżu szpitala w mieście Le Palais i wyglądem bardzo przypominały rasę Chartreux.
Odrodzenie rasy
Przez długi czas kot kartuski był ulubieńcem Francuzów ze względu na swe umiejętności łowieckie i dobry charakter. Między I i II wojną światową rasa, jak wiele innych, stanęła na krawędzi wymarcia, jednak zapaleni hodowcy europejscy zapobiegli temu. Rasa odrodziła się dzięki krzyżowaniu jej przedstawicieli z brytyjskimi krótkowłosymi, rosyjskimi niebieskimi i persami.
Rasa amerykańska
W USA rasa pojawiła się w 1971 r. Tamtejsi hodowcy bardzo starali się nad poprawą wyglądu kota kartuskiego. Współcześnie, za najczystszą odmianę rasy uważana jest właśnie linia z Ameryki Północnej, zwana North American Chartreux.
Charakterystyka
Wygląd
Krępa sylwetka kota kartuskiego przywołuje na myśl inną piękną rasę – brytyjskiego krótkowłosego. Zasadnicza różnica między tymi dwiema rasami tkwi w kształcie głowy: u brytyjskiego jest ona zaokrąglona, natomiast u kartuskiego przypomina bardziej trapez.
Duże ciało pokrywa dwuwarstwowe, grube, krótkie, wodoodporne futro w odcieniach srebrzystego błękitu. Kontrastem dla stonowanego płaszcza są intensywnie pomarańczowe tęczówki wyzierające z okrągłych, dużych oczu. Pod oczami widoczne są natomiast pełne policzki, nadające kotu słodkiego wyglądu.
Choć sylwetka może wyglądać na otłuszczoną, głównym jej budulcem jest tkanka mięśniowa. Dzięki temu zwierzę jest zwinne i gibkie. Koty tej rasy rosną jednak powoli w porównaniu do innych rasowców – pełne rozmiary osiągają dopiero w 4-5 roku życia.
Temperament
Kot kartuski nie musi wydawać z siebie wielu dźwięków, aby komunikować się z opiekunami. Chętnie „rozmawia” poprzez gesty i ruch ciała. W ciągu dnia wykazuje stosunkowo wysoką aktywność, ale lubi także spać i jeść. Jeśli jednak zapragnie się rozerwać, będzie „znęcał się” nad zabawkami lub wykonywał różnego rodzaju akrobacje. Jako wytrawny łowca świetnie poluje na gryzonie.
Uwielbia opiekunów
Przepada za towarzystwem opiekunów, dlatego chętnie obserwuje ich w ciągu dnia. Poddaje się delikatnym pieszczotom, takim jak drapanie po brodzie czy między uszami. Jeśli kot wyczuje, że jego właściciel jest chory lub ma złe samopoczucie, kładzie się obok niego aby dodać mu otuchy.
Rzadko miauczy
Nie należy do kotów hałaśliwych – rzadko miauczy. Czasem jednak wydaje z siebie ciche pomiaukiwania lub ćwierkania. Z pewnością nie jest bardzo towarzyski, ale nie można też określić go mianem nieśmiałego. Zanim podejmie jakiekolwiek działanie, obserwuje i czeka na rozwój wypadków. Dotyczy to także sytuacji, gdy dom odwiedzają goście. Nie zawsze bowiem kot dojdzie do wniosku, że chce się przywitać z przybyszem.
Spokojny charakter
Ze względu na swój spokojny charakter, świetnie nadaje się dla osób zapracowanych, które spędzają dużą część dnia poza domem. Kot kartuski, w oczekiwaniu na powrót opiekunów, będzie grzecznie spał lub krzątał się po domu. Nie zaszkodzi mu jednak towarzystwo innego kota lub przyjaznego, mądrego psa. Podobnie do persa lubi miłą rutynę, ale jest także dobrym towarzyszem podróży. Aby jednak zdobyć sympatię i szacunek kartuskiego, trzeba być wobec niego miłym i cierpliwym. Dzięki temu możemy zyskać przyjaciela na całe życie.
Szczegółowe dane
Kot kartuski, Chartreux
- Wysokość w kłębie: 20-27 cm
- Waga: 4-5 kg
- Długość życia: 11-16 lat lub więcej
Kot kartuski, Chartreux – ciekawostki
- Kartuski jest kotem bardzo inteligentnym – szybko zaczyna reagować na swoje imię.
- Kot kartuski jest maskotką największego na świecie festiwalu muzyki jazzowej – Festival International de Jazz de Montréal.
- Rasa kartuska jest raczej zdrowa, stosunkowo często spotyka się jednak przypadki zwichnięcia rzepki. Może mieć ono charakter od łagodnego do ciężkiego. Najcięższa postać zwichnięcia prowadzi do kalectwa, ale skutki tego schorzenia można łagodzić chirurgicznie.
Polecamy
Połowa tych zdjęć to kot brytyjski… :/