Rasy psów – Golden retriever
Dla wielu osób golden retriever to najładniejszy i najbardziej sympatyczny pies na świecie. Kocha swego właściciela całym sercem, sam zaś (choć złoty) jest żywym srebrem 🙂 Choć podobny do labradora, to posiada delikatniejszą budowę i dłuższą sierść. Umiejętności pływackie i wysoka inteligencja sprawiają, że goldeny docenia się w wielu dziedzinach ludzkiego życia, od ratownictwa, przez zawody łowieckie Field Trials, po rozrywkę typu dock jumping i flyball.
Klasyfikacja FCI
- Grupa 8: aportery, płochacze i psy dowodne
- Sekcja 1: aportery
- Typ wyżłowaty
- Podlega próbom pracy
Historia rasy
Goldeny retrievery wyhodowano w Szkocji w połowie XIX wieku. W tym czasie polowanie na dzikie ptactwo było popularnym sportem wśród zamożnej szkockiej elity, jednak istniejące wtedy rasy retrieverów nie sprawdzały się zbyt dobrze podczas łapania upolowanej zdobyczy w wodzie i na ziemi, a umiejętności te były bardzo ważne, ponieważ ówczesne tereny łowieckie pokrywały bagniste stawy i rzeki. W związku z tym, najlepsze spaniele wodne skrzyżowano z istniejącymi wtedy retrieverami, w wyniku czego powstała rasa nazywana dzisiaj golden retriever.
Inną przyczyną powstania rasy było ulepszenie broni w wieku XIX, które spowodowało, że na zdobycz polowano z większych dystansów i na trudniejszych terenach, a to doprowadziło do zwiększenia ilości upolowanych ptaków. Z tego powodu potrzebowano odpowiednich psów, ponieważ setery nie odnalazły się w tej „pracy”. Aby zapełnić lukę, rozpoczęto hodowlę nowej rasy.
Pierwszy golden pochodził od żółtego retrievera imieniem Nous i przedstawicielki wymarłej rasy tweed water spaniel o imieniu Belle. Cztery szczeniaki tej pary stały się podstawą programu hodowlanego, które krzyżowano z seterem irlandzkim, piaskowym bloodhoundem, psem św. Jana z Nowej Fundlandii i dwoma czarnymi retrieverami o falistej sierści, ale uskuteczniano również chów wsobny.
Charakterystyka
Wygląd
Psy tej rasy są duże, mocno zbudowane i pokryte gęstą, wodoodporną, falistą sierścią. Ze względu na dużą popularność i rozpowszechnienie na świecie, pojawiły się różnice w wyglądzie w zależności od regionu świata, dlatego też sklasyfikowano 3 podtypy goldena, które odzwierciedlają typowe zmiany w wymiarach i sierści. Mimo to, wszyscy przedstawiciele rasy są w kolorze blond, żółtym lub złocistym i obciążone są tymi samymi problemami zdrowotnymi. Wszystkie są również bardzo inteligentne oraz lojalne i przyjazne w stosunku do swych opiekunów.
Typ brytyjski
Odmiana występująca powszechnie w całej Europie i Australii. Różni się od odmiany północnoamerykańskiej szerszym i krótszym pyskiem, krótszymi kończynami, głębszą klatką piersiową i krótszym ogonem. Uwzględniając wszystkie wymienione cechy, typ brytyjski waży więcej od amerykańskiego i kanadyjskiego. Psy mierzą 56 – 61 cm wysokości w kłębie, suki nieco mniej, bo 51 – 56 cm. Dopuszczalna lub spodziewana masa ciała nie jest określona w UK Kennel Club.
Oczy są okrągłe i ciemne, w przeciwieństwie do trójkątnych lub skośnych oczu u typu amerykańskiego. Umaszczenie może mieć odcień złoty, kremowy, czerwony lub mahoniowy; inne warianty kolorystyczne nie są dozwolone podczas wystaw. Początkowo nie kwalifikowano umaszczenia kremowego, ale zmieniono to w roku 1936, niedopuszczalny nadal jest jednak kolor biały. Psy charakteryzują się wielką wytrzymałością ze względu na swe korzenie wyrastające z psów łowieckich i tropiących.
Typ amerykański
Golden retriever typu amerykańskiego jest szczuplejszy i mniej krępy od typu brytyjskiego. Psy mierzą 58 – 61 cm wysokości w kłębie, suki 55 – 57 cm. Szata jest gęsta i wodoodporna, ma różne odcienie złota. Odmiana jest zgodna z normami innych krajów. Co ciekawe jednak, amerykańscy hodowcy chętnie krzyżują je z odmianą brytyjską, aby dziedziczyły po nich temperament i wygląd.
Typ kanadyjski
Podobnie do goldenów amerykańskich, psy z Kanady są wyższe i szczuplejsze od brytyjskich krewnych, ale odmiana kanadyjska ma mocno zróżnicowaną gęstość i umaszczenie sierści, która jest zwykle cieńsza i ciemniejsza od amerykańskiej.
Umaszczenie i sierść
Jak sama nazwa wskazuje, futro jest w odcieniu od ciemnego do jasnego złota. Włos okrywowy charakteryzuje się wodoodpornością i delikatnym falowaniem. Sierść zrzuca w niewielkich ilościach przez cały rok. Podszerstek jest miękki, spełnia również ważną funkcję – latem ochładza ciało, zimą ogrzewa, a zrzuca go na wiosnę i jesień.
Sierść nie powinna być zbyt długa, ale też zbyt krótka. Na nogach, wokół szyi, na grzbiecie i ogonie widoczne są urocze „frędzle”.
AKC określa umaszczenie goldena jako intensywne, lśniące, o wielu odcieniach złota. Sędziowie mogą nie dopuścić do wystawy osobnika o różowym nosie lub pozbawionym pigmentu. Poza złocistym kolorem, występuje też mahoń i inne odcienie rudości. Najczęściej spotykamy goldeny ciemnozłote i biszkoptowe.
Temperament
Określano jako pies przyjazny i pewny siebie, który dobrze żyje z innymi zwierzętami oraz dziećmi. Nie wykazuje raczej dużego dystansu względem obcych, dlatego może być ufny zarówno w stosunku do właściciela, jak i nieznajomych. Łagodne usposobienie i otwartość nie klasyfikuje go jako dobrego psa stróżującego, a każdy przejaw agresji, wrogości wobec ludzi lub innych zwierząt nie powinien u niego występować. Nie powinien też być zbyt nieśmiały czy nerwowy; typowy golden jest spokojny, inteligentny, naturalnie posłuszny i bardzo pracowity.
Typowy golden jest psem oddanym, aktywnym, kochającym zabawę z innymi zwierzętami. Jako pies myśliwski, angażowany do tzw. hunting blind, wykazuje ogromną cierpliwość i nie szczeka zbyt często. Dorosłe psy bardzo lubią pracować, posiadają bowiem zdolność do mocnego skupiania się na danym zadaniu, dlatego będzie działał do upadłego. Należy zatem zachować ostrożność, aby uniknąć jego przepracowania.
Po przodkach odziedziczył również wielką miłość do wody, ponadto, bardzo łatwo go wyszkolić dzięki wrodzonej wysokiej inteligencji i żądzy rywalizacji, świetnie również wypada w testach posłuszeństwa. Surowość podczas szkolenia nie jest potrzebna, ponieważ golden z reguły bardzo lubi się uczyć i reaguje pozytywnie na wszelkie nowe i przyjazne bodźce.
Dobrze odnajdzie się w domu zamieszkałym przez koty i inne zwierzęta, jest też bardzo ceniony za dużą towarzyskość względem ludzi, spokój i chęć do nauki. Dzięki wymienionym cechom idealnie nadaje się na psa przewodnika, psa asystującego, poszukiwawczego i ratowniczego.
Kondycja zdrowotna
Średnia długość życia wynosi 11 – 12,5 roku, rasa jest jednak podatna na konkretne choroby, dlatego psy powinny być poddawane corocznym badaniom kontrolnym. Częstą występują u nich choroby genetyczne, w tym dysplazja stawów biodrowych, poza tym powszechnie spotyka się u nich otyłość (goldeny uwielbiają jeść), dlatego należy bardzo dokładnie dawkować porcje pożywienia (szczeniaki powinny jeść około 3 filiżanek pokarmu dziennie, dorosłe psy 3 – 5 filiżanek, w zależności od poziomu aktywności).
Psy nierzadko zapadają na raka, w tym na mięsaki, chłoniaki, mastocytomię (guz z komórek tucznych) i kostniakomięsaki.
Poza nowotworami, często spotyka się dysplazję stawów łokciowych i biodrowych, choroby oczu (głównie zaćma, jak również postępujący zanik siatkówki, jaskra, dwurzędność rzęs, podwinięcie powieki, dystrofia rogówki, dysplazja siatkówki), problemy z sercem (zwłaszcza zwężenie aorty, kardiomiopatie), zwichnięcie rzepki i zerwanie więzadła krzyżowego.
Goldeny cierpią czasem na problemy skórne (alergie prowadzące do zapaleń zwanych hot spot – ostre ropne zapalenie skóry), najczęstszą jednak przyczyną alergii są pchły. Ponadto, pojawiają się łojotoki, hemofilia, czasem borelioza, którą z reguły wykrywa się dopiero wtedy, gdy dochodzi do niewydolności nerek.
Szczegółowe dane i wymiary
Golden retriever
- Wysokość w kłębie:
- psy: 56 – 61 cm
- suki: 51 – 56 cm
- Masa:
- psy: 29 – 40 kg
- suki: 24 – 29 kg
- Długość życia: 10 – 12 lat*
*Na przestrzeni ostatnich dekad, średnia długość życia goldenów ulega systematycznemu skróceniu. Kilkadziesiąt lat temu, goldeny średnio żyły 16-17 lat, niedawno 11-13, obecnie średnia długość życia wynosi 10-12 lat.
Golden retriever – ciekawostki
- Do wystaw nie dopuszcza się goldenów o umaszczeniu czysto białym, czerwonym, ani czarnym.
- Golden retriever to bardzo inteligentny pies – Stanley Coren umieścił rasę na 4 miejscu w rankingu inteligencji – patrz Najmądrzejsze psy.
- Wykazuje wielką skuteczność jako ratownik wodny oraz pomocnik w czasie ratowania ludzi przed skutkami klęsk żywiołowych. W ratownictwie wodnym jest tak samo efektywny jak nowofundland, labrador i leonberger.
- Wymienione w artykule nowotwory były przyczyną śmierci 61,4% amerykańskich goldenów w roku 1998, co oszacował Golden Retriever Club of America. Badania z 2004 roku, przeprowadzone przez UK Kennel Club wykazały, że umieralność z tego powodu wyniosła 38,8%.
- Na świecie powstały stowarzyszenia inne niż kluby rasy, np. dom adopcyjny w Szkocji, który założono w zabytkowym domu pierwszych goldenów. Przybytek działa od sierpniu 2013 r., a zamieszkały w nim 222 psy.
- Właściciele goldenów powinni pamiętać, iż podczas spaceru golden nie „przepuści” żadnej kałuży 🙂
- Miłośnikiem goldenów jest amerykański pisarz Dean Koontz.
Kocham goldeny 🙂 To wspaniałe psy, które rzeczywiście kochają swego właściciela. Trzeba jednak pamiętać, że dość długo zachowują się jak duże szczeniaki. Prawdziwe zatem jest stwierdzenie, że golden to żywe srebro i rzeczywiście na spacerze trzeba uważać, gdyż każda kropla wody jest dla goldena dobra, aby się wykąpać 🙂
Oj zgadzam się w zupełności, przez całe swoje życie są dużymi szczeniakami, a nawet im starsze tym więcej zabawy w głowie, bo jako szczeniak to było psocenie 🙂 tylko szkoda, że są narażone na tyle chorób, mój psiak niestety cierpi przez niektóre z nich 🙁 ale uśmiech z pyszczka nigdy nie znika 🙂 Świetny artykuł! <3
Witam
Mam Goldena o imieniu Dori, ma 11 lat, to najmadrzejszy i najkochanszy pies jakiego miałam.
Dori wie wszystko, tylko nie mówi, jest bardzo mądra i kochają ją wszyscy na moim osiedlu. Jest znana bo nosi zakupy.
To prawda Goldeny są bardzo pomocne, jak przyjeżdżam z zakupami to ona już czeka żeby pomóc, jak jestem smutna to siedzi przy mnie i patrzy, to spojrzenie…. Ona wszystko wie, ona zawsze jest przy mnie, zawsze, tylko ostatnio zaczyna chorować, problemy żołądkowe, z tym walczymy przez cały czas, te problemy wracają co jakiś czas,a ostatnio się nasilają. Bardzo się boję, że kiedyś, może już niedługo może jej zabraknąć, i co dalej…. Pustka, której tak bardzo się boję..
Beato, znam to uczucie niestety z autopsji…:( Sama miałam wspaniałego goldena – kocham te psy. Szkoda, że tak szybko odchodzą…
Miałam goldena, odszedł dwa dni temu w wieku 13 lat. Bardzo za nim tęsknię. Cudowna rasa, polecam wszystkim.
Mam goldena ma 14 lat i ma się świetnie bawi się jak szczeniak
kupiłem go za grosze i to nie z hodowli w zasadzie nigdy nie chorował bywało że był słabszy nie chciał jeść ale to wszystko mijało mu bardzo szybko
od początku dostaje suchą karmę chappi zawsze pełna micha więc gryzie kiedy chce do tego zawsze podchodzi jak otwieramy lodówkę czy jemy obiad
je wszystko nawet owoce i czekoladki dziwią mnie wpisy co można dawać a co nie
goldeny to genialne kocham je
Moja goldenka „Mery” skończyła w maju 17 lat, mam nadzieję, że jeszcze wyprawię jej 18-kę 🙂
To niezwykłe, gratulacje! Goldeny w ostatnich dekadach żyją bowiem krócej niż kilkadziesiąt lat temu. Wtedy średnia długość życia goldenów wynosiła 16-17 lat, a teraz 10-12. Prowadzone są badania, które mają przynieść odpowiedź, dlaczego tak istotnie skróciła się długość życia tej rasy.
Nasza Nesca za 2 tygodnie (31 sierpnia) skończy 16 lat. Bardzo ją kochamy i mamy świadomość, że już niewiele dni będziemy się nią cieszyć.