Gigantyzm wyspowy i karłowacenie wyspowe.

Karłowacenie wyspowe.

Definicja karłowacenia wyspowego.

W przeciwieństwie do gigantyzmu jest to proces zmniejszania dużych zwierząt na przestrzeni pokoleń, gdy zakres ich występowania jest ograniczony do niewielkiej powierzchni, głównie wyspy. Ten naturalny proces różni się od celowego hodowania ras karłowatych – efektem końcowym sztucznego „wytwarzania” małych zwierząt jest zjawisko o nazwie karłowatość (nie karłowacenie).

Od momentu pojawienia się zwierząt proces ten miał miejsce wiele razy, dotyczy to zarówno dinozaurów, takich jak europazaur (Europasaurus holgeri), ale i zwierząt współczesnych, np. słoni i ich krewnych. Karłowacenie nie jest powiązane tylko z populacjami wyspiarskimi, chodzi bowiem o odizolowany ekosystem pozbawiony wpływów z zewnątrz. Mowa tu zatem o jaskiniach, pustynnych oazach, odizolowanych dolinach i górach (tzw. „podniebne wyspy” –sky islands).

Przyczyny karłowacenia wyspowego.

Istnieje kilka wyjaśnień występowania tego zjawiska w świecie przyrody. Jednym z nich jest… praktyczność – im mniejsze zwierzę, tym mniej pożywienia potrzebuje, co jest bardzo ważne na ograniczonym powierzchniowo terenie, ponadto, mniejsze zwierzęta zajmują mniejsze terytoria od swych kontynentalnych krewnych. Niewielki rozmiary są korzystne ze względu na rozród – ciąża trwa krócej, okres między wydawaniem kolejnych pokoleń również się skraca. Dodatkowo, w tropikach małe zwierzęta łatwiej przeprowadzają termoregulację.

U węży tygrysich karłowacenie ma miejsce na wyspach ubogich w dostępną zdobycz, zatem jego rozmiary są mniejsze niż np. w Australii. Warto również zauważyć, że wielkość węża jest mocno uzależniona od wielkości zwierząt, na jakie poluje – mniejsze węże są lepiej przystosowane do chwytania niedużej zdobyczy.

Zarówno dla roślinożerców, jak i mięsożerców czynniki takie jak powierzchnia wyspy, stopień izolacji, zasoby żywności, poziom konkurencji wewnątrzgatunkowej i wielkość przodków kontynentalnych mają bezpośrednie znaczenie dla poziomu skarłowacenia.

Spis treści:

• Gigantyzm wyspowy
• Przykłady gigantyzmu wyspowego
• Karłowacenie wyspowe
• Przykłady karłowacenia wyspowego