DinozauryDinozaury drapieżneKreda

Oxalaia (Oxalaia quilombensis)

Oxalaia (Oxalaia quilombensis)

W równym stopniu fascynujący i przerażający jak jego starszy kuzyn spinozaur (Spinosaurus). Stworzenie potężne, waleczne i niebezpieczne znajdowało się na szczycie łańcucha pokarmowego, a żagiel, który prawdopodobnie biegł wzdłuż grzbietu podkreślał jego pozycję wśród innych zwierząt.

Podróż do czasów kredy…

Dziś przenosimy się w czasy kiedy okres kredowy miał się jeszcze całkiem dobrze i nikt nie myślał na Ziemi, że za nieco ponad 30 mln lat dinozaury będą już tylko wspomnieniem…

O tym wielkim drapieżnym dinozaurze niewiele będziemy Wam w stanie opowiedzieć. Okryto bowiem bardzo mało materiału kopalnego i co się z tym wiąże większość informacji pochodzi z porównań do teoretycznie pokrewnych gatunków.

Oxalaia – wizualizacja.

Klasyfikacja

  • Gromada: zauropsydy
  • Nadrząd: dinozaury
  • Rząd: dinozaury gadziomiedniczne
  • Podrząd: teropody
  • Rodzina: spinozaury
  • Rodzaj: Oxalaia
  • Gatunek: Oxalaia quilombensis

Nazwa

Nazwa rodzajowa odnosi się do afrykańskiego bóstwa Obatala – boga miłosierdzia, który uważany jest za „świętego nad świętymi”. Bóstwo wywodzi się z wierzeń voodoo, brazylijskich religii afroamerykańskich i santeria.

Nazwa gatunkowa ma swoje korzenie w osadzie Quilombo, którą założyli zbiegli czarnoskórzy niewolnicy zamieszkujący tereny Brazylii.

Datowanie i występowanie

Na podstawie odnalezionych szczątków tego teropoda wywnioskowano, że żył w późnej kredzie, w cenomanie, czyli ok. 98 mln lat temu na terenach dzisiejszej Brazylii i Wyspy Cajual. Odkrycia dokonano w formacji geologicznej Alcantara będącej częścią większej formacji skalnej – Grupy Itapecuru zlokalizowanej w Basenie Sao Luis.

Oxalaia – porównanie wielkości.

Charakterystyka

Oxalaia był olbrzymim drapieżnikiem, prawdopodobnie podobnym w wyglądzie do krzyżówki dwóch najbliższych krewnych: większego afrykańskiego Spinozaura i mniejszego, południowoamerykańskiego Irritatora. Jego ciało miało smukłą sylwetkę typową dla rodziny spinozaurów, o długich, silnych nogach i przednich kończynach z zakrzywionymi pazurami. Szczęki były długie i wąskie, pełne ostrych zębów. Być może posiadał również garb tłuszczowy na plecach, podobny do spinozaura.

Mimo iż jego skamieniałe szczątki są bardzo fragmentaryczne oszacowano, że mierzył 12 – 14 metrów długości, choć niektórzy naukowcy uważają, że mierzył „tylko” 11 metrów, masa ciała mogła wahać się między 5 a 7 ton.

Większość szacunków dotyczących jego wymiarów opiera się na szczątkach północnoafrykańskich kuzynów Oxalaia: spinozaura (Spinosaurus) i suchomima (Suchomimus).

Południowoamerykański teropod był prawdopodobnie mniejszy od nich, ale większy od innych spinozaurów: IrritatorBarionyks (Baryonyx walkeri) i Angaturama były mniejsze.

Oxalaia vs Tarbozaur – porównanie wielkości.

Jeśli górna granica szacowanej długości (14 metrów) byłaby prawdziwa, wówczas palma króla jaszczurów kontynentu południowoamerykańskiego przypadłaby właśnie Oxalaia, a Giganotozaur zostałby zdetronizowany…

Na podstawie znalezionych fragmentów pyska można stwierdzić, że był typowy dla spinozaurów – długi i wąski, podobny do krokodylego. Wykopano również liczne zęby o gładkich krawędziach (znak rozpoznawczy spinozaurydów, poza podrodziną barionyksów, które posiadały piłkowane uzębienie), które najprawdopodobniej należały do Oxalaia.

Gdyby naukowcy odkryli fragment kończyny przedniej lub tylnej zamiast części charakterystycznego wąskiego pyska, nie byliby w stanie sklasyfikować tego dinozaura.

Dzisiaj, oficjalnie przynależny do rodziny spinozaurów, może być charakteryzowany jako ich krewny, niewykluczone zatem, że również i on posiadał na grzbiecie okazały żagiel.

Oxalaia vs Tyranotytan (Tyrannotitan) – porównanie wielkości.

Odkrycie

O istnieniu nowego gatunku dinozaura świat dowiedział się stosunkowo niedawno, bo w 2004 roku, kiedy z formacji Alcantara w Brazylii wykopano skamieniałe fragmenty kości nieznanego dotąd jaszczura. W 2011 roku znalezisko opisał zespół naukowców: Alexander Wilhelm Armin Kellner, Elaine B. Machado, Luciana B. Carvalho, Deise DR Henriques i Sergio AK Azevedeo.

Opis stworzono w oparciu o zachowany kawałek kości przedszczękowej o długości ok. 20 cm, szerokości 11,5 cm i wysokości ponad 10 cm. Wymiary te pozwoliły oszacować długość całej czaszki, która mierzyła ok. 135 cm. W kości przedszczękowej wykryto 7 miejsc po zębach (zębodoły), co u pozostałych spinozaurów jest częstym zjawiskiem.

Oxalaia – fragment czaszki (rekonstrukcja).

Szczegółowe dane i wymiary

Oxalaia (Oxalaia quilombensis)

Wymiary
  • Długość: 11 – 14 m / 11.4 m (2020 r.)
  • Wysokość: ok. 4,5 m
  • Masa: 5 – 7 ton / 3.5 t (2020 r.)
Występowanie
  • Ameryka Południowa, Wyspa Cajual, tereny dzisiejszej Brazylii
  • Datowanie: ok. 100.5–93.9 mln lat temu
  • Okres: późna kreda
  • Wiek: cenoman
Oxalaia – odkryte elementy szkieletu i rekonstrukcja na podstawie podobieństw do innych gatunków.

Oxalaiaciekawostki

  • Oxalaia to jeden z największych brazylijskich teropodów i ósmy oficjalnie wymieniany gatunek teropoda w tym kraju.
  • Na podstawie szacunkowych obliczeń wykazano, że Oxalaia byłby drugim lub trzecim największym teropodem w dziejach.
  • Istnieje przypuszczenie, że znalezione szczątki Oxalaia to tylko okaz nowego podgatunku Irritatora. Jeśli okazałoby się to prawdą, nowe znalezisko zniknie z encyklopedii paleontologicznych.
  •  Po odkryciu Oxalaia i Irritator można uznać, że Afryka i Ameryka Południowa były ze sobą połączone w erze mezozoicznej, co pozwalało spinozaurydom rozprzestrzenienie się na dwóch kontynentach.
Oxalaia – wizualizacja.

Polecamy:


Baza Dinozaurów

61 komentarzy

    1. można tak powiedzieć ale do gatunku tego pochodzenia należom ruwnież baryonyx i suchomim razem należom do grupy spinozauruw

  1. oj sorka zapomniałem wpisać nicku przy moim komentarzu o „oksalaji” i gigantozaurze z primeval 😉

    1. Nie wiadomo jak wyglądał i na ile rekonstrukcja jest prawidłowa. Alexander Keller i jego współpracownicy przyjęli, iż Oxalaia należy do podrodziny spinozaurów (Spinosaurinae) i jest najbliżej spokrewniony ze Spinosaurus aegyptiacus. Stąd na zasadzie proporcji stworzono wstępną rekonstrukcję, która ze względu na tak niewielką ilość materiału kopalnego może być zupełnie nieprawdziwa, lub daleka od prawdy, co niejednokrotnie w przeszłości się zdarzało.

    1. Z jednej strony zamieszkiwały odmienne rejony (spinozaur w Afryce, a oxalaia w Ameryce Południowej), z drugiej wcale nie taka miniaturka – do 14 metrów długości. Poza tym odnaleziony materiał jest tak znikomy, że paleontolodzy mogli dokonać nieprawidłowej interpretacji.

  2. informacje mam z tego, że pisano że spino ma 18 metrów długości bez 2 kręgów ogonowych, czyli z nimi miał niecałe 20 m.po za tym, szkielet ten znaleziono w okresie wybuchu wulkanów i zanieczyszczenia atmosfery.. to znaczy , że on zginął. nie umarł ze starości. czyli spokojnie mógł dorosnąć dwadzieścia 4 metry dł.
    Julian

    1. No dobra załóżmy, że osiągał te 24 metry, ale … to więcej niż największe mozazaury, megalodony, bazylozaury itd. A przecież te zwierzęta co wymieniłem to są gatunki i wyłącznie morskie, tam mogły sobie pozwolić na takie rozmiary, spinozaur natomiast musiał co jakiś czas opuścić środowisko wodne, a więc przy szacunkach naukowców osiągał od 8 do ponad 20 ton, mało ? Przy twoich założeniach, że przekraczał dwadzieścia pare metrów ważył mniej więcej od 25 do 40 ton, nawet poruszając się na czterech łapach miałby ograniczoną ruchliwość, czyli wystarczyły by ze trzy, cztery carcharodontozaury, żeby takiego klocka upolować. Wiem, że część będzie temu przeciwna – ale jakto grupka carcharo ma pokonać coś tak dużego i twk uzbrojonego ?!? Obecnie jest sporo takich sytuacji np. lwy mogące powalic słonia, lub 30 kilogramowy ryś mogący upolować kilkusetkilogramowego jelenia. No niestety taka jest natura, wiarygodnych dowodów, żeby spino osiągał takie rozmiary NIE MA, no chyba że byłby to jakiś podgatunek żyjący tylko w wodzie. Ci co nadal się opierają, że większe znaczy lepsze niech sobie wszystko przemyślą.

      1. Ten ryś to jest w stanie upolować 150 kg jelenia, a z resztą się zgadzam – nie ma raczej podstaw do twierdzenia, aby spinozaur tyle ważył. Jak drapieżnik wychodzący na ląd byłby zbyt powolny.

          1. Po pierwsze żadne 23 m lecz 14 m
            Po drugie żaden niemal kompletny młody osobnik o długości 20 metrów tylko strasznie nie kompletny spinozauryd o długości z pewnością nie osiagajacej 20 m a jeżeli tak mówicie to ja czekam na autora pracy i numer katalogowy, ja w żadnych obliczeniach nigdy nie słyszałem o 20 metrach 23 m 25 m 26 m czy 45 m. Pozatym to żałosne bo to gość z zapytaj onet.pl

    1. Oxalaia nawet nie jest w pierwszej dziesiątce największych teropodów

      1. Tyranozaur 12,5 m i 9,6 t masy
      2. Giganotozaur 12,5 m i 7,3 t masy
      3. Mapuzaur 12,6 m i 6,9 t masy
      4. Spinozaur 14,4 m i 6,5 t masy
      5. Karcharodontozaur 12 m i 6,4 t masy
      6. Tyranotytan 11.6 m i 6,4 t masy
      7. Deinocheir 12 m i ok. 7 t masy
      8. Terizinozaur 10 m i ok. 6 t masy
      9. Tarbozaur 10,5 m i 5 t masy
      10. Suchomim 11,5 m i ok. 5 t masy

      (Wielkość idzie za wagą)

        1. Sorki, o akrokantozaurze
          zapomniałem. Więc lista jest taka:

          1. Tyranozaur 9.6 t
          2. Giganotozaur 7.3 t
          3. Mapuzaur 6.9 t
          4. Spinozaur 6.5 t
          5. Karcharodontozaur 6.4 t
          6. Tyranotytan 6.4 t
          7. Deinocheir ok. 7 t
          8. Akrokantozaur 6.2 t
          9. Terizinozaur ok. 6 t
          10. Tarbozaur 5 t
          11. Suchomim ok. 5 t

          1. Ta lista też jest taka sobie
            Skoro deinocheir jest cięższy od karcharodontozaura mapuzaura spinozaura i tyrannotitana to czemu jest dalej?

          2. Akurat skalowanie z obwodu kości udowej (560 mm) dla największego osobnika MPC-D 100/127 określa masę na poziomie ~7692 kilogramów.

          3. Znasz może siłę szczęk Tyrannosaurusa Rexa, Mapusaurusa rosea, Giganotosaurusa Carolinii, carcharodontosaurus Saharicus i Spinosaurus Aegyptiacus?

          4. Mapusaurus ~ 478 kg / cm2 , Giganotosaurus ~ 1938 kg / cm2 , Carcharodontosaurus ~ 418 kg / cm2 , Spinosaurus ~ 176 kg /cm2

          5. Natknąłem się na informację, że T. rex miał 6.5 tony a w innym źródle, że 8000 funtów siły zacisku szczęk.

          6. W sumie sądzę że 6-7 ton to zacisk szczęk dla t.rexa.
            Ogólnie jeżeli chodzi o nacisk szczęk to ja napotkalem się 3,9-8 ton że wszystkich źródeł

          7. Są dowody na to że Alamotyranus istniał. Jedynym z nich jest np. To że tyranozaur był gatunkiem bardzo pospolitem. Większą populację ma jedynie triceratop, edmontozaurow jest mniej więcej tyle samo co t.rexow. wielkich drapieżników powinno być w miarę mało. Chyba że będą to oddzielne gatunki. Alamotyran jest dużo mniejszy waży 6 ton i jest długi na 11 m.

          8. Wedlug najnowszych szacunkow Tyrannosaurus mial nacisk szczek 34522 N.
            Na polychlora com jest napisane, ze Alamosaurus byl prawdopodobnie synonimem T. rexa

          9. Jaki alamozaur? Skąd dane? Nie wiem czy wiesz ale napisałeś że 38 tonowy alamozaur to zauropod! Nas interesuje alamotyranus. Pojmujesz jak wielką jest różnica pomiędzy tymi dwoma gatunkami.

          10. Ja pisze na telefonie i nawet artykuły na nim pisze. Ale okej, to podobne nazwy dinozaurów.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Back to top button