Kozły śnieżne (Oreamnos americanus) – rogaci władcy gór
Kozły śnieżne – prawie 100 kilogramów wagi, 180 centymetrów długości i grube, podwójne futro. Mimo pokaźnej postury, uważane są za jedne z najbardziej zwinnych ssaków świata, którym sprawności mógłby pozazdrościć niejeden miłośnik górskiej wspinaczki.
Klasyfikacja
- Rząd: parzystokopytne (Artiodactyla)
- Rodzina: krętorogie (Bovidae)
- Rodzaj: Oreamnos
- Gatunek: kozioł śnieżny (Oreamnos Americanus)
Kozioł śnieżny, koza śnieżna (Oreamnos americanus)
Kozioł śnieżny Oreamnos Americanus jest jedynym żyjącym gatunkiem z rodzaju Oreamnos. Drugim był wymarły 11 tysięcy lat p.n.e. Oreamnos harringtoni, który był mniejszy od swojego współczesnego krewniaka.
Występowanie
Kozły śnieżne zamieszkują wyłącznie Ameryką Północną.
Rejon ich występowania rozciąga się od Alaski, przez kanadę, po stany Waszyngton, Montana oraz Idaho. Są również obecne na wyspie Kodiak, Revillagigedo oraz Wyspach Baranowa.
Środowisko
Kozły śnieżne to największe ssaki osiedlające się wysoko w skalistych, górskich terenach. Niektóre z nich docierają nawet na wysokość 4000 metrów i więcej. Mimo to czasami schodzą do poziomu morza w sferach przybrzeżnych. Przez cały rok przebywają jednak powyżej linii drzew – migrując jedynie sezonowo w wyższe lub niższe partie.
Charakterystyczne cechy
Zarówno samce jak i samice posiadają brody, krótkie ogony i długie czarne rogi zawierające słoje, których ilość zwiększa się każdego roku. Przed srogimi warunkami środowiskowymi chroni je grube, wełniane futro w białym kolorze. Wzdłuż grzbietu tworzy ono grzywę, a w czasie zimowych miesięcy dodatkowo gęstnieje.
Futro pozwala kozłom na zniesienie temperatury dochodzącej do -50 stopni Celsjusza i wiatru o prędkości 160 km/h.
Kozie futro składa się z dwóch warstw. Zewnętrzna to grube, szorstkie i długie na ok. 20 cm włosy. Pod spodem znajdują się natomiast krótsze, 5 centymetrowe tworzące grubą wełnę.
Kozie wspinaczki
Kopyta kozłów śnieżnych są doskonale przystosowane do wspinaczki po skalistych górskich zboczach nawet pod kątem 60 stopni lub większym. Wynika to z rozszczepionej i ostrej budowy kopyt oraz miękkiej wyściółki wewnętrznej, która działa jak przyssawka. Zapewnia ona przyczepność i chroni przed poślizgiem.
Dieta
Kozły śnieżne są roślinożerne i spędzają większość swojego czasu pasąc się. Ich dieta obejmuje trawy, zioła, paprocie, porosty, gałązki oraz liście niskich krzewów i iglaków.
Osobniki przebywające w niewoli żywią się także ziarnami, lucerną, owocami i warzywami.
Cykl życia i rodzicielstwo
Rytuał godowy kozłów śnieżnych rozpoczyna się w okolicach października. Samiec jest w stanie wędrować wiele kilometrów w poszukiwaniu odpowiedniej partnerki. Jeśli napotka na konkurenta – rozpoczyna się pojedynek.
Kozły z przeciwieństwie do jeleniowatych, które walczą stukając się porożami, nie uderzają się głowami ze względu na kruchą budowę czaszki. Samce stają bokiem do siebie i kłują się nawzajem ostrymi rogami. Gruba skóra – na zadzie nawet 2,5-centymetrowa skóra chroni od poważniejszych obrażeń. Zdarza się jednak, że kozioł zostanie ukłuty w brzuch lub szyję, co może doprowadzić do jego śmierci.
Kozły nie są monogamistami, choć niektóre samce starają utrzymać wybraną przez siebie samicę z dala od innych osobników rodzaju męskiego.
Ciąża trwa 186 dni, a na świat przychodzi jedno lub dwa młode zazwyczaj na koniec maja lub początek czerwca. Małe koziołki ważą około 3 kg i już po 30 minutach od urodzin zaczynają chodzić i podejmują próby wspinania.
Młode karmione są mlekiem matki tylko przez miesiąc, ale obserwują ją uważnie przez cały rok.
Dojrzałość płciową osiągają w wieku 30 miesięcy. Długość życia kozłów śnieżnych to 12-15 lat, ale na wolności zwykle nie dożywają 12 roku życia. W niewoli mogą żyć nawet 16-20 lat.
Drapieżniki – zagrożenia
Środowisko naturalne kozłów śnieżnych chroni je przed wieloma drapieżnikami. Polują na nie głównie niedźwiedzie, wilki i pumy. Młode często padają ofiarami rosomaków i orłów.
Agresywne zachowania
Samice kozłów śnieżnych są o wiele bardziej agresywne od samców. Wynika to z faktu, że męskie osobniki prowadzą samotny tryb życia lub tworzą luźne, niewielkie grupy, a samice żyją w liczących kilkadziesiąt kozłów stadach – składających się w dużej mierze z młodych.
W związku z tym samice nie boją się stanąć do pojedynku o miejsce do zimowania z większym samcem. Co ciekawsze – często wychodzą z takiej walki zwycięsko.
Wykorzystywanie wełny
Kozły śnieżne nigdy nie zostały udomowione w celu produkowania wełny. Mimo to jeden z ludów północnego wybrzeża Pacyfiku wykorzystywał do tkania futro, zrzucane przez zwierzęta wraz z rozpoczęciem wiosny.
Dane/Wymiary i waga
Kozioł śnieżny, koza śnieżna (Oreamnos americanus)
Dymorfizm płciowy wśród kozłów śnieżnych jest wyraźnie zaznaczony. Samiec jest zazwyczaj około 30% cięższy i większy niż samica. Ma on także dłuższe rogi i brodę.
- Długość ciała wraz z głową: 120-179 cm
- Długość ogona: 10-20 cm
- Wysokość w kłębie: 90-120 cm
- Długość rogów: 15-28 cm
- Waga: 45-140 kg (przy czym samce rzadko ważą mniej niż 82 kg)
- Długość życia: 12-15 lat (do 20 lat w niewoli)
Kozły śnieżne – ciekawostki. Czy wiesz, że…
- Kozły śnieżne potrafią skakać nawet na odległość 4 metrów.
- Podczas burz śnieżnych kozły odwracają się tyłem do kierunku wiatru i potrafią stać tak przez wiele godzin, zapadając w pewnego rodzaju półsen.
- Samice tworzą luźne „grupy przedszkolne”, które liczą nawet 50 młodych.
- Śmiertelność młodych kozłów śnieżnych w pierwszym roku życia sięga aż 70%.
- Znany jest co najmniej jeden przypadek śmierci człowieka w wyniku ataku kozła śnieżnego.
Polecamy
KOZA ŚNIEŻNA
JEST NIEBEZPIECZNA
Rozumiem, że gekony potrafią wchodzić na pionowe ściany, ale jak takie wielkie kozły śnieżne nie spadają z tych skał, to jest trudne do zrozumienia.
kozioł maja przystosowane kopytka