Park Narodowy Joshua Tree
Park narodowy Joshua Tree (drzewa Jozuego)
Surowy i majestatyczny krajobraz skalistej pustyni
Kiedy mormońscy osadnicy przybyli do Ameryki i ruszyli na zachód, zobaczyli niecodzienne drzewa, które przypominały im wznoszącego ręce ku niebu proroka. Nazwali je drzewami Jozuego. Dziś rośliny te są symbolem pustyni Mohave, a także parku narodowego Joshua Tree.
W opinii turystów z Europy park narodowy Joshua Tree jest mniej ciekawy niż np. Wielki Kanion. Takie podejście wynika jednak z faktu, że przyzwyczajeni do stosunkowo niewielkich odległości nie jesteśmy w stanie pojąć różnorodności krajobrazów państwa, które jest połową kontynentu. Joshua Tree oferuje niespotykane, majestatyczne skały oraz rośliny o dziwacznych kształtach. Wiele osób za największą atrakcję parku uważa właśnie surowe, odludne, rozległe przestrzenie. Na zwiedzenie go potrzeba nawet kilka dni.
Powierzchnia i położenie
Joshua Tree znajduje się w Kalifornii, na wschód od Los Angeles. Kojarzony powszechnie z pustynią Mohave, faktycznie obejmuje także fragment pustyni Kolorado. Obszar ten objęto ochroną 10 sierpnia 1936 r., początkowo jako pomnik narodowy, miał wtedy powierzchnię 3338 km2.
W 1950 r. zmniejszono go aż o 1/3, by umożliwić budowę kopalni. Wreszcie w 1994 r. obszar chroniony powiększono i uznano za park narodowy. Później przyłączano do niego kolejne fragmenty – obecnie całość ma powierzchnię 3199,6 km2.
Drzewo Jozuego
Park narodowy Joshua Tree wziął swoją nazwę od jukki krótkolistnej, zwanej drzewem Jozuego. Roślina ta występuje głównie południowo-zachodnich rejonach Ameryki Północnej. Wbrew popularnej nazwie nie jest drzewem (nie wytwarza pierścieni wzrostu).
Surowe warunki życia sprawiają, że rośnie ona bardzo powoli – zaledwie kilka centymetrów rocznie. Charakterystyczne są powyginane pędy drzewa Jozuego. Ich pokrój bierze się stąd, że kiedy kwiaty odpadną, pozostają po nich wysuszone łodygi; wyrastające z nich nowe pędy rosną w innym kierunku niż poprzednie.
Drzewo Jozuego to jukka krótkolistna (Yucca brevifolia Engelm.). Występuje głównie w USA. Należy do rodziny agawowatych, których jest największym przedstawicielem na świecie.
Geografia
Park narodowy Joshua Tree wyraźnie dzieli się na dwie części obejmujące fragmenty pustyń Mohave i Kolorado, które różnią się warunkami przyrodniczymi. Pustynia Mohave jest położona wyżej nad poziomem morza i jest chłodniejsza. W zachodniej części parku znajdują się wzgórza z licznymi skałami porośnięte przez różne gatunki dębów – jednak znacznie odmiennych od znanych nam drzew (przypominają raczej krzewy). Za wschód od wzgórz znajduje się rozległa równina – to właśnie tutaj rosną słynne drzewa Jozuego.
Wschodnia część parku obejmuje fragment pustyni Kolorado. Krajobraz jest tutaj typowy dla półpustyni, porośnięty niewielkimi krzewami i kępami odpornych na suszę traw i bylin. Rosną tu także kaktusy Cholla – jedne z najodporniejszych na gorąco roślin na świecie. We wschodniej części pojawiają się rozległe łąki, a miejscami także diuny.
Temperatury w parku wiosną i latem wahają się od 29°C za dnia do 10°C nocą; zimy zaskakują turystów temperaturą w dzień 16°C i mroźnymi nocami – w tym okresie zdarzają się nawet opady śniegu. Latem zaś temperatury za dnia sięgają nawet ponad 40°C, by nocą spaść do „zaledwie” 24°C. Roczne opady wynoszą około 100 mm.
Fauna
W parku tym żyje 250 gatunków ptaków (np. orzeł przedni), a także jaszczurki i węże. Żyje tu także 55 gatunków ssaków, w tym zające wielkouche, wiewiórki ziemne, kojoty i rysie. Zające i wiewiórki są tutaj liczne, jednak trudno je zauważyć ze względu na to, że za dnia chowają się w kryjówkach, by uniknąć palącego słońca. Żyją tu także 3 gatunki płazów, którym udało przystosować się do długich okresów niedoboru wody.
Wszystkie żyjące tu zwierzęta przystosowały się do warunków pustynnych. Potrafią wytrzymać bez wody bardzo długi okres – jedynie raz na jakiś czas szukają jej źródeł i wówczas piją na zapas. Wiele zwierząt, w tym również drobne ssaki, zapada zimą w stan hibernacji, by przetrwać okres przymrozków i najdotkliwszego braku wody. Co ciekawe, to właśnie zimą park jest odwiedzany przez ogromne ilości migrujących ptaków, które tutaj odpoczywają.
Historia
Ludzie zamieszkiwali ten pozornie niegościnny obszar od tysiącleci. Pierwszymi osadnikami byli Indianie z kultury Pinto – żyli tam już 8 tys. lat p.n.e. Później żyli tam Indianie różnych plemion, na ogół w niewielkich sezonowych osadach; zajmowali się głównie polowaniem. Ostatnimi rdzennymi mieszkańcami byli Indianie Mohave.
Pierwszymi Europejczykami w Joshua Tree byli hiszpańscy osadnicy, którzy dotarli tam w 1772 r. W XIX wieku coraz licznie zaczęli tam przybywać traperzy i poszukiwacze złota. Po wojnie z Meksykiem obszar ten trafił do USA. Od tamtej pory rejon przyszłego parku narodowego był popularnym miejscem wypasu bydła, zaś na wzgórzach powstawały kopalnie złota.
Napływ osadników został zahamowany wraz z ustanowieniem tu pomnika narodowego w 1936 r. Bogata historia regionu sprawiła, że znajduje się tu aż 501 stanowisk archeologicznych oraz 88 budowli mających status zabytku.
Turystyka
Relatywnie niewielka odległość (biorąc pod uwagę amerykańskie realia) od wielkich miast Kalifornii sprawia, że Joshua Tree jest bardzo popularnym miejscem na weekendowe wypady w teren. Wjazd do parku jest płatny; cena wstępu wynosi 30 dolarów za bilet tygodniowy (co ciekawe, opłatę nalicza się od samochodu, niezależnie od liczby osób w środku).
Na terenie parku znajduje się 9 pól kempingowych, przy czym w czterech można dokonywać rezerwacji, zaś w pozostałych goście są przyjmowani na bieżąco, w zależności od dostępności miejsc.
Większość turystów to miłośnicy pieszych wędrówek – na zwiedzenie parku w ten sposób potrzeba nawet tygodnia. Na terenie Joshua Tree wytyczono szereg szlaków, z których niektóre prowadzą przez tereny równinne, a inne – przez wzgórza.
Są tu także szlaki poświęcone pozostałościom po dawnych mieszkańcach tych terenów i osadnikach. Do popularnych miejsc należy Covington Flats – teren, na którym rośnie blisko siebie wiele drzew Jozuego – oraz Keys View, z którego roztacza się widok na znaczny obszar parku; można z tego miejsca zobaczyć również uskok San Andreas. Ciekawym miejscem jest też Wall Street Mill, resztki osady poszukiwaczy złota, a także Cottonwood Spring – jedna z pięciu oaz na terenie parku.
Raj dla wspinaczy
Joshua Tree to raj dla miłośników wspinaczek skałkowych. Znajdują się tutaj wręcz tysiące tras wspinaczkowych; zwykle są one krótkie (większość skał nie przekracza 70 m wysokości), ale nadrabiają to niepowtarzalnymi widokami i różnorodnością. Niektóre z tras są okresowo zamykane na czas rozrodu zwierząt. Wśród skał szczególną popularnością cieszy się Skull Rock, istotnie przypominająca ludzką czaszkę. Warto odwiedzić także Arch Rock – szereg skał mających postać łuków.
Park ten jest wielce popularny wśród obserwatorów ptaków. Na terenie Joshua Tree żyje około 250 gatunków ptaków, z czego gniazduje 78. Ich obserwacja jest tutaj stosunkowo łatwa z racji dużych, otwartych przestrzeni i faktu, że głosy ptaków roznoszą się na znaczne odległości.
Big year
Szczególnie ważne jest to miejsce dla uczestników wydarzenia zwanego „Big year” (pol. „Wielki rok”) – bezkrwawych łowów polegających na zaobserwowaniu (lub usłyszeniu) w ciągu jednego roku jak największej liczby gatunków ptaków spotykanych na terenie USA.
Popularny wśród astronomów
Joshua Tree jest też niezwykle popularny wśród miłośników astronomii. Jest to „obszar ciemnego nieba” – rejon znacznie oddalony od jakichkolwiek źródeł sztucznego światła. Poza tym suche powietrze sprawia, że nieba nie zasłaniają chmury, a powietrze nocą jest niespotykanie przejrzyste, co zapewnia doskonałą widoczność nawet przez amatorskie teleskopy lub lornetki.
Joshua Tree to jedno z nielicznych miejsc w krajach rozwiniętych, gdzie można zaobserwować światło zodiakalne – poświatę powstałą na skutek odbicia światła słonecznego od cząstek pyłu.
Wandalizm w parku
Znaczna liczba turystów sprawia, że przyroda Joshua Tree pada ofiarą wandalizmu. Pracownicy parku często wykrywają ślady po nielegalnych ogniskach, na szlakach pozostawiana bywa znaczna ilość śmieci. Poza tym zdarzają się przypadki niszczenia roślin, malowania napisów na skałach oraz jazdy samochodami po szlakach pieszych.
Szczegółowe dane
Park narodowy Joshua Tree w liczbach
- Nazwa angielska: Joshua Tree National Park
- Powierzchnia: 3199,6 km2
- Data ustanowienia: 31 października 1994 r.
- Liczba zwiedzających: 2 942 382 w 2018 r.
- Najbliższe miasta: Yucca Valley, San Bernardino
Ciekawostki
- Piąty album zespołu U2 nosi tytuł Joshua Tree na pamiątkę drzewa, przy którym muzycy robili sesję zdjęciową.
- Joshua Tree było plenerem wielu filmów, w tym zaliczanych do tzw. postapokaliptycznych bądź ukazujących „apokalipsę zombie”. Filmowcy uznali, że krajobraz parku idealnie odzwierciedla powszechne wyobrażenie o Ziemi po katastrofie ekologicznej.
- W czasie I wojny światowej do Joshua Tree przywożono weteranów, którzy ulegli zatruciu gazem – tutejsze suche i ciepłe powietrze znakomicie oczyszczało drogi oddechowe i łagodziło objawy zatrucia.
- W pobliżu Joshua Tree mieści się Pioneertown – imitacja miasta z czasów Dzikiego Zachodu, wykorzystywana do kręcenia westernów.
Fajne