Harpie – największe ptaki drapieżne świata
Harpie (Harpiinae) to ptaki należące do rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae). Rodzina ta obejmuje cztery rodzaje dużych ptaków drapieżnych. Harpie to największe współcześnie żyjące ptaki drapieżne.
Klasyfikacja
- Rząd: szponiaste
- Rodzina: jastrzębiowate
- Podrodzina: harpie
- Rodzaj: Harpia
- Gatunek: harpia wielka
Wyróżniamy obecnie cztery gatunki harpii (Harpiinae):
- Harpia – harpia wielka (Harpia harpyja)
- Harpyopsis – harpia papuaska (Harpyopsis novaeguineae)
- Macheiramphus – gackożer (Macheiramphus alcinus)
- Morphnus – harpia gujańska (Morphnus guianensis)
Harpia wielka (Harpia harpyja)
Harpie zamieszkują tropikalne lasy Ameryki Południowej i Środkowej. Można je spotkać od południowego Meksyku do Argentyny. Harpia wielka jest największym i najpotężniejszym ptakiem drapieżny żyjącym obecnie na Ziemi. Ptaki te występują zazwyczaj poniżej 900 m n.p.m. (rzadko do 2000 m n.p.m.). Harpię wielką, wielością przewyższał jedynie wymarły około roku 1400 orzeł Haasta.
Podobnie jak u wszystkich ptaków z rodziny jastrzębiowatych – patrz orły – samice harpii są większe od samców. Ptaki te mają ciemnoszare upierzenie na grzbiecie, spód biały, głowa zaś jest jasnopopielata. Zarówno samiec harpii jak i samica posiadają na głowie czub złożony z piór. Młode harpie mają białe upierzenie, które z wiekiem ciemnieje
Harpia wielka nazywana jest czasami American Harpy Eagle
Największa harpia
Największa harpia w niewoli – Jezabel ważyła 12.3 kg. Nie jest to jednak reprezentatywne, ze względu na dostępność pożywienia. Na wolności ptaki te muszą polować, tracą więc więcej energii, i są lżejsze. Podobnie jak to ma miejsce z gorylami – goryle w niewoli jedzą dużo więcej a brak aktywności powoduje, że waga rekordowych osobników jest nawet o 30%-40% większa niż w naturze (160-225 kg vs. 270 kg w niewoli).
Czy harpia wielka jest największym ptakiem drapieżnym świata?
To złożone pytanie i trudno na nie jednoznacznie odpowiedzieć. Zasięg skrzydeł harpii wynoszący od 176 do 224 cm, jest stosunkowo niewielki, zważywszy na ciężar tych ptaków. Przewyższają je niektóre gatunki orłów – patrz Największe orły i bieliki.
Nieco dłuższy od harpii może być małpożer (Pithecophaga jefferyi) – gatunek dużego ptaka drapieżnego z rodziny jastrzębiowatych (Accipitridae), zamieszkujący Filipiny – choć średnia długość harpii jest większa. Bielik olbrzymi przewyższa nieco harpię wielką swoją średnią wagą. Z drugiej zaś strony harpie osiągają największą wagę (rekordowe osobniki) i są najsilniejszymi ptakami drapieżnymi – patrz szpony.
Wielu z czytelników może się zastanawiać – jak to, przecież kondor jest większy i cięższy? Owszem, lecz kondor nie jest ptakiem drapieżnym, tylko padlinożernym.
Na co poluje harpia?
Typowe ofiary harpii, to zwierzęta ważące kilka kilogramów, choć ptaki te preferują ofiary ważące powyżej 7 kg. Pożywieniem harpii są głównie ssaki nadrzewne (leniwce, kinkażu, koendu, małpy, oposy), ale również naziemne ssaki (aguti, psy leśne), ptaki (ararauny, tukany) oraz gady. Polują na ofiary, których ciężar wynosi kilka kilogramów. Terytorium łowieckie harpii to najczęściej 30 km².
Atrybuty harpii – wzrok i szpony
Szpony harpii osiągają długość od 8 do 13 cm. Łapa harpii jest większa od męskiej dłoni, a jej siła tak duża, że może nią kruszyć kości (nacisk 42 kgf/cm²). Harpia ma doskonały wzrok – z odległości 200 m dostrzega obiekt wielkości monety. Mniejsze od samic samce, są bardziej zwrotne i szybsze – osiągają prędkość dochodzącą do 80 km/godz.
Gniazdo i lęgi
Harpia buduje gniazdo na dużej wysokości – często położone ponad 40 m nad ziemią w koronach wysokich drzew w lasach deszczowych. Samica składa zazwyczaj 1-2 jaja. Gody odbywają się co 2-3 lata.
Czy harpia jest pod ochroną?
Harpie, jako gatunek rzadki i zagrożony znajdują się pod ścisłą ochroną. Liczebność harpii spada wskutek niszczenia naturalnego środowiska oraz kłusownictwa. Panama uznała harpię 2002 roku za symbol swojego kraju. Populację harpii ocenia się poniżej 50 tys. osobników.
Harpia wielka – wymiary
- Długość ciała: 86 – 107 cm
- Rozpiętość skrzydeł: 176 – 224 cm
- Długość ogona: 37 – 42 cm
- Szpony: 8 – 13 cm
- Masa ciała: 4 – 4,8 kg (samiec), 6 – 9 kg (samica)
- Rekordowa waga harpii w niewoli – harpia „Jezebel”, ważyła 12,3 kg
- Długość życia: 30 lat
Polecamy
- Ptaki drapieżne
- Największe orły i bieliki – TOP 10
- Największe ptaki drapieżne – TOP 10
- Małpożer
- Kania ruda
- Kania czarna
- Sęp
- Sokół
- Jastrząb
- Orłosęp
- Orły
- Bielik amerykański
- Sowa
- Rybołów
- Harpie
- Kondory
- Pustułka
Witam.Jeśli orzeł Haasta ważący do 15 kg mógł upolować moa ważące około 250 kg to czy harpia wielka ważąca do 9 kg mogłaby upolować strusia ważącego 100kg? Proszę o szybką odpowiedź.
Gdyby to było możliwe, to harpia polowałaby na dużo mniejsze od moa, południowoamerykańskie nandu, a jednak tego nie czyni. Wybiera mniejsze ofiary.
Największe ofiary współczesnych ptaków drapieżnych ważą nie więcej niż 35 kg (mandryle w przypadku Wojownika wspaniałego).
Wokół orła haasta narosło sporo legend, do czego przyczyniają się artykuły w encyklopediach. Orzeł Haasta był nieco większy od małpożera czy orłosępa brodatego, jego rozpiętość skrzydeł zaś była podobna.
Najprawdopodobniej orły Haasta polowały na moa, pytanie otwarte czy polowały stadnie, czy pojedynczo? Drapieżniki zazwyczaj wybierają osobniki młode, słabe lub chore. Proszę zwrócić uwagę jaki byłby cel polowania przez orła ważącego 15 kg na ofiarę ważącą 15 razy więcej od niego? Kto by to zjadł?
Orzeł przedni owszem potrafi upolować kozicę zrzucając ją ze skał (ale tu działa grawitacja). Dorosły zdrowy moa z pewnością stanowiłby zagrożenie dla orła haasta i nie byłby łatwym przeciwnikiem pomimo legend o sile jego szponów. W jaki sposób orzeł haasta miałby pokonać na ziemi nielotnego ptaka ważącego 250 kg?
Współczesny kazuar potrafi kopnięciem złamać solidną deskę. 250 kg moa raczej bez trudu poradziłby sobie z 15 kg orłem, chyba, że nie polowałby sam tylko w grupie.
„Proszę zwrócić uwagę jaki byłby cel polowania przez orła ważącego 15 kg na ofiarę ważącą 15 razy więcej od niego? Kto by to zjadł?”… Kto to napisał??? Większość drapieżników poluje na ofiary, których nie będą mogły w całości zjeść i raczej nie o to chodzi. Przykładem może być chociażby, niedźwiedź polujący na jelenie, pozostawiający ofiarę po zapełnieniu w pełni swojego żołądka.
Wojowniki wspaniałe polują na mandryle, ale na pewno nie te największe samce. A tylko te właśnie mogą ważyć 35kg. To, że mówi/pisze się, że dany drapieżnik poluje na konkretny gatunek nie oznacz, że chodzi o te największe/najcięższe osobniki. Tygrysy syberyjskie polują na niedźwiedzie brunatne, ale oczywistym jest, że nie na 500kg samce (ryzyko byłoby w takim przypadku ogromne) tylko samice lub samce nie przekraczające zapewne 300kg. W ogóle zwierzęta z natury unikają zbędnego ryzyka…
Dziękuję za odpowiedź. A jeszcze w temacie, wojownik wspaniały jest mniejszy od orła przedniego a poluje na większe ofiary czyli w tym wypadku mniejsze wygrywa 🙂
Rzeczywiście Wojownik wspaniały jest nieco mniejszy od orła przedniego. Wynika to z jego przystosowania do polowania pośród lasów (stąd krótsze skrzydła). Niemniej poluje na większe ofiary jeśli weźmiemy pod uwagę średnią ich wielkość.
Podobnej wielkości zwierzęta stają się również incydentalnie ofiarami Wojownika zbrojnego (Polemaetus bellicosus), czy orła przedniego (kozice). Tak naprawdę trudno w tym zakresie wskazać ostatecznego zwycięzcę.
Wielkość ofiary na którą ptaki drapieżne są w stanie zapolować zależy od dostępności pożywienia i stopnia ich determinacji.
A który ptak jest najmniejszym ptakiem drapieżnym?
Jednym z najmniejszych ptaków drapieżnych jest sokolik rdzawobrzuchy (Microhierax fringillarius) – osiąga od 14 do 16 cm długości. Odżywia się małymi ptakami i owadami. Występuje w Azji, w Polsce nieobecny.
Podobnie małych rozmiarów jest też sokolik białoczelny (Microhierax latifrons) z Borneo.
czy w Polsce jest jakaś harpia wielka, a jeśli tak, to gdzie?
Żaden z ogrodów zoologicznych w Polsce nie chwali się posiadaniem tych ptaków, więc z dużym prawdopodobieństwem nie ma ich w Polsce.
Skoro macie kanał na YouTube to dacie filmik z harpią wielką?
Jeśli będziemy w ogrodzie zoologicznym, w którym będzie harpia, to ją z pewnością nagramy. Niestety w Polsce nie ma tych ptaków, a ponieważ w najbliższym czasie nie wybieramy się do Ameryki Południowej ;), to raczej nie będziemy mieli takiego filmu :(, chyba, że ktoś z naszych czytelników prześle taki film. Musisz poszukać na YT.
I co obejrzeliście mój polecony filmik?
Tak, dziękujemy. Interesujące są szkolenia ptaków. Wymagają wielkiej cierpliwości i właściwego podejścia.
Czy klonowanie wymarłych gatunków będzie w przyszłości wg was możliwe?
Maćku, pytałeś już o tę kwestię tak wiele razy 😉
Bez odpowiedniego materiału genetycznego nie będzie to nigdy możliwe. W naszej ocenie będzie możliwe tworzenie nowych gatunków wg zaprogramowanej sekwencji DNA. Minie jednak wiele lat, nim ludzkość opanuje to w stopniu umożliwiającym tworzenie zwierząt bez wad genetycznych.
Pokłosiem tego będzie oczywiście również doskonalenie człowieka. O ile, oczywiście, nie przeszkodzi nam w tym wizyta jakiejś planetoidy 😉
A czy będzie artykuł o wojowniku ozdobnym?
Tak, będzie artykuł na temat wojownika ozdobnego.
Skąd wzięliście klasyfikacje Harpii, że tak spytam?
Paweł Mielczarek, Marek Kuziemko: Systematyka i nazwy polskie. Jeśli interesuje Cię ta tematyka, to powinieneś ją lepiej zgłębić.
A harpia to myszołów, orzeł,czy jastrząb ? 🙂
Harpia, to harpia 🙂 Należy do jastrzębiowatych, w polskiej nomenklaturze nie jest orłem, niemniej w angielskiej jest 🙂
W książce „Wielka Encyklopedia Ptaków – Wszystkie Rodziny Świata” pisało, że harpie należą do myszołowów.
Wg ITIS taksonomia harpii wygląda następująco:
Kingdom Animalia – Animal, animaux, animals
Subkingdom Bilateria
Infrakingdom Deuterostomia
Phylum Chordata – cordés, cordado, chordates
Subphylum Vertebrata – vertebrado, vertébrés, vertebrates
Infraphylum Gnathostomata
Superclass Tetrapoda
Class Aves – Birds, oiseaux
Order Accipitriformes – éperviers, Hawks
Family Accipitridae Vigors, 1824 – Eagles, Hawks, Kites, aigles, buses, éperviers
Genus Harpia Vieillot, 1816
Species Harpia harpyja (Linnaeus, 1758) – Águila arpía, Harpy Eagle, Harpie féroce
Hej, też mam tą książkę 😀
Czy długość szponów harpii od 8 do 13 cm to długość tylnego najdłuższego pazura, czy przedział, w którym mieszczą się wszystkie jej szpony ? I jak są one mierzone: od miejsca, w którym wyrastają do końca prosto, czy po obwodzie wzdłuż krawędzi, bo to daje bardzo dużą różnicę.
To przedział długości, szpony mierzone są po krzywiźnie.
Widziałem film jak wilka ptak średniej wielkości szkolony upolował. Gdyby się taka harpia „uparła” dałaby rade upolować dorosłego człowieka-tylko łatwiej po prostu polować na mniejszą,słabszą i pewniejszą zdobycz..pazury 13 cm czynią na mojej wyobraźni spore wrażenie.
Mam pytanie czy orzeł przedni nie jest większy od harpii
Marcin, tu znajdziesz odpowiedź na swoje pytanie: https://dinoanimals.pl/zwierzeta/najwieksze-orly-i-bieliki-top-10/