Królestwo zwierząt – Ptaki

Tryb życia, dieta

Zdecydowana większość ptaków wykazuje aktywność za dnia, ale np. parę gatunków sów jest aktywnych o zmierzchu lub nocą. Niektórzy przedstawiciele rzędu siewkowych mają dietę uzależnioną od pływów morskich, dlatego pora dnia nie ma znaczenia.

Preferencje żywieniowe są zróżnicowane w stopniu zbliżonym do ssaków. Wiele spożywa rośliny, owoce, nektar kwiatowy czy nasiona, inne nie mogą się obejść bez świeżego mięsa lub padliny. Ponieważ nie posiadają zębów, układ trawienny musiał nauczyć się trawić nierozdrobniony pokarm. Poza „ortodoksami” spotyka się też wszystkożerców i gatunki wyspecjalizowane w zdobywaniu bardzo wąskiego rodzaju pożywienia.

Taktyki żerowania obejmują zbieranie, polowanie z wysokości, atak z zaskoczenia. Ptaki żywiące się nektarem, np. kolibry czy lory, operują specjalnym językiem przypominającym szczotkę, a wiele z nich posiada dzioby dopasowane idealnie do kształtu kwiatów. Mięsożerne kiwi łapie małe bezkręgowce przy pomocy wydłużonego, wąskiego dzioba.

Ptaki morskie, np. tracze, alki lub pingwiny polują ponad powierzchnią wody, a rybitwy, głuptaki i zimorodkowate nurkują z powietrza. Piękne flamingi oraz kilka kaczek filtruje wodę w poszukiwaniu pokarmu, a gęsi i większość gatunków kaczek „pasie się” wśród traw. Duże latające drapieżniki, takie jak orły uskuteczniają złodziejstwo, kradnąc pokarm innym drapieżnikom lub zmuszając je do porzucenia upolowanej zdobyczy.

Migracje – rekordy długości lotu ptaków

Żadną nowością nie jest fakt, że mnóstwo gatunków ptaków migruje, zwłaszcza w poszukiwaniu pokarmu i w celu znalezienia odpowiedniego lęgowiska. Najważniejszą rolę podczas okresowego przemieszczania się spełnia temperatura otoczenia. Niektóre wyprawy są bardzo dalekie, zdeterminowane przez zmiany pory dnia i pogodę, dlatego też ptaki z tej grupy rozmnażają się w klimacie umiarkowanym lub subpolarnym, wracając na resztę roku do klimatu tropikalnego lub na drugą półkulę.

Przed podróżą gromadzą zapasy tłuszczu, zmniejszając przy tym rozmiar niektórych organów. Prawdziwi wyjadacze mogą za jednym zamachem pokonać ok. 2500 km, choć np. siewkowe pokonują nawet 4 000 km. Niesamowite okazują się też szlamniki, mogące pokonać jednorazowo ponad 10 000 km! Innym rekordzistą jest przedstawiciel ptaków morskich – burzyk szary, gniazdujący w Nowej Zelandii i Chile, ale w miesiące letnie przebywający na półkuli północnej i żerujący na Pacyfiku, nieopodal Alaski, Kalifornii i Japonii. Rocznie pokonuje zatem ok. 64 000 km.

Długość migracji i powód jej przeprowadzania są zatem mocno uzależnione od gatunku i trybu życia, bowiem np. jemiołuszka lata na krótkich dystansach, kiedy pogoda jest niekorzystna, a zapasy pokarmu małe. Istnymi koczownikami są natomiast papugi. Spora część ptaków drapieżnych to również zwierzęta terytorialne i rzadko migrujące.