Binturong (Arctictis binturong)
Binturong orientalny to drapieżny ssak będący reliktem przeszłości wśród żyjących obecnie zwierząt kotokształtnych. W rodzinie wiwerowatych, do której należy, jest jedynym przedstawicielem rodzaju binturong. Obok łaskunów, o których pisaliśmy w artykule Łaskun palmowy producent najdroższej kawy świata, są najbardziej reliktowymi zwierzętami wśród obecnie żyjących przedstawicieli kotokształtnych. Binturongi to zwierzęta rodzinne, żyjące w niewielkich grupach. Szczególnie dobrze czują się na drzewach. Ich naturalnym środowiskiem są gęste lasy na kontynencie azjatyckim, występują w Nepalu, Indiach oraz na wyspach Borneo, Jawa i Sumatra. W Polsce zwierzęta te nie występują w stanie dzikim.
Klasyfikacja
- Gromada: ssaki
- Rząd: drapieżne
- Rodzina: łaszowate (Viverridae)
- Rodzaj: Arctictis
- Gatunek: Binturong orientalny, binturong (Arctictis binturong)
- Podgatunki:
- A. binturong albifrons
- A. binturong binturong
- A. binturong kerkhoveni
- A. binturong menglaensis
- A. binturong penicillatus
- Binturong palawański (A. binturong whitei)
Występowanie
Binturongi można spotkać na wolności w lasach Azji południowej i południowo-wschodniej, na Półwyspie Indochińskim, w Nepalu a także na Borneo, Jawie i Sumatrze.
Charakterystyka
Wygląd
Binturong charakteryzuje się wydłużonym ciałem, krótkimi kończynami i chociaż jest to ssak z rodziny łaszowatych, wyglądem swoim nie przypomina tych zwierząt. Jego długa i szorstka, czarna lub szara sierść zdecydowanie go od nich odróżnia. Czasami pojawia się też biały pasek na długim i chwytnym ogonie.
Binturogi mają potężne, zakrzywione pazury służące im do wspinania się po korze drzew. Kolor ich oczu jest brązowy lub brązowo-czerwony, uszy zaś mają białe brzegi. Również białe i stosunkowo długie wąsy służą tym zwierzętom do badania terenu – podobnie jak u kotów.
Wielkość
Ciało binturonga może osiągać 80-90 cm długości, a jego ogon to dodatkowe 70 cm.
Masa ciała dorosłego osobnika waha się w granicach od 11 do około 32 kg. Samice są większe i cięższe od samców.
Zwierzęta te dożywają na wolności 18 lat, w niewoli żyją nawet ponad 25 lat.
Wirusy
W Czerwonej Księdze, która stanowi spis gatunków zagrożonych wyginięciem, Arctictis binturong został wpisany w kategorii VU, czyli narażony na wyginięcie.
Binturongi należą niestety do zwierząt bardzo podatnych na zakażenie wirusem CDV (Canine Distemper Virus), który infekuje płuca i układ pokarmowy tych zwierząt. Jest to wirus, który atakuje również inne kotowate, takie jak lwy, pantery, tygrysy czy jaguary i to nie tylko te przebywające na wolności, ale i mieszkające w ogrodach zoologicznych. Zwierzęta umierają po około 10 dniach od wystąpienia pierwszych objawów.
Odżywianie
Arctictis binturong jest wszystkożerny i umiejętnie przystosowuje się do warunków środowiska, a także zasobności otaczającej przyrody. Nie gardzi żadnym rodzajem pożywienia, może więc zjadać jaja, owady, małe ssaki, ptaki, jak również owoce, liście i nierzadko także padlinę.
Sposób życia
Binturongi nie są zwierzętami stadnymi, chociaż tworzą rodzinne grupy. Te nieagresywne zwierzęta charakteryzują się tym, że gdy tylko poczują się zagrożone, wydzielają drażniący zapach. Zaopatrzone są również w gruczoły produkujące substancję, którą znaczą swój teren.
Binturongi są bardzo wrażliwe na zmiany pogody. Gdy jest ciepło, zdarza im się dłużej spać i mniej jeść. Chłód natomiast powoduje częste choroby i zakażenia.
Zachowanie
Zwierzęta te prowadzą nocny tryb życia i większość czasu przebywają na drzewach. Gęste lasy są dla nich doskonałym siedliskiem. W koronach drzew poruszają się powoli i ospale. Długi i zwinny ogon ułatwia binturongom przemieszczanie się wśród drzew i odpoczynek, a także zwisanie z gałęzi.
Rozród
Binturongi dojrzewają do rozmnażania po osiągnięciu około 2,5 lat (30 miesięcy u samic i 28 miesięcy u samców). Ciąża trwa u nich około trzy miesiące (od 84 do 99 dni), po czym w okresie zimowym, czyli od stycznia do marca, rodzą się 2 – 3 młode. Młode tuż po urodzeniu ważą od 280 do 340 gramów. Płodność u samic utrzymuje się do 15 roku życia.
Ochrona
Gatunek ten, jako zagrożony wyginięciem, wpisany został do Czerwonej Księgi w kategorii VU.
Binturong może być hodowany w niewoli i bardzo dobrze rozmnaża się mieszkając w ogrodach zoologicznych.
W 2019 młody Arctictis binturong urodził się również w łódzkim ZOO.
Chociaż hodowla zwierząt egzotycznych w prywatnych domach jest bardzo popularna, to należy jednak pamiętać, że każde takie zwierzę należy zgłosić. Zwierzęta egzotyczne są na ogół trudniejsze w hodowli i warto przed podjęciem decyzji o zakupie nowego, egzotycznego domownika zasięgnąć informacji o jego pielęgnacji i wymaganiach życiowych.
Binturong w Polsce
W łódzkim ogrodzie zoologicznym mieszka jedyna w Polsce para binturongów: sześcioletnia samica o imieniu Amalka i samiec Tasio. W 2019 roku urodził się tu mały binturong i jest to pierwszy potomek tej pary. W nowopowstającym orientarium tego ogrodu zoologicznego, przeznaczonym dla zwierząt pochodzących z Azji Południowo-Wschodniej, znajdzie się już wkrótce miejsce dla powiększonej rodziny binturongów.
Szczegółowe dane / wymiary
Binturong orientalny (Arctictis binturong)
- Długość ciała:
- w stanie dzikim: 71 – 84 cm
- w niewoli: 76 – 91 cm
- Długość ogona:
- w stanie dzikim: 66 – 69 cm
- w niewoli: do 71 cm
- Waga: 11 – 32 kg
- Średnia waga w niewoli: 22 kg
- Binturongi w niewoli często są większe i ważą więcej niż ich dzicy krewniacy
- Samice są około 20% większe od samców
- Długość życia:
- na wolności: do 18 lat
- w niewoli: ponad 25 lat
Ciekawostki
- Ślina binturongów ma silne właściwości odkażające i po jej nałożeniu na ranę znacznie przyspiesza się czas gojenia i zmniejsza się bliznowacenie rany.
- Biolodzy z Duke University wyjaśnili przyczynę tego, że binturong orientalny (Arctictis binturong) pachnie popcornem z masłem. W jego moczu znaleziono taki sam związek chemiczny, jak w prażonej kukurydzy. Wcześniej przypuszczano, że zapach ten nadaje wydzielina gruczołów zapachowych spod ogona zwierzęcia.
- 2-acetylo-1-pirolina (2-AP), bo o nią tu chodzi, w dużo większej ilości wydzielana jest przez samce, niż samice i dzięki niej zwierzęta te znaczą swoje terytorium.
- Substancja ta powstaje też w ziarnach kukurydzy pod wpływem ciepła, w czasie ich pękania. U binturongów ten związek chemiczny nie pochodzi jednak z pokarmu spożywanego przez te zwierzęta, lecz powstaje, gdy bakterie obecne na skórze, sierści lub w jelitach mają kontakt z moczem zwierzęcia.
Ciekawy artykuł, jednak binturong nie jest jedynym przedstawicielem wiwerowatych. Jego kuzyn łaskun również należy do tej rodziny.
Oczywiście zgadza się. Pierwotne zdanie brzmiało „W rodzinie wiwerowatych, do której należy, jest jedynym przedstawicielem” i zastosowany w nim skrót myślowy bez dodania „rodzaju binturong” mógł prowadzić do takich wniosków. Uzupełnilismy zatem zdanie, aby nie było wątpliwości, dziękujemy, za spostrzeżenie. Teraz w całości, wygląda to następująco: „W rodzinie wiwerowatych, do której należy, jest jedynym przedstawicielem rodzaju binturong”.