Adrszpaskie Skalne Miasto (Adršpašské skály) i Teplickie Skalne Miasto (Teplické skalní město)
To tak naprawdę dwa imponujące labirynty skalne, gdzie możemy podziwiać skutki erozji wiatrowej i rzecznej. Wysokie, przypominające bryły i iglice formacje wznoszą się dumnie w otoczeniu wąwozów i lasów. Najpiękniej jest tu po sezonie, kiedy można bez końca wędrować po tych kamiennych trasach i poczuć się niczym w odległej, magicznej krainie.
Większość tras jest łatwa i przejdziemy je bez konieczności zakładania specjalistycznego sprzętu. Nie potrzebujemy również wyjątkowo dobrej kondycji. Są jednak odcinki przeznaczone dla bardziej zaawansowanych turystów. Jeśli natomiast marzymy o wspinaczce, Skalne Miasto (a dokładniej dwa Skalne Miasta) są idealnym wyborem. Potrzebujemy mniej niż półtorej godziny, aby dojechać tutaj z Karpacza (Skalne Miasta leżą na terenie Czech). W sezonie dojedziemy tu również koleją regionalną z Wrocławia i zajmie to nam około 3 godzin. Naprawdę warto wkroczyć do tej osobliwej krainy kamiennych gigantów.
Skały z ognia
Przez bardzo długi czas Skalne Miasto pozostawało tajemnicą, a ten, kto je odkrył, miał je tak naprawdę jedynie dla siebie. Skrywał je gęsty las, nie było żadnego dojazdu ani tym bardziej infrastruktury turystycznej. Wiedzieli o nim mieszkańcy pobliskich miasteczek i chętnie korzystali ze skalnych labiryntów, kiedy wokół robiło się niebezpiecznie. Wiele osób przeczekiwało tu wojny.
Początek odkrywania terenów Skalnego Miasta przypadł na XVIII wiek, kiedy to pierwsi turyści z terenów Śląska zainteresowali się niezwykłym zjawiskiem Matki Natury. Wciąż jednak miejsce pozostało dzikie, mało odkryte, rzadko fotografowane i zdecydowanie niepopularne. Wszystko zmienił… pożar.
Paliło się wiele tygodni i na skutek pożaru ucierpiały ogromne połacie lasu, dokładnie tego, który tak skutecznie maskował skały i bronił do nich dostępu. Samym skałom ogień był niestraszny, więc przetrwały bez uszczerbku. I tak rozpoczął się okres odkrywania ich dla turystyki. Pojawiły się pierwsze wytyczone szlaki turystyczne, a wśród zwiedzających nie brakowało władców czy uznanych artystów z tamtych czasów.
Współcześnie znajdziemy tu wiele szlaków, ścieżek edukacyjnych oraz bardzo rozwiniętą infrastrukturę turystyczną. Dojedziemy bez problemu, ale problem będziemy mieć za to ze zwiedzaniem Skalnego Miasta w spokoju i ciszy. Dlatego rzesze wielbicieli dzikiej przyrody decydują się na wycieczkę w te strony poza sezonem, na jesieni albo wiosną, gdy nie tworzą się ani kolejki do kas, ani korki na szlakach.
Położenie i geologia
Skalne Miasto znajduje się w Czechach, troszkę ponad godzinę drogi od granicy z Polską. To część Sudetów Środkowych – pasma, które przebiega przez południowo-zachodnią Polskę oraz północne Czechy. To również fragment pasma o nazwie Góry Stołowe, z charakterystycznymi, płaskimi wierzchołkami, podobnymi właśnie do blatów stołu. Ta formacja ma ponad 30 milionów lat i należy do gór płytowych, które w Europie są niezwykle rzadkie (piaskowce układają się tu poziomo, tworząc niezwykle krajobrazy).
Skąd wzięła się nazwa Adršpašskoteplické skály?
Otóż w pobliżu znajdują się dwa miasteczka: Teplice nad Metují oraz Adršpach i to od nich Skalne Miasto wzięło swoje imię. Cała okolica leży na terenach rezerwatu przyrody, aby chronić unikatowe piękno skał i łączących je szlaków.
Najwyższym szczytem jest tutaj Čáp, wznoszący się na 786 metrów n.p.m. Jak widać, nie są to wysokie góry, ale nie o wysokość tu chodzi, lecz o niesamowite formacje skalne, zbudowane z górnokredowych piaskowców, leżących warstwa po warstwie w sposób poziomy, zupełnie jakby ktoś kładł na sobie duże płyty chodnikowe.
Na terenie Skalnego Miasta znajdują się jeziora, wodospady, rysunki i podpisy turystów odległych wieków, którzy zostawili po sobie ślady. Znajdziemy tu również ruiny aż 3 zamków (Adršpach, Střmen, Skály).
Wśród kilku szlaków turystycznych najbardziej popularne są te biegnące okrężnie wokół skał, które pozwalają na zobaczenie właściwie wszystkiego. Jeśli chce się obejrzeć oba miasta na raz, warto przejść się żółtym szlakiem przez Wilczy Wąwóz.
Na obejrzenie całego kompleksu przyrodniczego warto przeznaczyć około 6 godzin, a jeśli chcemy mieć dużo czasu na spokojne podziwianie widoków oraz robienie zdjęć, doliczmy dodatkową godzinę.
Adršpašské skály, czyli Skalne Miasto Adrspach
Jest bardziej sławne i popularne, znajduje się w północno-zachodniej części masywu, a wejście do niego znajduje się tuż obok stacji kolejowej. Już na wejściu można podziwiać jezioro – pozostałość po dawnej kopalni piasku. Skąd odchodzi główny, zielony szlak przypominający pętlę.
W Skalnym Mieście Adrspach można podziwiać doliny, kaniony oraz szczeliny skalne. W wyniku erozji wiatrowej, lodowej oraz rzecznej powstały fascynujące formacje w postaci turni czy iglic skalnych. Znajdziemy tu również dwa jeziora oraz rzekę, tworzącą widowiskowe wodospady. Trasa nie jest skomplikowana, przejdzie ją właściwy każdy, nawet z dosyć słabą kondycją, choć są miejsca, gdzie trzeba się trochę namęczyć przy pokonywaniu stopni czy drabinek. Nie wolno natomiast zwiedzać tych terenów na własną rękę, zbaczanie ze szlaku jest zabronione, chyba że jesteśmy pracownikiem rezerwatu albo mamy specjalne pozwolenie na wspinaczkę na tym obszarze.
Wśród najpiękniejszych formacji skalnych (większość ma swoje nazwy) jest skalna baszta (Dzban), Głowa Cukru (podstawę mogą objąć dwie-trzy osoby, na wierzchołku, wielokrotnie większym, mogłaby potańczyć cała grupa), tutaj znajduje się też Gotycka Brama, która pierwotnie była pierwszym wejściem do parku.
Dalej podziwiać można Słoniowy Rynek, Ząb czy Gromowy Kamień. W Nowych Partiach trzeba się trochę zmęczyć, ale naprawdę warto, aby móc obejrzeć Kochanków (mają ponad 100 metrów), Wielką Panoramę czy Mysią Dziurkę (wąski przesmyk, przez który trzeba się przeciskać). Przy Wielkim Wodospadzie jest też jezioro, po którym pływają łodzie.
Skalne Miasto Teplickie Skały
Większe i położone w południowej części masywu, a do tego nieco mniej znane, więc jest bardziej dziko i nastrojowo. Ponad 1800 hektarów wspaniałych formacji skalnych i nienaruszonej przez cywilizację przyrody. Tym, co odróżnia dwa Skalne Miasta jest ukształtowanie. W Adrspach to wijący się na wielu poziomach labirynt, zaś w Teplickich Skałach dominujące formy płaskie, długie, ulokowane w kanionach, z których pną się pionowo do góry strzeliste formacje. Z tego powodu obszar ukochali sobie wspinacze, którzy mogą liczyć na niezapomniane wrażenia.
Szlak główny, okrężny ma prawie 6 kilometrów i warto przeznaczyć na przejście więcej niż dwie godziny, bo okazji do podziwiania i robienia zdjęć jest tu mnóstwo. Wejście znajduje się 200 metrów od stacji kolejowej. Można tu jednak dojść bez potrzeby płacenia za kolejny bilet, wystarczy przejść 3 kilometry żółtym szlakiem, który łączy (przez Wilczy Wąwóz) oba Skalne Miasta.
Już po kilkunastu minutach wędrowania niebieskim szlakiem natkniemy się na prawdziwe cudo: 300 metalowych schodów, które zdają się prowadzić do nieba, a tak naprawdę zaprowadzą nas w okolice ruin zamku Střmen. Choć dzisiaj nie zachowało się już prawie nic z dawnych murów, warto rozejrzeć się po okolicy, bo widoki są naprawdę spektakularne. Najpiękniejsza część parku znajduje się jednak nieco dalej, przy Skalnej Narzeczonej. Znajdziemy tu Świątynię, Skalną Kaplicę, Wielki i Mały Plac Świątynny, a także Sybir – bardzo wąskie przejście, przez które trzeba się niemal przeciskać.
Co warto wiedzieć, zanim wyruszymy?
Przede wszystkim trzeba przygotować się na korki, kolejki i tłumy, jeśli planujemy wypad do Skalnego Miasta w sezonie. Jest wtedy głośno i niestety o wiele mniej magicznie. Jeśli tylko mamy możliwość, warto przyjechać tu poza sezonem, bo Skalne Miasto jest otwarte dla zwiedzających przez cały rok. W zimie mogą zdarzać się oblodzenia, więc trzeba uważać, ale widoki okazują się nie z tej ziemi. Poza sezonem nie można też pływać łodzią po jeziorze, ta atrakcja jest tylko dla turystów w okresie letnim.
Do parku możemy wejść z psem, ale musi mieć smycz i kaganiec. Trzeba też wykupić mu specjalny bilet. Szlaki są na tyle łatwe, że na wycieczkę warto wybrać się z całą rodziną. Przydadzą się dobre buty i kurta przeciwdeszczowa, jeśli pogoda nie jest pewna. Za wejście do obu Skalnych Miast trzeba zapłacić, ale jeśli wybierzemy trasę łączące oba parki, zapłacimy tylko raz. Klimat jest taki sam jak na południu naszego kraju, bywa nawet trochę cieplej. Nie są to wysokie góry, ale trzeba się liczyć z przejściowymi opadami czy wiatrem.
Szczegółowe dane
Adršpašskoteplické skály w liczbach
- Najwyższym wzniesieniem jest Čáp i liczy sobie 786 m n.p.m.
- Powierzchnia Skalnego Miasta Teplickie Skały to ponad 1800 hektarów
- Oba Miasta łączy żółty szlak mający około 3 kilometrów długości
- Na zwiedzanie obu Miast warto przeznaczyć minimum 6 godzin
- Początki odkrywania Skalnego Miasta miały miejsce w XVIII wieku
- Skalne Miasto jest częścią Gór Stołowych i ma ponad 30 milionów lat
Adršpašskoteplické skály – ciekawostki
- Przedziwne kształty formacji skalnych to zasługa różnej odporności piaskowców na procesy erozyjne (wiatr, lód, woda). Jedne niszczą się szybciej, inne wolniej, dzięki czemu tworzą się niezwykłe rzeźby autorstwa Matki Natury.
- To nie jedyne Skalne Miasto w Czechach. Jest tu również Czeski Raj, Broumovské stĕny czy Czeska Szwajcaria.
- Na terenie Skalnego Miasta kręcono Opowieści z Narnii
Polecamy
Piękne skały