Jezioro Tanganika – najgłębsze jezioro Afryki

Wilgotne powietrze, piękne słońce, intensywnie zielona dżungla oraz safari – to cechy okołorównikowych terenów w Afryce. Wśród nich znajduje się jedno z największych i najstarszych jezior słodkowodnych na świecie, Tanganika. Poza imponującymi rozmiarami, zbiornik ten posiada równie ciekawe okazy w świecie dzikiej przyrody. Pozwólcie zatem zabrać się w krótką podróż po afrykańskiej naturze.

Lokalizacja

Jezioro Tanganika jest położone we wschodniej części Afryki, w strefie ryftu wschodnioafrykańskiego i znajduje się na terenie państw Tanzanii, Zambii, Demokratycznej Republiki Konga oraz Burundi. Jezioro to jest jednym z Wielkich Jezior Afrykańskich.

Geologia i nazwa      

Nazwa tego jeziora, Tanganika, w dialektach wschodnioafrykańskich oznacza nic innego jak wielkie jezioro, którego wielkie wody rozpościerają się aż po horyzont.

Historia powstania jeziora Tanganika jest dosyć różnorodna, a zbiornik wodny powstawał w dynamicznych procesach geologicznych. Najpierw wszystko zaczęło się od momentu zetknięcia się płyt tektonicznych. Wówczas zaczynały powstawać pierwsze wypiętrzenia skał, które można zauważyć po wschodniej stronie jeziora w postaci gór. Z kolei w późniejszym okresie nastąpiło oddalanie się płyt od siebie, wskutek czego doszło do powstania różnego rodzaju zapadlisk, które tworzą się między oddalającymi się płytami. W taki sposób przez siły natury został stworzony Wielki Rów Afrykański.

Z czasem powolne rozsuwanie się płyt powodowało coraz większe pogłębianie się Rowu, a w wyniku działania sił grawitacji zaczęła tworzyć się w nim woda, co doprowadziło jednocześnie do powstania systemu Wielkich Jezior Afrykańskich, w tym także Tanganikę.

Tanganika – jedno z najstarszych jezior świata

Wiek jeziora

Kiedyś wiek jeziora określano na ponad 20 a czasami nawet ponad 30 mln lat. Obecnie wiadomo, że nie jest możliwe, aby jezioro powstało w tym okresie, ponieważ wiek Wielkiego Rowu Afrykańskiego liczy co najwyżej 20 mln lat.

W określeniu wieku jeziora pomogły odnalezione kilkanaście lat wcześniej znajdujące się na dnie jeziora osady. Wiek najstarszych osadów, jakie tam odkryto, sięga ponad 12 mln lat. Dla porównania: wiek współcześnie występujących jezior wynosi ok. 10 tys. lat, Tanganika zaś 12 mln lat. Widać zdecydowaną różnicę, prawda? Bez względu na większość historii geologicznych innych zbiorników wodnych, wiadomo, że jezioro Tanganika i tak należy do najstarszych jezior świata.

Skały otaczające jezioro Tanganika oraz jednocześnie tworzące jego dno to w dużej mierze granity, skały metamorficzne platformy prekambryjskiej, bazalty oraz skały, które powstały w wyniku erozji tych skał, a także z osadów aluwialnych, które są osadami rzecznymi i jeziornymi nanoszonymi wskutek działalności zbiornika wodnego przez wiele lat.

Geografia rejonu

Współcześnie jezioro Tanganika składa się z trzech wielkopowierzchniowych basenów połączonych ze sobą, do których należą: basen północny, środkowy i południowy. Basen południowy jest terenem, w którym, w okresie powstawania jeziora, działo się najwięcej i który był jego pierwszą częścią. Jest to jednocześnie najstarsza, a zarazem najgłębsza część jeziora Tanganika.

Dla historii tego jeziora jest on szczególnie ważny, ponieważ to właśnie tam doszło do zamieszkania pierwszych organizmów żywych, które pochodziły z systemu rzecznego rzeki Kongo, a także do pierwszych zmian ewolucyjnych, które koniec końców doprowadziły do wielkich zmian w różnorodności biologicznej.

Wyspy Jeziora Tanganika

Na jeziorze Tanganika znajduje się także kilka wysp, a najważniejszymi z nich są:

• Wyspa Kawala (Demokratyczna Republika Konga)
• Wyspy Mamba-Kayenda (Demokratyczna Republika Konga)
• Wyspa Milima (Demokratyczna Republika Konga)
• Wyspa Kibishie (Demokratyczna Republika Konga)
• Mutondwe Island (Zambia)
• Kumbula Island (Zambia)

Największą z nich jest Wyspa Kavala, która mierzy sześć kilometrów długości i około jednego kilometra szerokości.

Park Narodowy Gór Mahale

Park Narodowy Gór Mahale (ang. Mahale Mountains National Park) położony jest w zachodniej części Tanzanii, wzdłuż wybrzeża jeziora Tanganika. Pośród innych narodowych parków tj. Selous czy Serengeti, znajdujących się w pobliżu jeziora Tanganika, park ten jest najrzadziej odwiedzanym, co nie oznacza, że jest on najmniej interesujący.

Miejscowe lasy równikowe są jednym z niewielu na świecie spokojnych miejsc życia dzikich szympansów. Tropienie i obserwowanie tych niezwykłych małp jest największą atrakcję w okolicy i tym samym uczy szacunku do otaczającej nas natury. Gęsta, bujna roślinność afrykańskiej dżungli parku Gór Mahale niezaprzeczalnie stanowi teren wyciszenia i spokoju dla zapuszczających się tam turystów.

Zwierzęta i roślinność

Ciepłe wody jeziora, których temperatura waha się od 24 do 29 stopni Celsjusza, są bogate w różne gatunki ryb, z których większość to gatunki endemiczne. Przy brzegach Tanganiki można obserwować wiele gatunków ptactwa wodnego, a także gady czy ssaki (krokodyle, hipopotamy). Tereny podmokłe jeziora są miejscem życia głównie krokodyli nilowych (Crocodylus niloticus ), czy żółwi (Pelusios rhodesianus). Jezioro posiada co najmniej 250 gatunków ryb pielęgnicowatych i stanowi dom dla ponad 80 gatunków innych gatunków ryb, z których ok. 60% jest endemiczna.

Poza pokaźnymi gatunkami ryb, w jeziorze żyją także 83 gatunki ślimaków słodkowodnych (65 endemicznych gatunków) oraz 11 gatunków małży. Różnorodność pozostałych grup bezkręgowców jest często nieznana, ale istnieje ponad 20 opisywanych gatunków pijawek (Hirudinea), 6 gatunków mszywiołów (Bryozoa), 11 płazińców (Platyhelminthes) oraz 20 nicieni.

Atrakcje Jeziora Tanganika

Okolice jeziora Tanganika są bardzo zróżnicowanym i tym samym malowniczym rejonem, głównie z uwagi na bliskość skalistych i stromych gór.

Jezioro Tanganika posiada ogromne łowisko, specjalnie dostosowane do połowów lokalnej społeczności, a także dla odwiedzających to miejsce. Rybołówstwo jest tutaj szczególnie ważne, ponieważ ryby stanowią pokarm dla około 10 milionów ludzi, żyjących w okolicy tego basenu.

Dla miłośników nieco aktywniejszych i ekstremalnych form spędzania czasu, warto wybrać się na przejażdżkę samochodem terenowym, przemieszczając się przez trawiastą sawannę. Także górskie tereny idealnie nadają się na długie, piesze wędrówki, a malownicze wybrzeża Tanganiki wręcz zachęcają do łowienia oraz nurkowania wśród głębin ogromnego jeziora.

Dane szczegółowe

Jezioro Tanganika

• Angielska nazwa: Lake Tanganyika
• Powierzchnia: 32 900 km²
• Max długość: 673 km
• Max szerokość: 72 km
• Max głębokość: 1 470 m
• Objętość wody: 18 900 km³
• Długość linii brzegowej: 1 828 km

Wybrane atrakcje:

• Parki Narodowe, m.in. Gombe, Sumby czy Mahale Mountain
• Wyspa Kavala
• Park Narodowy Gór Mahale

Jezioro Tanganika – ciekawostki

• Jezioro Tanganika jest drugim najstarszym jeziorem słodkowodnym na świecie, drugim pod względem ilości wody oraz drugim co do głębokości, zaraz po jeziorze Bajkał na Syberii. Jednak może poszczycić się tytułem najdłuższego jeziora słodkowodnego na świecie.

• Aby udać się w okolice dzikiej przyrody jeziora Tanganika, wymagane jest szczepienie przeciw żółtej febrze. Natomiast zalecanym jest szczepienie przeciw żółtaczce.

Polecamy

• Podróże DinoAnimals
• Parki Narodowe
• Wodospady
• Jeziora
• Afryka