Skorpiony (Scorpiones)
Skorpiony – pionierzy życia na lądzie
Do dziś poznanych i opisanych zostało ponad 1750 gatunków skorpionów. Ich wielkość waha się od 13 mm do 23 cm.
Klasyfikacja
- Typ: stawonogi
- Podtyp: szczękoczułkowce
- Gromada: pajęczaki
- Rząd: skorpiony
Największe skorpiony
Największy skorpion to Hadogenes troglodytes osiągający 20-21 cm długości. Występuje w Afryce – na terenie Botswany, Mozambiku oraz w RPA.
Podobną wielkość (20-23 cm) osiąga Skorpion cesarski (Pandinus imperator) – gatunek skorpiona zamieszkujący lasy tropikalne Afryki (Kotlina Konga, Ghana, Nigeria). Skorpion cesarski rzadko używa swego kolca jadowego, głównie wykorzystuje swoje masywne szczypce.
Skorpiony charakteryzują się obecnością kolca jadowego na ostatnim segmencie odwłoku.
Skorpiony wbrew obiegowej opinii nie są najczęściej agresywne i raczej nie atakują stworzeń większych od siebie. Potrafią być jednak dla człowieka śmiertelne. Jad niektórych gatunków zabija w ciągu kilku minut.
Skorpiony bardzo lubią ciepło, występują głównie w strefach tropikalnych i subtropikalnych. Upodobały sobie zwłaszcza obszary pustynne.
Skorpiony w ciągu dnia chowają się pod pniami drzew, kamieniami lub w jamach, które czasem same wykopują. W nocy polują, szczególnie na pająki. Nie gardzą także owadami.
Tryb życia, polowanie i jad
Skorpion poluje chwytając ofiarę szczypcami i zabijając ją trucizną wydzielaną przez żądło z jadem znajdujące się na końcu jego odwłoka. Mając zarówno szczypce, jak i jad, nie muszą staczać ciężkiej walki z ofiarą.
Przynajmniej połowa, z opisanych wszystkich gatunków ma jad raczej łagodny.
Skorpiony potrafią ukryć się w mieszkaniu pod dywanami, w łóżkach lub obuwiu, dlatego są czasem niebezpieczne dla ludzi. Jad niektórych gatunków może być dla człowieka śmiertelny
Osoba ukąszona przez dużego skorpiona afrykańskiego czy przez skorpiony z kontynentu amerykańskiego zaczyna mocno się pocić, po czym upada. Fosfolipazy występujące w jadzie skorpiona powodują pękanie błon komórkowych erytrocytów i przechodzenie hemoglobiny do osocza. W efekcie ukąszenia przez skorpiona pojawiają się duszności, porażenie mięśniowe, częstoskurcze oraz porażenie ośrodkowego układu nerwowego. W konsekwencji może wystąpić ślepota i krwawienia. Zaburzenia układu nerwowego trwają mniej więcej w okresie tygodnia od ukąszenia. Jad skorpiona najbardziej niebezpieczny jest dla dzieci. Leczenie – podanie surowicy. W przypadku niepodania surowicy, człowiek najczęściej umiera.
Skorpiony prowadzą samotniczy tryb życia i gdy się spotkają, toczą ze sobą nieraz śmiertelne walki. Jedynie w okresie rozrodczym stają się bardziej towarzyskie.
Najgroźniejszy gatunek skorpiona
Palestyński żółty skorpion lub izraelski żółty skorpion to potoczne nazwy Leiurus quinquestriatus. Jad tych skorpionów, to typowa neurotoksyna. Kiedy zostanie wstrzyknięta do organizmu, atakuje bardzo szybko układ nerwowy. Neurotoksyna niszczy neuroprzekaźniki, które umożliwiają przekazywanie impulsów elektrycznych.
LD50sc dla tego skorpiona wynosi 0,255 mg/kg, dla porównania najbardziej śmiercionośna toksyna tajpana pustynnego wynosi 0,025 mg/kg.
Skorpiony są żyworodne. Przez pierwszy tydzień życia małego skorpiona samica nosi małe na grzbiecie. Po tym czasie skorpion jest już przygotowany do samodzielnego życia.
Skorpion może zarówno kąsać, jak i żądlić kolcem jadowym.
Skorpiony polują na owady, pająki i małe stworzenia. Dzień spędzają ukryte w norach, pod kamieniami, lub w siedzibach ludzi – domach, mieszkaniach. Ukrywają się najczęściej w szafkach lub butach…
Skorpiona nie należy mylić z zaleszczotkami. Zaleszczotki (Pseudoscorpionida) to rząd drapieżnych pajęczaków, który obejmuje bardzo małe zwierzęta (od 1 do 8 mm długości). Zaleszczotki nie posiadają jadu w odwłoku, lecz w szczypcach. Żywią się głównie larwami moli i innymi owadami, które są uciążliwe w gospodarstwie domowym. Ich występowanie w domach nie stanowi zagrożenia i jest raczej pożyteczne.
Skorpiony – ciekawostki. Czy wiesz, że:
- Skorpiony nie są najczęściej agresywne. Raczej nie atakują stworzeń większych od siebie.
- Skorpiony najczęściej aktywne są w nocy.
- Wykazują skłonność do kanibalizmu.
- Układ oddechowy, układ nerwowy i przewód pokarmowy umiejscowione są wewnątrz ogona.
- Skorpion zazwyczaj chwyta zdobycz za pomocą dwóch silnych pazurów. Żądła używa tylko wtedy, gdy ofiara stawia silny opór.
- Niektóre gatunki skorpionów „grają”, pocierając jedną częścią swego ciała o drugą, podobnie jak świerszcze. Ostrzegają tym samym napastnika, iż posiadają niebezpieczne żądło.
- Skorpiony istniały już 430 mln lat temu i wraz z innymi pajęczakami oraz owadami były pionierami życia na lądzie.
- Niektóre gatunki skorpionów żyją nawet 25-30 lat.
Skorpiony – ciekawostki cd.
- Jad niektórych skorpionów jest bardziej toksyczny od jadów węży. Skorpiony ze względu na wielkość wydzielają go mniej.
- Jad skorpionów zawiera fosfolipazę A1 A2, która powoduje pękanie błon komórkowych erytrocytów i przechodzenie hemoglobiny do osocza.
- Spośród 1750 poznanych gatunków skorpionów, jedynie 25 posiada jad zdolny do zabicia człowieka.
- Skorpiony posiadają świetne zdolności adaptacyjne – występują na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy.
- W przypadku braku pożywienia, skorpiony potrafią spowolnić swój metabolizm i obyć się bez pożywienia nawet prze okres jednego roku.
- Skorpiony mają słaby wzrok – ofiary lokalizują poprzez odbiór drżeń gruntu.
- Jako zwierzęta nocne, skorpiony zazwyczaj aktywne są w nocy.
- Niektóre gatunki skorpionów 97% czasu swego życia spędzają w ukryciu.
- Podobnie do karaluchów, skorpiony świetnie odbijają promieniowanie, co sprawia, że ich szanse na przeżycie ataku jądrowego znacznie wyższe niż większości innych gatunków zwierząt.
Polecamy
Jak po polsku nazywa się hadogenes troglodytesa
Skorpion Hadogenes troglodytes nie posiada polskiej nazwy.
jak w komentarzach pisac pochyłym tekstem i dawać linki ?
Do czego chcesz podawać linki?
do artykułów u was np jak pisze o krokodylu to żeby odrazu był link do artykułu o krodylu tak jak wy to robicie 🙂
Creepu, mamy masę spamu w komentarzach i musieliśmy system tak skonfigurować aby wycinał każdy komentarz zawierający link albo strukturę go przypominającą. Nachalność spamerów jest tak wielka, że musieliśmy takie ograniczenia wprowadzić.
Nie jestem przekonany co do słuszności twierdzenia z ciekawostek tj., że układ pokarmowy, nerwowy i oddechowy znajdują się wewnątrz „ogona”. Gdyby w miejsce słowa ogon wstawić „odwłok” to ta ciekawostka byłaby prawdą, aczkolwiek już raczej nie ciekawostką tylko przeciętnością.Oczywiście jest to częściowo prawdą, gdyż tak duży narząd jak metasoma – „ogon”, który nawet nie jest ogonem, lecz zaodwłokiem posiada unerwienie, a przez jego wnętrze przebiega część układu pokarmowego, ściślej to wydalniczego, a na ostatnim segmencie „ogona” znajduje się odbyt. Jeżeli chodzi o układ oddechowy to na brzusznej części odwłoka znajdują się 4 pary płucotchawek. Lecz znacząca większość tych układów znajduje się w odwłoku (czyli mesosomie, która zaznaczona jest na załączonym wyżej rysunku). Nawet bez sekcji zwłok można orzec, że karmiony skorpion rozrasta się głównie w części odwłokowej gdyż tam znajduje się układ pokarmowy, a na spodniej stronie zwięrzęcia wyraźnie widać pary płucotchawek.
Dziękujemy za zwrócenie uwagi i uzupełnienie. Często ciężko jest nam pogodzić formę popularnonaukową ze ścisłością wynikającą z nauki. W tym wypadku zaowocowało to takim stwierdzeniem, które wymagało wyjaśnienia.
Bardzo ciekawa strona, polecam i pozdrawiam redakcje!
Skorpiony pozytywny efekt.
Wyżej wypowiadający się Dociekliwy także niestety popełnił mały błąd w swojej wypowiedzi. Układ wydalniczy nie jest częścią układu pokarmowego, więc stwierdzenie „część układu pokarmowego, ściślej to wydalniczego” jest błędna.
Układ wydalniczy nie występuje także odwłoku. Cewki Malpighiego występujące u skorpionów mają ujście przy czwartej parze odnóży. Dociekliwy zapewne miał na myśli po prostu końcowy odcinek układu pokarmowego, który w zaodwłoku występuje.
To ja zjadam ludzi
Dlaczego skorpiony i karaluchy świetnie odbijają promieniowanie? Co na to wpływa i jaką dawkę promieniowania są wstanie przyjąć?
Prawda jest taka, że karaluchy są tylko kilka razy odporniejsze na promieniowanie niż człowiek. A obiegowe informacje, ze przeżyją nawet wybuch jądrowy to powielany wszędzie mit.
Z badań przeprowadzonych w tym zakresie (ich wyniki można poznać w pracy: The Effect of Radiation on the Longevity of the Cockroach, Periplaneta americana, as Affected by Dose, Age, Sex and Food Intake z roku 1959) wynika, że karaluchy wytrzymują dawki promieniowania rzędu kilku tysięcy radów (człowiek do 1000). 1000 radów ma fatalny wpływ na płodność karaluchów. Z badań wynika, że dawka na poziomie powyżej 6000 radów zabija ponad 90% karaluchów. Co ciekawe to muszki owocówki są odporniejsze na promieniowanie od karaluchów.
To kto jest najbardziej jadowitym zwierzęciem świata waż skorpion czy pająk
Tajpan pustynny
Skorpion izraelski
Wałęsak brazylijski
Tajpan pustynny ma najbardziej toksyczny jad znany w przyrodzie.
Wilczek, mamy ponowną prośbę, abyś czytał odpowiedzi na swoje pytanie, gdyż wiele pytań zadajesz po kilka razy, pomimo tego, że odpowiedzi na nie są już dawno udzielone przez czytelników lub przez nas ? Odpowiedź na twoje pytanie dotyczące toksyczności jadu znajdziesz pod artykułem https://dinoanimals.pl/zwierzeta/skorpion/
Szanowna redakcjo ile osób zabije skorpion izraelski
Skorpion izraelski (Leiurus quinquestriatus) jest jednym z najbardziej niebezpiecznych gatunków skorpionów. Jego jad jest potężną mieszanką neurotoksyn ale z niską dawką śmiertelną . Chociaż użądlenie tego skorpiona jest wyjątkowo bolesne, normalnie nie zabiłoby zdrowego dorosłego człowieka. Jednak małe dzieci, osoby starsze lub niepełnosprawne (np. osoby z chorobą serca i uczulone) są znacznie bardziej zagrożone. Każda iniekcja jadu grozi potencjalnie zagrażającą życiu reakcją alergiczną na jad. Badania przeprowadzone w Izraelu wykazały wysoki wskaźnik zapalenia trzustki w następstwie zatrucia. Jeśli użądlenie tego skorpiona Leiurus quinquestriatus okaże się śmiertelne, to przyczyną śmierci jest zwykle obrzęk płuc .
Bardzo dziękuje za odpowiedź