Muł – krzyżówka osła z koniem

Muł – hybryda osła i konia

Wszyscy znamy powiedzenie „uparty jak muł”. Dziś dowiemy się, ile w nim prawdy 🙂

Na przestrzeni ostatnich lat hodowcy starali się tworzyć rozmaite hybrydy, czyli osobniki pochodzące ze skrzyżowania rodziców należących do różnych ras, gatunków, rodzajów itp. Na świecie od wieków istnieje jednak mieszaniec, bez którego życie człowieka niezmechanizowanego byłoby bardzo trudne. Mowa oczywiście o mule – potomku samca (ogiera) osła i samicy (klaczy) konia.

Muł po swych rodzicach odziedziczył najlepsze cechy. Umożliwiają one przenoszenie ciężkich towarów po nieprzyjaznych terenach, które dla konia lub osła okazać się mogą zbyt trudne. Jak dzisiaj, w świecie opartym na nowoczesnej technologii, odnajduje się poczciwy, ale inteligentny i wytrwały muł?

Klasyfikacja

• Gromada: ssaki
• Rząd: nieparzystokopytne
• Rodzina: koniowate
• Rodzaj: Equus
• Gatunek: muł (krzyżówka ogiera osła z klaczą konia domowego)

Występowanie i historia

Muły spotyka się wszędzie tam, gdzie występują osły i konie. Jednym słowem, muły występują na niemal wszystkich kontynentach. Gatunek stworzono po to, aby pomagał m.in. w transporcie i pracy w polu.

W czasach wojennych muły wykorzystywano do transportu zaopatrzenia, czasem ciągnęły mniejsze armaty i działa. Najlepiej sprawdzały się w trudnych górskich terenach, np. podczas II wojny brytyjsko-afgańskiej (wiek XIX). Gatunek powstał dzięki człowiekowi jednak o wiele wcześniej, bo w starożytności. Pisał o nim nawet sam Homer.

Charakterystyka

Od osła muł „dostaje” z reguły głowę, długie uszy, szczupłe kończyny, małe i wąskie kopyta oraz krótką grzywę. Wysokość ciała, kształt sylwetki, szyja, zad, futro oraz zęby to natomiast spadek po końskim rodzicu. Po ojcu (ośle) muł dziedziczy także inteligencję (ale jej poziom jest wyższy niż u rodziców), wytrzymałość, umiejętności poruszania się po trudnych terenach oraz wrodzoną ostrożność. Od matki (klaczy konia) dostaje w genach zwinność i szybkość.

W obrębie gatunku spotyka się rozmaite typy muła; może on przypominać atletyczne konie rasy Quarter Horse, ale są i takie przypominające pociągowe, ciężkie, kudłate kuce.

Jako zwierzę pracujące, muł sprawdza się lepiej od konia, ponieważ jest bardziej cierpliwy, a jego skóra wydaje się wytrzymalsza podczas ciągnięcia dużych ciężarów. Powłoka skórna jest ponadto bardziej odporna na niekorzystne warunki atmosferyczne, takie jak intensywne promienie słoneczne i deszcz. Kopyta są twardsze od końskich, a odporność na choroby i ataki owadów jest cechą wrodzoną.

Jakie odgłosy wydaje muł? Z pewnością nie identyczne jak osioł czy koń. Można powiedzieć, że dysponuje mieszanką wokalizacji. Pod tym względem nieco bliżej mu do osła – może zacząć delikatnie rżeć jak koń, ale wokalizację kończy charakterystycznym oślim rykiem. Nie będziemy jednak tych odgłosów naśladować, jak czynił to jeden z uczestników słynnego „Rejsu” 😉

Wymiary i możliwości fizyczne

Średnia waga muła mieści się w przedziale 370-460 kg. W zależności od możliwości danego osobnika, może dźwigać „martwy ciężar” czyli pakunek o wadze do 72 kg i przenieść go bez odpoczynku na odległość 26 km. Typowo zwierzę to potrafi przenosić pakunki o masie równej 20% masy swojego ciała (do ok. 90 kg). W przypadku jeźdźca („żywy ciężar”), jego masa może osiągać 30% masy muła. Zdarzają się jednak osobniki będące w stanie unieść ciężar dochodzący do 160 kg.

Muły ceni się przede wszystkim za siłę i wytrzymałość. Koń zbliżony gabarytami do muła jest słabszy. Oznacza to, że cechy te ssak dziedziczy po oślim przodku. Muły nie potrzebują jednak tyle pokarmu co konie podobnych rozmiarów, dlatego są łatwiejsze w utrzymaniu. Wydaje się jednak, że jest to zwierzę bardziej niezależne od udomowionych koniowatych (poza osłami).

Umaszczenie w obrębie gatunku jest bardzo zróżnicowane, bo dziedziczone po koniach. Najczęściej występują odmiany szare, czerwonobrązowe, gniade, czarne. Rzadziej pojawiają się białe, bułane, izabelowate, jelenie, dereszowate. Najrzadziej spotyka się muły srokate.

Muły dzisiaj

Przez wieki muły były bardzo pomocne człowiekowi, ale zmieniło się to w połowie XX wieku, kiedy zapotrzebowanie na pracujące zwierzęta spadło z powodu uprzemysłowienia. W USA praktyka hodowania muła zachowała się jednak dla wielu jako hobby. Współcześnie muły biorą udział w różnego rodzaju zawodach, np. w ujeżdżaniu i skokach przez przeszkody.

Mimo nowych funkcji jakie spełniają (sport, rozrywka), nadal są cenione jako zwierzęta juczne, głównie w trudnych terenach. Muły pracują zatem w takich miejscach jak Pasayten Wilderness (st. Waszyngton) czy rejony gór Sierra Nevada (st. Kalifornia i Nevada). Na swych grzbietach noszą na przykład pokarm dla wędrujących po górach turystów.

Grupy mułów są dobrym zamiennikiem maszyn rolniczych dla Amiszów, którzy odrzucają nowoczesne technologie ze względów religijnych. Do dzisiaj Amisze stosują pługi, brony i inne narzędzia rolne, do których potrzebne są zwierzęta pociągowe.

Szczegółowe dane/wymiary

Muł

• Wysokość w kłębie: 120-170 cm
• Waga: 23-460 kg (typowa 370-460 kg)
• Długość życia: do 50 lat (konie 25-30 lat)
• Długość pracy: do 18 lat (konie do 15 lat)

Muł – ciekawostki

• Muły hoduje się od ok. 3000 lat. Uznaje się, że gatunek powstał w Anatolii – historycznej krainie istniejącej na terenie dzisiejszej Turcji.
• Muł to najbardziej znana, a zarazem najstarsza hybryda.
• Muły posiadają 63 chromosomy (konie mają ich 64, osły natomiast 62). Nierówna liczba chromosomów rodziców powoduje, że potomstwo osła i klaczy konia domowego jest z reguły bezpłodne.
• Organizacja Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (ang. Food and Agriculture Organization of the United Nations, w skrócie FAO) poinformowała, że w 2003 r. głównym rynkiem mułów były Chiny. Tuż za nimi uplasował się Meksyk oraz kilka innych krajów Ameryki Środkowej i Południowej.
• W roku 2003 naukowcy z Uniwersytetu w Idaho i Utah po raz pierwszy sklonowali muła. Źrebię urodziło się 4 maja i był to pierwszy klon hybrydowego zwierzęcia.
• Muły nie wymagają tak dobrego jedzenia jak konie (nie wymagają ziarna).
• Muły lepiej znoszą upały i wytrzymują dłużej bez wody niż konie.

Polecamy:

• Konie i kucyki
• Osioł
• Zebroid
  
• Konik polski
• Koń Przewalskiego