Flamingi – różowi mieszkańcy jezior
Flamingi (Phoenicopterus) – różowi mieszkańcy jezior
Flamingi – różowe ptaki o eleganckim i dystyngowanym wyglądzie, które ze względu na swoje niespotykane w warunkach europejskich cechy zewnętrze budzą wysokie zainteresowanie. Dlaczego flamingi są różowe i czy jest to ich naturalna barwa?
Klasyfikacja
- Gromada: ptaki (Aves)
- Rząd: Phoenicopteriformes
- Rodzina: Phoenicopteridae
Gatunki i występowanie
Flamingi występują na tropikalnych, podzwrotnikowych i umiarkowanych terenach obu Ameryk, a także południowo-wschodniej Europy, Afryki, południowej Azji. Poszczególne gatunki można spotkać w innych częściach świata:
- Flaming różowy (P. roseus) – części Afryki, południowej Europy oraz południowo-wschodniej Azji
- Flaming mały (P. minor) – Afryka oraz północno-zachodnie Indie
- Flaming chilijski (P. chilensis) – południowe regiony Ameryki Południowej
- Flaming krótkodzioby (P. jamesi) – Andy w Peru, Chile, Boliwii i Argentynie
- Flaming andyjski (P. andinus) – Andy w Peru, Chile, Boliwii i Argentynie
- Flaming karmazynowy (P. ruber) – Wyspy Karaibskie, Galapagos i Belize
Środowisko naturalne
Flamingi to gatunek ptaków brodzących w wodzie, ale potrafią także dobrze pływać. Żyją głównie w jeziorach o różnym stopniu zasolenia, lagunach oraz ujściach rzek.
Cechy charakterystyczne
Tym, co wyróżnia flamingi od innych ptaków jest długa szyja w kształcie litery „S”. Pokaźnej długości są także cienki nogi, zakończone trzema palcami przednimi, które spina błona pławna oraz jednym palcem tylnym. Tułów flamingów ma krępą budowę, a ogon jest dosyć krótki.
Charakterystyczna cecha tego gatunku ptaków to także dziób. Jest on zakrzywiony do dołu, gruby i duży. Odpowiednia budowa żuchwy, szczęki oraz języka pozwala na odżywianie się planktonem – stanowi bowiem świetny aparat filtrujący.
Flamingi mają barwę białą, różową lub szarą, a lotki, czyli sztywne pióra na końcu skrzydeł są czarne.
Wymiary
Flamingi osiągają wysokość od 90 do 140 cm w zależności od gatunku.
Najmniejszy z ptaków to flaming mały, który ma około 80-90 cm. Podobnych wymiarów jest także flaming krótkodzioby.
Reszta gatunków rośnie do około 120-140 cm, a ich rozpiętość skrzydeł wynosi około 140-155 cm.
Waga flamingów waha się od 2 do 4 kilogramów w zależności od gatunku.
Największe osobniki wśród flamingów osiągają wysokość dorosłego człowieka – do 173 cm!
Dieta
Głównym pożywieniem flamingów jest plankton. Odżywianie się tak drobnymi organizmami umożliwia dziób wyposażony w dużą ilość blaszek i wypustek, które służą do odcedzania wody od pożywienia.
Gniazdo
Flamingi budują swoje gniazda na płyciznach i rozlewiskach. Składa się ono z mułu i resztek roślinnych i ma formę stożkowatego kopca zakończonego niecką lęgową. Osiąga on wysokość około 40 cm.
Tryb życia
Flamingi to bardzo towarzyskie ptaki, które żyją nawet w wielotysięcznych koloniach. Taki stadny tryb życia, spełnia głównie 3 funkcje:
- chroni przed drapieżnikami
- zwiększa spożycie żywności
- pozwala na efektywne wykorzystywanie dobrych miejsc lęgowych
Gody i rodzicielstwo
Jedno stado flamingów liczy nawet kilkaset par. Zwykle flamingi są sobie wierne, ale w szczególnie dużych koloniach zdarza się, że zmieniają partnerów. W godach bierze udział zazwyczaj od 15 do 50 ptaków. Stoją one w grupie, a zainteresowane sobą osobniki wyciągają do siebie szyje i machają skrzydłami.
Samica składa zazwyczaj jedno jajo, które wysiaduje przez 28 dni. Po wykluciu piskląt ich obroną oraz karmieniem zajmuje się zarówno samica jak i samiec.
Pokarm młodych stanowi specjalna mleczna wydzielina wydobywająca się z gruczołów górnego odcinka przewodu pokarmowego, które trochę przypomina mleko ssaków. Pisklęta są karmione przez około 4 tygodnie.
Po opuszczeniu gniazda tworzą osobne grupy tzw. żłobki, którymi opiekują się dorosłe flamingi.
Młode flamingi są szare, a docelowych barw nabierają po około 2 latach od narodzin.
Zagrożenia
Przyszłość flamingów jest bardzo niepewna. Obserwuje się bowiem wymieranie tysięcy osobników wzdłuż jezior Afryki Wschodniej i Tanzanii. Przyczyna takiej sytuacji wciąż pozostaje nieznana. Naukowcy podejrzewają, że mogą one cierpieć na ptasią cholerę lub zatrucie jadem kiełbasianym, metalami, pestycydami czy bakteriami.
Flamingi w niewoli
Flamingi są atrakcją niejednego ogrodu zoologicznego na całym świecie. Pierwszym ptakiem tego rodzaju, który wykluł się w europejskim zoo był flaming chilijski. Przyszedł on na świat w Szwajcarii w 1958 roku. Od tamtego czasu w bazylejskim zoo dorastało 389 flamingów, które były przekazywane do innych ogrodów zoologicznych na całym świecie.
Flamingi i człowiek
Flamingi zamieszkujące tzw. Stary Świat uważane były za ucieleśnienie egipskiego boga Ra. Dużą wagę przykładały do nich również czczące naturę ludy Peru. Na Bahama flamingi mają nawet status ptaka narodowego. W starożytnym Rzymie natomiast ich języki stanowiły kulinarny przysmak.
Jeszcze inaczej wizerunek flaminga wykorzystuje się w Stanach Zjednoczonych, gdzie jest on popularną ozdobą trawnika.
Flamingi – Ciekawostki
- Najstarsze skamieniałości flamingów pochodzą już z wczesnego eocenu. Do tej pory sklasyfikowano siedem wymarłych gatunków.
- Flaming nie jest z natury różowy. Jego kolor wynika z dużego stężenia czerwonego barwnika w pożywieniu.
- Nie do końca wiadomo, dlaczego flamingi stoją na jednej nodze. Najbardziej prawdopodobne jest, że służy to do zatrzymywania ciepła.