Angkor Wat – świątynia Lary Croft

Angkor Wat – największa budowla sakralna świata

Angkor to cały kompleks świątynny i jednocześnie symbol świetności khmerskiej cywilizacji. Z kamiennych, zdobionych fasad i wież ukrytych w głębinach puszczy stał się jedną z największych atrakcji turystycznych nie tylko Kambodży, ale całego regionu Azji południowo-wschodniej. Masowy napływ zwiedzających odbiera nieco magii temu wyjątkowemu miejscu, ale wciąż możemy poczuć się tutaj jak w innym świecie, nie tylko bardzo starym, ale także niemal magicznym.

Z biegiem lat budynki porosła dżungla, która zamiast je zniszczyć, wplotła swoje korzenie w pradawne mury, nadając im nieziemski charakter. Kompleks świątynny Angkor Wat to doskonały przykład klasycznego stylu architektury khmerskiej, który stał się symbolem całego kraju – znajdziemy go nawet na fladze narodowej.

Mauzoleum i świątynia

Kompleks świątynny Angkor Wat znajduje się w północno-zachodniej Kambodży i ma spektakularną powierzchnię liczącą ponad 162 hektary. Żadna inna świątynia ani sakralny kompleks nie może się z nim pod tym względem równać. Pierwotnie Angkor Wat miał być mauzoleum dla khmerskiego króla, który nazywał się Surjawarman II i był dedykowany bogowi Wisznu jako świątynia hinduska. Zmienne koleje losu sprawiły, że później świątynia z hinduskiej stała się buddyjską. Wydarzyło się to pod koniec XII wieku. Angor miał być centralną świątynią stolicy państwa Khmerów, która wówczas nosiła jeszcze nazwę Yaśodharapura.

Angkor Wat ma współcześnie dwa podstawowe znaczenia. W języku Khmerów oznacza bowiem „świątynne miasta” albo „miasto świątyń”, co zdecydowanie wskazuje na jego charakter i pochodzenie. Samo słowo Angkor odnosi się bezpośrednio do nazwy miasta lub wręcz do stolicy. Natomiast oryginalna nazwa kompleksu świątynnego pochodziła z sanskrytu i odnosiła się do imienia fundatora i założyciela (oczywiście króla), ale imienia przybranego dopiero pośmiertnie.

Budowa świątyni

Angkor Wat znajduje się w odległości niecałych 6 kilometrów od miasta-bazy wypadowej dla większości turystów, czyli Siem Reap. Według legend świątynia została wzniesiona w ciągu jednej nocy przez boga Indrę, który jest jednym z ważniejszych bogów mitologii hinduizmu. Jak było naprawdę?

Angkor prawdopodobnie budowano jakieś 35 lat, może trochę krócej. Miało to miejsce na początku XII wieku. Król Surjawarman posiadał o sobie dosyć wysokie mniemanie, bowiem był królem-bogiem (jak to bywało w tamtych czasach) i w związku z tym identyfikował się z bóstwem Wisznu. Świątynia wzniesiona na jego rozkaz została zatem poświęcona bogom hinduskim. Po śmierci króla świątynię przekształcono w mauzoleum.

Mury świątyni są z osadowej skały alitowej, którą nazywamy laterytem. Ma sporą twardość i jest wytrzymały, dzięki czemu kompleks przetrwał do naszych czasów i jest w naprawdę dobrym stanie. Oczywiście, nie obyło się bez konserwacji i odnawiania, ale to nadal o wiele bardziej „zabytkowy zabytek” niż na przykład pałac w Knossos na Krecie, gdzie z oryginalnych pomieszczeń zachowały się tylko wąskie murki i niektóre płaskorzeźby, reszta natomiast została po prostu dobudowana.

Angkor Wat jest połączeniem standardów projektowania świątyń w tamtych czasach i na tamtych terenach oraz czegoś unikalnego: wokół góry świątynnej wzniesiono koncentryczne galerie na kilku poziomach.

Całość widziana z lot ptaka ma bardzo regularny kształt i fosę. Jest najważniejszą świątynią całego Angkoru, obok Bayon i Ta Prohm. W XV wieku, po ataku tajskiej armii, która złupiła cały kompleks, Angkor Wat zostały opuszczony przez ludność i stopniowo zarastał dżunglą. Odkryto go dopiero pod koniec XIX wieku, zrobił to francuski badacz Henri Mouhot. W ten sposób Angkor Wat stał się fenomenem na skalę światową. Przeszedł prace konserwacyjne i okazał się wytrzymały nie tylko na upływ czasu, ale także grabieże i okres panowania Czerwonych Khmerów. W 1992 roku trafił na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Architektura

Angkor Wat ma kształt idealnie symetrycznej bryły, z której wyrastają wieże w kształcie lotosu i wysokości przekraczającej w niektórych przypadkach 60 metrów. To symbol środka wszechświata, bliskości boga Wisznu i niebios. Wraz z kolejnymi tarasami i galeriami odrywamy się od sfery ziemskiej i podążamy w kierunku sfery duchowej. Cały kompleks otacza fosa, szeroka na 190 metrów.

Turyści przybywają masowo do Angkor Wat między innymi po to, aby podziać ornamenty i płaskorzeźby kompleksu. Niektóre z nich są tak rozbudowane, że noszą nazwę kamiennych arrasów. Uwieczniono na nich sceny mitologiczne, z hinduskich eposów (Ramajany i Mahabharaty), wydarzeń z życia króla, jego przodków czy ważnych postaci historycznych tamtych czasów. Według historyków jest tu ponad 20 tysięcy postaci i żadna nie jest taka sama! Świątynię wznosiło podobno 5 tysięcy rzemieślników i prawie 50 tysięcy robotników.

W kompleksie znajdziemy też labirynty, kamienne schody i piękne kamienne fasady. Największe tłumy przybywają tutaj o wschodzie lub zachodzie słońca, aby zobaczyć pradawne mury skąpane w złotej lub czerwonawej poświacie i podświetlone przez promienie słońca odbijające się od tafli wody.

W początkach swojego istnienia Angkor Wat musiał czarować jeszcze bardziej, ponieważ płaskorzeźby były pomalowane wieloma kolorami, a złote wieże mieniły się niczym skarby. Na środku świątyni znajdował się też posąg Wisznu – cały ze złota i umieszczony na grzbiecie świętego ptaka mającego ludzkie ciało (to boski wierzchowiec Garuda).

Zwiedzanie Angkor Wat

Kompleks jest ogromny, turystów mnóstwo, a opcji wiele, dlatego warto wcześniej przygotować się do zwiedzania i opracować optymalny plan. Nie łudźmy się, Angkor Wat to nie jest miejsce, które obejrzymy w kilka godzin, chyba że zależy nam wyłącznie na zrobieniu paru widowiskowych zdjęć.

Jeśli chcemy zobaczyć cały Angkor, a nie tylko Angkor Wat, a zatem obejrzeć ponad 100 świątyń, trzeba przeznaczyć na zwiedzanie kilka dni od rana do wieczora. Jeżeli stawiamy na opcję pół na pół i chcemy zapoznać się tylko z najważniejszymi zabytkami, wystarczą 2 dni. Bilety (na 1, 3 lub 7 dni) kupimy bezpośrednio przy wjeździe na teren kompleksu, w kasach. Warto kupić je dzień wcześniej, jeśli nie chce się zmarnować sporego kawałka dnia na stanie w kolejce.

Od nas zależy, czy będziemy wszędzie chodzić na piechotę, podjedziemy tuk-tukiem (lokalnym busem) czy wybierzemy rower. Weźmy jednak pod uwagę, że tereny są naprawdę duże, a upał może dochodzić do 40 stopni Celsjusza. Możemy też dokonać wyboru co do trasy, bo opcje są dwie: mała i duża pętla. Mała obejmuje zwiedzanie świątyń Angkor Wat, Bayon, Ta Keo, Ta Phrom i Banteay Kdei. Większa pętla to więcej świątyń, w tym Neak Pean czy Sras Srang. Wynajmując tuk-tuka należy pamiętać, że kierowca oferuje jedynie transport, nie jest zatem przewodnikiem. Świątynię zwiedzimy wówczas na własną rękę.

Trasy można modyfikować, wybierać opcje z popołudniowym odpoczynkiem albo wręcz powrotem na relaks do hotelu. Ceny nie są zabójcze, za cały dzień zwiedzania wraz z podwozem tuk-tukiem zapłacimy jakieś 20 dolarów (plus bilet wstępu, który kosztuje zazwyczaj dwukrotność tej ceny lub nawet więcej).

Szczegółowe dane

Angkor Wat w liczbach

• Powierzchnia kompleksu Kompleks Angkor: 162.6 ha (1 626 000 m²)
• Świątynię zaczęło budować na początku XII wieku
• Budowa trwała około 35 lat
• Angkor Wat został odkryty dla świata w XIX wieku
• W 1992 roku świątynia trafiła na listę UNESCO
• Cały kompleks Angkor ma ponad 100 świątyń
• Najwyższa z wież Angkor Wat ma 65 metrów wysokości
• Świątynię otacza fosa, która ma 190 metrów szerokości i 5 km obwodu

Angkor Wat – ciekawostki

• Wielki podróżnik naszych czasów, Jacek Pałkiewicz, nie tylko był w Angkor Wat, ale także poświęcił mu całą książkę, pełną wspaniałych fotografii.
• W przeciwieństwie do większości świątyń, ta w Angkor Wat jest skierowana ku zachodowi, a nie wschodowi. Badacze uważają, że to ze względu na bardziej „pogrzebowy” charakter świątyni. Zachodzące słońca oświetlające budowlę ma dawać wrażenie końca cyklu ziemskiego życia.
• Angkor Wat został wzniesiony bez jakichkolwiek maszyn budowlanych, wyłącznie rękami ludzi (wykorzystywano też słonie w charakterze transportu). Zamiast zaprawy użyto specjalnej mieszanki roślinnej, której prawie w ogóle nie widać.
• W filmie Lara Croft: Tomb Raider (2001), wiele widowiskowych scen kręconych było w Angkor Wat.

Polecamy

• Podróże DinoAnimals
• Opracowania
• Parki Narodowe
• Wodospady
• Jeziora
• Góry
• Jaskinie
• Rzeki
• Oceany
• Morza
• Wulkany
• Wielkie miasta