Pisząc na blogu o gigantycznych dinozaurach trudno nie wspomnieć o opisanym w 2005 roku tytanozaurze z mastrychtu.  Jeszcze ciągle stosunkowo mało znany szerszej publice Puertasaurus reuili. Nie pojawia się praktycznie w książkach popularnonaukowych w Polsce, aczkolwiek w internecie uzyskał już rozgłos. Artykuł nosi nazwę- „Thunder Lizard King”, zauropody to „jaszczury gromu” największe zwierzęta jakie kiedykolwiek chodziły po naszej planecie, ale który z nich był największy?

Na to pytanie oczywiście jak i na wiele innych nie ma i chyba nigdy nie będzie stu procentowej odpowiedzi.  Jednak wyrażając swoje prywatne zdanie oparte na własnych obliczeniach myślę , że to właśnie Puertasaurus jest numerem jeden.  Problem polega na tym, że jak to już jest z wielkimi dinozaurami jest znany z bardzo ubogiego materiału kopalnego, ledwie 4 kręgów- jednego szyjnego (prawdopodobnie 9 szyjny) , jednego grzbietowego (prawdopodobnie 2 grzbietowy), oraz dwóch ogonowych które jednak póki co nie zostały szczegółowo opisane. Mimo to w przeciwieństwie do Amphicoelias, Bruhathkayosaurus mamy te kręgi, więc można je badać porównywać oraz precyzyjnie zmierzyć.

Puertasaurus jest naprawdę wyjątkowy- drugi kręg grzbietowy  ma imponującą szerokość całkowitą aż 168 cm – zdecydowanie więcej niż u jakiegokolwiek innego zwierzęcia, trzon (centrum) tego kręgu ma aż 58,5-59,5 cm (pomiar własny z rysunku), sugeruje to ogromną klatkę piersiową i wyjątkowo masywy, szeroki tors. Aczkolwiek kręg jest wyjątkowo krótki mierzy zaledwie 42 cm (31 cm , kiedy odejmiemy condyle ball) i dosyć niski w stosunku do szerokości- 106 cm. Niektórzy uważają, że kręg puertazaura jest tak krótki, że mimo swojej szerokości tułów i tak byłby mniejszy niż np. u argentynozaura. być może tak, ale wydaje mi się że u wielu tytanozaurów właśnie drugi kręg grzbietowy jest krótki, np. u Futalognkosaurus który może być blisko spokrewniony z puertazaurem, pierwszy grzbietowy ma 43 cm a drugi już tylko 28,7 cm, potem kolejne znów są nieco większe. Zresztą niektórzy sugerują, że u lognkozaurów tylnie kręgi były dłuższe niż przednie, chyba nie ma na to dowodu bo Malawisaurus ani Pitekunsaurus nie są zaliczane w żadnej pracy do lognkozaurów, co najwyżej bliżej z nimi spokrewnione a to właśnie na nie się powołuje jako argument, natomiast futalognkozaur to ciągle pewna niewiadoma, w pracy z 2007 roku został błędnie opisany  i wymiary kręgów nie są pewne.

Jedno jest natomiast pewne, że tak czy owak kręg puertazaura był szerszy od kręgów argentynozaura aż o około 40-45 cm!.

Mamy jeszcze gigantyczny kręg szyjny, opisany w pracy jako 9. Mierzy on aż 118 cm długości jednak jeszcze większe wrażenie robi  jego szerokość,  która wraz z żebrami szyjnymi wynosiła około 140 cm- doprawdy niesamowite  i znów zdecydowanie więcej niż u jakiegokolwiek znanego kręgu szyjnego zauropoda. Szyja była z pewnością długa i wyjątkowo szeroka, masywna.

W roku 2008 zrewidowano oficjalnie długość Futalognkosaurus dukei do 26 m a nie jak początkowo podawano 32-34 m, oznaczałoby to, że długość puertazaura prawdopodobnie mieściła się w okolicach 30 m (porównując kręgi) i obok argentynozaura i alamozaura byłby prawdopodobnie najdłuższym znanym tytanozaurem.

Masa była zapewne ogromna , ostatnio wykonywałem całe mnóstwo najróżniejszych obliczeń na podstawie różnych porównań i pomiarów wydaje mi się, że rozsądna liczba to coś w okolicach 60 ton lub nawet więcej , podobne rezultaty uzyskał też Hartman który w prywatnej korespondencji uznał także, że to bardzo racjonalny szacunek. Nie licząc niepewnych rodzajów jak Amphicoelias i Bruhathkayosaurus byłby to najcięższy zauropod a co za tym idzie największe znane zwierzę lądowe jakie stąpało po naszej planecie.

Ciekawe jest to, że puertazaur został odnaleziony w formacji Pari Aike datowanej na mastrycht (chodź datowanie nie jest pewne,) czyli na ostatnie piętro kredy. Oznaczałoby to, że dinozaury na przestrzeni milionów lat były coraz to większe i możliwe że szczyt osiągnęły dopiero w końcu kredy.

Jeśli lubicie wielkie zwierzęta, wielkie dinozaury, to zapamiętajcie nazwę – Puertasaurus reuili bo to właśnie ten kolos wydaje się być królem pośród gigantów i powinien zająć należne mu miejsce w „top rankingach” i książkach.

Podobne artykuły

• 

  Giraffatitan brancai – Maier, 2003 nomina nuda

• 

  „Umarł król, niech żyje król?”

• 

  Nowy mistrz wagi ciężkiej?