Pomimo, iż dział nauki jaką jest paleozoologia rozróżnia na chwile obecną ponad 2600 gatunków dinozaurów ( ta liczba nadal rośnie ), to chyba żaden z nich nie działa tak na ludzką wyobraźnię jak Tyrannosaurus rex. Choć okazy T. rexa znane są z ponad 50 szkieletów ja w dzisiejszym artykule chciałbym wam przedstawić te najbardziej kompletne i najsławniejsze skamieniałości.

HOLOTYP CM 9830

• CM 980 został odkryty w 1902 roku przez Barnuma Browna asystenta kustosza American Museum of Natural History, który był paleontologiem na ” własną rękę ” . Brown wieść o swoim znalezisku przekazał Henremu Fairfieldowi Osbornowi,  zanim jednak wydobyli oni pozostałą część znaleziska i oficjalnie zaprezentowali światu Tyrannosaurusa minęły trzy lata.

• W 1905 roku kiedy CM 9830 zostawał opisywany przez Osborna, ówczesna wiedza na temat dużych drapieżnych theropodów była oparta na jurajskich Carnosaurach, więc kończyny przednie należące do Tyrannosaurusa były traktowane z dużą ostrożnością i podejrzeniem, iż mogły one zostać pomieszane a w rzeczywistości należeć do mniejszego theropoda.

• Po wkroczeniu Stanów Zjednoczonych w stan wojenny okaz został sprzedany w 1941 roku Carnegie Museum of Natural History w Pittsburghu w celu ochrony przed ewentualnymi nalotami bombowymi. Okaz holotypu możemy po dziś dzień podziwiać we wcześniej wspomnianym Muzeum.

• Całość holotypu CM 9830 została zrekonstruowana na przestrzeni ostatnich lat i mierzy ok. 11, 9 metra długości i osiąga ciężar ciała w przedziale 7400 – 14600 kilogramów, średni szacunek masy wynosi natomiast 9100 kilogramów, choć większość później wykonanych badań sugeruje zawyżenie tej wartości.

Holotyp Tyrannosaurusa rex CM 9830 – Carnegie Museum of Natural History w Pittsburgu.

AMNH 5027

• Okaz AMNH 5027 został odkryty w 1908 roku przez Barnuma Browna a następnie opisany przez Osborna w 1912 i 1916 roku.

• W tym czasie było to odkrycie przełomowe z tego względu, że dostarczyło pierwszej serii kręgów szyjnych T.rexa, które nie były wcześniej znane a ukazały jego krępą budowę szyi.

• Kompletna seria szyjna AMNH 5027 w późniejszych etapach badań pozwoliła na ukazanie oczywistych różnic pomiędzy kręgami szyjnymi Tyranosauroidae a Carnosaurami.

• Okaz szacuje się na 11,8 metra długości z czego 1,36 zajmuje czaszka , AMNH 5027 był pierwszym, który dostarczył pełną skamieniałość czaszki Tyrannosaurusa rex.

AMHN 5027 – American Museum of Natural History.

BLACK BEAUTY RTMP 81.6.1

• Black Beauty w dosłownym tłumaczeniu oznacza ” Czarną Piękność ”   okaz został opisany jako RTMP 81.6.1 i jest dobrze zachowana skamieniałością.

• Swój przydomek zawdzięczającą pozornemu połyskującemu czarnemu kolorowi kości, który jest wynikiem obecność minerałów znajdujących się w otoczeniu skały podczas procesu kamienienia.

• Odkrycia dokonał Jeff Baker w brzegu rzeki w 1980 roku podczas wycieczki w regionie Crowsnest Pass ( Alberta ), natomiast samo wykopalisko macierzy piaskowca otaczającego skamieniałość rozpoczęło się w 1982 roku.

• W 2009 roku Jack Horner i współpracownicy w swoim artykule zilustrowali koncepcję zakażeń pasożytniczych Tyrannosaurów analizując zmiany chorobowe w kościach czaszki Black Beauty.

• Black Beauty możemy podziwiać w Royal Tyrrell Museum w Drumheller w Albercie ( Kanada ) , szkielet posiada 85 oryginalnych kości ( 28 % kompletności ) i jest 14 z 20 najbardziej kompletnych okazów. Odlewy RTMP 81.6.1 są ukazywane w muzeum Naturhistoriska Riksmuseet w Sztokholmie ( Szwecja ).

Black Beauty RTMP 81.6.1 – Royal Tyrrell Museum.

WANKEL REX – DEVIL REX – MOR 555

• Wankel rex został odkryty w 1988 roku przez miejscową farmerkę Kathy Wankel w osadach Hell Creek , natomiast formalnie został wykopany przez zespół z Museum of the Rockies prowadzony przez paleontologa Jacka Hornera, przy pomocy U.S. Army Corps of Engineers.

• Jego długość została oszacowana na 11,6 metra masa natomiast pomiędzy 5780 a 10770 kilogramów, choć najnowsze badania szacują jego prawdopodobną wagę szacunkową na 8270 kilogramów.

• MOR 555 zawiera 46% kompletności szkieletu łącznie z czaszką i pierwszymi jak na tamten czas odkrytymi kończynami przednimi.

• Devil rex był pierwszym okazem badanym w celu ustalenia istnienia biologicznych molekuł w skamieniałych kościach. Kandydatka doktorancka Mary Schweitzer znalazła w nich hem – biologiczną formę żelaza która stanowiła hemoglobinę (czerwony pigment we krwi).

• Devil rex jest eksponatem w Museum Rockies w Bozeman ( stan Montana ) , natomiast jego odlewy są ukazywane w takich muzeach jak : National Museum of Scotland , Australian Fossil and Mineral Museum , University of California Museum of Paleontology. Został on również wypożyczany do National Museum of Natural History oraz Smithsonian Institution Museum in Washington.

• Muzeum Rockies oprócz posiadania oryginalnego szkieletu , posiada również jego odlew, który nosi ksywę ” Big Mike ” i znajduje się na zewnątrz palcówki muzeum.

” Big Mike ” – Museum Rockies.

STAN BHI 3033

• BHI 3033 został odnaleziony w formacji Hell Creek ( Dakota południowa) niedaleko Buffalo przez Stana Sacrisona w 1987 roku.

• Jego długość została oszacowana na 11,8 metra, natomiast Scott Hartman szacuje ją na 11,3 metra przypisując różnice długości niepoprawnemu rozstawowi czaszki i kręgów szyjnych. Masa Stana określana jest na od 5930 do 10480 kilogramów, gdzie średnia szacunkowa wynosi 8390 kilogramów.

• Oryginalna skamieniałość znajduje się w Black Hills Institute of Geological Research i z łączną liczbą 199 odzyskanych kości jest jedną z najbardziej kompletnych.

• Każdy z ponad 30 odlewów pierwotnej skamieniałości Stana został sprzedany do muzeów na całym świecie za cenę ok. 100.000 $, odlewy możemy podziwiać w muzeach takich jak : Manchester Museum, The Children’s Museum of Indianapolis, New Mexico Museum of Natural History and Science, Houston Museum of Natural Science, National Museum of Natural History, Rocky Mountain Dinosaur Resource Center, Oxford University Museum of Natural History ,Natural History Museum in Oslo, Cerritos Public Library w Kalifornii oraz w Dinópolis (Teruel, Hiszpania).

• Stan wykorzystywany był w badaniach dotyczących szacunków masy Tyrannosaurów oraz sposobu ich poruszania się.

• Podczas prowadzonych badań podobnie jak wiele innych T.rexów ukazał wiele wyleczonych obrażeń – przede wszystkim złamań żeber. Uszkodzeniu też bez wątpienia uległa tylna część czaszki, gdzie można zaobserwować wgłębienie o szerokości 2,5 centymetra spowodowane prawdopodobnie atakiem innego T.rexa.

• Prawdopodobnie Stan w ciągu swojego życia został zakażony przez pasożyty podobne do Trichomonas (pierwotniak z grupy wiciowców, pasożytujący w drogach moczowo-płciowych ).

• Gdy BBC testowało nacisk szczęk Tyrannosaursa rex w swoim programie zatytułowanym ”The Truth About Killer Dinosaurs” hydrauliczny model czaszki oparty był na czaszce Stana która ma długość 147 centymetrów i jest jedną z najlepiej zachowanych. Gregory Erickson oszacował siłę zgryzu i doszedł do wniosku, że Tyrannosaurus miałby siłę ugryzienia 60.000 Newtonów czyli ok. 6118 kilogramów.

Stan BHI 3033 – Black Hills Institute of Geological Research.

PACK’S REX – RIGBY’S REX – TYRANNOSAURUS IMPERATOR – MOR 980

• Odkrycia tego Tyrannosaurusa dokonał Louis E. Tremblay w dniu 4 lipca 1997 roku pod nadzorem J.Keitha Rigby Jr. ,który prowadził wykopalisko. Okaz otrzymał swój przydomek od Fort Peck, który znajdował się w pobliżu miejsca odkrycia.

• Pack’s w chwili swojego odkrycia przez kilka źródeł prasowych jak i zespołu wykopaliskowego ogłoszony został mianem największego T.rexa ( większego od Sue ) świata ze względu na posiadanie 10% większej miednicy, lecz po wnikliwszych analizach i badaniach a w końcu samej rekonstrukcji szkieletu T.imperator okazał się być jedynie minimalnie mniejszy osiągając długość 12,2 metra ( Sue – 12,3 metra ). Był on jednak zdecydowanie mniej masywnie zbudowany co sugerowało naturalnie mniejsza masę ciała względem Sue.

• Okaz MOR 980 jest stosunkowo dobrze zachowany i był częścią kilku wystaw na temat dinozaurów. Jest on znany szczególnie ze względu na to, że był pierwszym szkieletem, w którym zachowały się kości śródręcza , ponad to zawiera relatywnie kompletną czaszkę, kręgi kręgosłupa, kość kulszową, kości ogona, żebra brzuszne, kość łonową, lewą kończynę tylną z 129 centymetrową kością udową, kości przedramion obejmujące łopatkę i widełki oraz kość ramienna z ” palcami ” i kośćmi śródręcza.

• Oryginalny szkielet możemy podziwiać w Museum of the Rockies, natomiast jego odlewy w takich placówkach jak: Maryland Science Center, Fort Peck Interpretive Center and Museum oraz Carnegie Museum of Natural History w ramach wystawy ” Dinosaurs in Their Time ”.

Pack’s rex MOR 980- Museum of the Rockies.

BUCKY

• Bucky został odkryty w 1998 roku w formacji Hell Creek w pobliżu miasta Faith w Dakocie Południowej przez ranchera i cowboya Buckyera Derflingera ( w chwili odkrycia Buckyiego Buckyer stał się najmłodszym odkrywcą Tyrannosaurusa rexa mając zaledwie 20 lat ). Miejsce wykopu wynosiło 45,7 x 9,1 metra, szkielet był dobrze zachowany a samo wydobycie nie było problematyczne ze względu na to, iż otaczające skamieniałość skały były miękkie. Buckyer znalazł ponad to jeszcze inny szkielet T.rexa oraz kilka należących do przedstawicieli dinozaurów kaczodziobych.

• Bucky jest szósty pod względem pozycji najbardziej kompletnych okazów, łącznie zidentyfikowano 104 kości co daje ok. 34% kompletności. W skład szkieletu wchodzą między innymi : komplet kości żeber brzusznych, kości łokciowe i ramion, kości widełek, prawie kompletne kości ogonowe oraz kolumna kręgowa sięgająca końca miednicy.

• Bucky oszacowany jest na 10,3 metra długości, ok. 6000 kilogramów oraz 3 metry wysokości w stawie biodrowym.

• Oryginalny szkielet Buckiego możemy podziwiać National Museum of Nature and Science w Tokyo , natomiast jego replikę wraz z Stanem w sugerowanej scenie polowania na Triceratopsa – Kelsey w The Children’s Museum of Indianapolis.

Bucky – National Museum of Nature and Sience Tokyo.

JANE BMRP 2002.4.1

• Jane jest kopalnym okazem młodego Tyranosauroidae ( Nanotyrannusa lancensis lub Tyrannosaurusa rex ),oficjalnie znanej jako BMRP 2002.4.1. , odkryta został w formacji Hell Creek w południowej Montanie latem 2001 roku przez Carol Tuck i Billa Harrisona w wyprawie pod przewodnictwem kuratora muzeum Burpee Michaela Hendersona.

• Po czterech latach przygotowań Jane została zaprezentowana w Burpee Museum of Natural History( Rockford, Illinois ) jako główny punkt wystawy o nazwie ”Jane: Diary of a Dinosaur”.

• Paleontolodzy, popierający teorię, że Jane reprezentuje nieletniego Tyrannosaura szacują, że w chwili zgonu miała około 11 lat , natomiast sam odrestaurowany szkielet ma długość 6, 5 ( z czego nieco ponad 50 cm zajmuje czaszka ) metra a ciężar ciała według ( Hutchinsona et al. 2011 ) wynosi pomiędzy 639 a 1269 kilogramów, gdzie średnia szacunkowa wynosi 954 kilogramów.

• Proporcjonalnie długie smukłe kończyny dolne BMRP 2002.2.1 wskazywały na budowę anatomiczną pomagającą jej w pogoni za mniejszą, zwinniejsza ofiarą ( badania symulacyjne wskazały, że Jane mogła biegać z szybkością 32 – 48 km/h ).

• Po mimo, że okaz ma żeńską nazwę to jednak płeć nie jest do końca w 100 % zidentyfikowana a ogólna nazwa została nadana po dobrodziejce Burpee Museum Jane Solem.

• Czaszka Jane( której dolna szczęka ma 17 zakrzywionych, ząbkowanych zębów ) była głównym tematem debaty na temat odniesienia ów tyranosauroidae do rodzaju Nanotyrannus , gdyż czaszka Jane jest niemal identyczna z oryginalnym wzorcem czaszki Nanotyrannus, potwierdzając, że należą do tego samego gatunku.

• Materiał BMRP 2002.4.1 nie został jednak do końca zbadany w 100% przez naukowców, Larson ( 2013 ) określa Jane jako identyczna z Nanotyrannusami CMNH 7541 i LACM 28471 niż dorosłym T. rexem.

• W 2005 roku w Burpee Museum odbyła się konferencja, podczas której paleontolodzy dyskutowali na temat tego czy ” karłowate tyrany ” reprezentowały dorosłe okazy gatunku Nanotyrannus czy młode osobniki T.rexa. Podczas gdy było kilku przeciwników to jednak większość środowiska paleontologicznego zdecydowała się na poparcie teorii, że Jane jak i Nanotyrannus były nieletnimi okazami Tyrannosaurusa rex.

Jane BMRP 2002.4.1 – Burpee Museum of Natural History.

B-REX MOR 1125

• Okaz został znaleziony w dolnej części formacji Hell Creek w 2000 roku jeziora Fort Peck w Narodowym Rezerwacie Przyrody Charlesa M. Russell ( hrabstwo Garfield w stanie Montana ) przez Boba Harmona, który zajmował się przygotowywaniem skamieniałości mających znaleźć się w części ekspozycji Museum of the Rockies.

• Sam szkielet był wykopywany w latach 2001 – 2003 przez zespół z Museum of the Rockies, znalezisko było kompletne w 37% i dostarczyło niemal całą, choć kompletnie rozczłonkowaną czaszkę, kilka kości kręgów szyjnych i grzbietowych, kości grzbietowe i ogonowe, lewa łopatkę, widełki, lewa kość łokciową, obie kości udowe i piszczelowe, prawą kość pięty i kości skokowej oraz kości paliczek.

• MOR 1125 podczas badań ”ukazał” elastyczne rozłożenie włóknistych naczyń krwionośnych i elastyczną tkankę matrycy kostnej , ponadto w matrycy i naczyniach znaleziono mikrostruktury przypominające komórki krwi.

• Okaz tego T.rexa określany jest na płcią żeńską.

Czaszka okazu MOR 1125 – Museum of the Rockies.

BABY BOB

• Szczątki Boba zostały odkryte przez amerykańskiego ” łowce kości ” Robert Boba Detricha 7 lipca 2013 roku.

• Kość udowa Baby Boba mierzy ok. 63,5 centymetra co czyni z niego najmniejszego jak dotąd odnalezionego T.rexa, sam okaz jest istotny naukowo, ponieważ pozwala na przeprowadzenie pewnego zakresu badań dotyczących lat zanim theropod ten osiągnął wiek nastoletni .

• ” Mamy tylko niewielką ilość młodocianych szkieletów , więc wszelkie dodatkowe skamieliny, które mogą wypełnić wiedzę na temat etapu wzrostu są bardzo istotne dla nauki” – Bob Bakker – kurator paleontologii w Houston Museum of Natural Science.

• Czaszka Baby Boba jest kompletna w 75% procentach.

Czaszka i część kręgów szyjnych Baby Boba.

SCOTTY

• 16 sierpnia 1991 roku dyrektor szkoły średniej Robert Gebhardt dołączył do paleontologów z Royal Saskatchewan Museum w poszukiwaniu skamielin wzdłuż doliny rzeki Frenchman, położonej w południowo-zachodniej części stanu Saskatchewan w Kanadzie. W połowie dnia odkrył on bazę mocno zużytego zęba i kręgów ogona należącego do T.rexa.•

• W czerwcu 1994 roku paleontolodzy z Royal Saskatchewan Museum kierowani przez Tima Tokaryka zaczęli wydobywać ów skamieniałość ( oszacowaną później na 66 mln lat ), która w tamtym czasie została 12 ze wszystkich znanych okazów Tyrannosaurusa.

• Kompletna rekonstrukcja została zakończona w 2012 roku i obecnie można ją podziwiać w jej ” stałym domu ” Discovery Center położonym w Eastend, Saskatchewan w Kanadzie w pobliżu miejsca odkrycia.

• Scotty jest jednym z największych i prawie kompletnych okazów osiągającym blisko 12 metrów długości , masę ok. 6000 kilogramów oraz 5 metrów wysokości.

Scotty – Royal Saskatchewan Museum.

TRISTIAN MB.R. 91216.

• Komercyjny paleontolog Craig Pfister odkrył szczątki w dolnej formacji Hell Creek w hrabstwie Carter w stanie Missouri w 2010 roku, szkielet został następnie sprzedany duńskiemu inwestorowi bankowemu Nielsowi Nilsenowi, który przez co najmniej trzy lata wypożyczał go Museum für Naturkunde in Berlin w zakresie badań i wystaw.

• Matowo czarny szkielet został zrekonstruowany z 300 oddzielnych kości z których 170 to reprodukcje sprawia to, że Tristian jest jednym z najbardziej kompletnych szkieletów ( 43,3% ).

• Długość ciała MB.R.91216 określa się na 12,14 metra  z czego jego czaszka mierzona od kości podszczękowej do kości kątowej górnej ma długość 150 cm, natomiast od kości podszczękowej do potylicy 152 cm i jeżeli przyjąć by  ten drugi pomiar to jest ona największą obecnie czaszką T.rexa na świecie , masę ciała na ponad 7000 kilogramów i wysokość 3,63 metra w stawie biodrowym.

Tristian MB.R. 91216. – Museum für Naturkunde.

SAMSON

• Samson został odnaleziony przez Mike i Dee Zimmerschied na ich farmie położonej na południu od Buffalo ( Dakota Południowa ). Samo znalezisko zostało w pełni wydobyte w 1992 roku pod kierunkiem Alana i Roberta Detricha z Kansas i początkowo nosiło nazwę Z-rex, jego nazwa uległa zmianie gdy okaz stał się własnością brytyjskiego milionera Grahama Lacey’a, który ” ochrzcił ” go imieniem biblijnego mocarza Samsona.

• Skamieniałość oceniana jest na ok. 66 mln lat i jest jedną z najbardziej kompletnych ( 170 oryginalnych kości co daje ok. 56% kompletności ) w jej skład wchodzi prawie kompletna czaszka z 22 oryginalnymi zębami, jest ona też rekordowa jeżeli chodzi o zawartość kości hyoidalnych wchodzących w skład budowy części aparatu językowego. Po nad to czaszka podczas przeprowadzonych na niej wykazała wiele urazów w postaci śladów ugryzień przez inne Tyrannosaurusy.

• Długość ciała Samsona wynosi 12 metrów , natomiast masa ciała oscyluje w granicach 8000 kilogramów.

Samson – Oregon Museum of Science and Industry.

THOMAS

• Tyrannosaurus ten został odkryty w 2003 roku w południowo – wschodniej Montanie przez lokalnego nauczyciela Roberta Curryego, który swoje znalezisko dostarczył do Dinosaur Institute. Okazało się, że to co przywiózł do Instytutu to okaz nastoletniego T.rexa ( ok. 70% kompletności ) który został oceniony na 66 mln lat.

• Pierwotnie okaz miał nosić ksywę Curry po nazwisku odkrywcy ale Robert zapytał Luisa Profepea dyrektora Natural History Museum czy może on nosić imię jego brata Thomasa, którego wielką pasją były dinozaury.

• Ustalono, że okaz ten w chwili zgonu miał 16 – 18 lat. Jego długość ciała to  ok. 10 metrów, natomiast waga ciała wynosi 3175 kilogramów.

Thomas ( pierwszy od lewej ) – Natural History Museum of Los Angeles.

SUE FMNH PR2081

• Sue została odkryta przez Susan Hendrickson z Black Hills Institute latem 1990 roku w formacji Hell Creek.

• FMNH PR2081 była przedmiotem wielu rozpraw sadowych na temat prawa własności, które toczyły się pomiędzy Susan Hendrickson i Black Hills Institute a Maurice Williams.

• Okaz został wystawiony na aukcji w Sothebys w Nowym Jorku, gdzie sprzedany został Field Museum of Natural History w Chicago za rekordową sumę 8,4 mln dolarów.

• Zrekonstruowanie szkieletu odbywało się w wyżej wymienionym muzeum natomiast samo umieszczenie go jako części wystawy miało miejsce 17 maja 2000 roku.

• Sue jest na chwilę obecną najbardziej kompletną skamieniałością szkieletu Tyrannosaurusa rex na świecie ( 90 % kompletności ) oceniana jest na 12,3 do 12,8  metra długości ciała ( z czego na czaszkę przypada 147 cm ) , masa jej ciała według najnowszych badań sugerowana jest na 8400 – 8830 kilogramów a wysokość w stawie biodrowym osiąga ok. 3,7 -3,9 metra. Jej oryginalny szkielet możemy podziwiać w Field Museum of Natural History, replikę natomiast w Disney’s Animal Kingdom in Walt Disney World.

•  Swoją imponującą wielkość osiągnęła dzięki długości swojego życia Peter Mackovicky z University of Florida oszacował, że miała ona 28 lat w chwili zgonu co czyni z niej obecnie drugiego najstarszego T.rexa jeżeli chodzi długość egzystencji ( pierwszeństwo w tym aspekcie zabrała jej Trix , której wiek w chwili zgonu określa się na 30 lat).

• Przeprowadzone badania wskazały, że za życia ten wspaniały drapieżnik otrzymał kilka urazów spowodowanych walką i cierpiał na liczne patologie. W wyniku potyczki z dużym łupem nastąpiło zerwanie ścięgna prawego ramienia i złamanie trzech żeber. Lewa strona kości strzałkowej była dwukrotnie większa od prawej co było najprawdopodobniej spowodowane wynikiem infekcji, oryginalne doniesienia o jej złamaniu były sprzeczne z skanami tomografii, które nie wykazywały znamion złamania. Liczne dziury w przodzie czaszki uważane były jako pozostałości po ugryzieniach jednak w późniejszych etapach badań stwierdzono, że są to obszary zakażenia pasożytem pierwotniaka Trichomonas gallinae.

Sue FMNH PR2081 – Field Museum of Natural History.

TRIX RGM 792.000

• Proces oczyszczania kości jak i samej rekonstrukcji szkieletu miał miejsce w Black Hill przy pomocy zarówno Field Museum of Natural History i Naturalis Leiden Museum.

• Trix jest oficjalnie uznana na trzeci najbardziej kompletny okaz ( 75 – 80 % kompletności ), długość jej ciała określa się w przedziale 12 – 12,5 metra ( z czego 150 cm przypada na czaszkę ), 5 metrów wysokości, masa na chwilę obecną nie jest dokładnie znana ( wstępne dane 6400 kg ), jednak ze względu na masywną budowę anatomiczna bardzo zbliżoną do Sue i podobny wiek życia mogą świadczyć o tym, iż szacunek masy będzie określany na ponad 8000 kilogramów.

• Pierwotnie RGM 792.000 otrzymała ksywy ” Grandma Pusface ” i ”Grand Old Lady ” ostatecznie jednak w wyniku głosowania mieszkańców Holandii wybrano imię Trix jako aluzja do T-rex i byłej królowej Beatrix.

• Trix jest najstarszym okazem T.rexa , gdyż jej szacowany wiek w chwili zgonu określa się na 30 lat , czym zdetronizowała pod tym względem Sue, która w chwili śmierci miała 28 lat.

• Podczas badań paleontolodzy znaleźli wskazania na wiele zaburzeń i uszkodzeń kości. Te sugerują, że podczas długiego życia T.rex ten przetrwał wiele chorób i cierpiał na różne urazy.

Trix RGM 792.000 – Naturalis Museum of Leiden in Netherlands.

Podobne artykuły

• 

  ‘’Cudzych chwalimy swego nie znamy sami nie wiemy co posiadamy’’

• 

  ”Intelektualiści” ?

• 

  ‘’Hospodar wyspy Hateg’’