ALIORAMUS REMOTUS/ALTAI

STALKER ”MNIEJSZEGO FORMATU ”:
Spektakularne skamieniałości odkryte w 2001 roku pokazują nam, że istnieje wiele bardziej anatomicznych i ekologicznych odmian tyranozaurów, niż sądziliśmy wcześniej. Nie wszystkie były mega – drapieżnikami przystosowanymi do ” nękania ” i ” ćwiartowania” dużych zdobyczy. Niektóre tyranozaury były mniejsze, smuklejsze i bardziej wyspecjalizowane w stalkingu mniejszych ofiar – oto jeden z nich Alioramus tyranozauroid który różnił się od innych budową ciała i nawykami ekologicznymi.

Wizualizacja przedstawiająca Alioramusa.

KLASYFIKACJA:

Domena: eukarionty – Królestwo: zwierzęta – Typ: strunowce – Podtyp: kręgowce – Gromada: zauropsydy – Podgromada: diapsydy – Nadrząd: dinozaury Rząd: dinozaury gadziomiednicze – Podrząd: teropody – Infrarząd: tetanury – Nadrodzina: tyranozauroidy – Rodzina: tyranozaury – Rodzaj: Alioramus – Gatunek: A.remotus/altai

NAZWA: Nazwa Alioramus znaczy ” odrębna gałąź ” ponieważ cechy budowy Alioramusa wskazywały na wyraźną odrębność od innych tyranozaurów.

DATOWANIE I WYSTĘPOWANIE: Mongolia/Chiny (formacja Nemegt/Nanxiong) 70,6-68 mln lat temu późna kreda (wczesny mastrycht).

Charakterystyka: Dorosły osobnik mierzył ok. 5 – 6 metrów długości, osiągał wagę w przedziale pomiędzy ok. 370 a 750 kg i 2 metry wysokości.

ODKRYCIE:

Odkryto dwa gatunki Alioramusa oba w Mongolii. Pierwszy Alioramus remotus został odkryty przez Siergieja Kurzanowa w 1976 roku i opisany na podstawie częściowej czaszki i niekompletnego szkieletu.

Drugi bardziej kompletny Alioramus altai, znaleziony w 2001 roku przez Julię Clarke , członkinie wspólnego zespołu z Amerykańskiego Muzeum Historii Naturalnej i Mongolskiej Akademii Nauk. Został nazwany w 2009 roku, pełny opis opublikowano w 2012 roku.

Czaszka Alioramusa posiadająca charakterystyczny wydłużony kształt typowy dla podrodziny Alioramini.

IDENTYFIKACJA:
Alioramus od czasu swojego odkrycia zyskał popularność na całym świecie, przez długi czas był jednak znany tylko z częściowej czaszki i trzech materiałów w postaci kości stóp. Innym problemem było to, że po rekonstrukcji czaszka była wąska i niska jak u niedojrzałych form innych lepiej znanych tyranozauroidów.

To spowodowało, że Alioramus przez długi czas był uważany przez wielu paleontologów za niedojrzałą formę Tarbozaura, aż do momentu gatunku Alioramusa altai. Ten został uznany za osobnika dorosłego ponieważ kości czaszki zaczęły łączyć się ze sobą wskazując, ów zbliża się do osiągnięcia maksymalnej wielkości. Jednak nie tak dużej jak w przypadku Tarbozaura.

Dalsze poparcie do utrzymania Alioramusa jako odrębnego rodzaju pochodzi z faktu, że miał on w pysku dużo większą liczbę zębów ( łącznie ok.76/78 ) niż zarówno nieletnie jak i w pełni dorosłe Tarbozaury. Alioramus posiadał również serię pięciu wyrostków na szczycie pyska, która jest nieznana u Tarbozaurów.

PÓŹNO – KREDOWY SPRINTER :

Alioramus miał proporcjonalnie dłuższe odcinki kończyn dolnych, które przypominają te jakie posiadały szybko biegające ornitomidy takie jak Gallimimus. Mając na uwadze, że omawiamy podrzędny okaz Alioramusa długie nogi były raczej cechą adaptacyjną budowy ciała młodych osobników tyranozaurów w celu pogoni za mniejszą i zwinniejszą ofiarą. Dopóki nie osiągnęły formy dorosłej i mogły sobie pozwolić na łowy większej zwierzyny, aby utrzymać odpowiednią ilość wymaganego pokarmu.

Jednak jedyna obecnie znana kończyna pochodzi z gatunku Alioramus altai, który uważany jest za osobnika w trakcie dojrzewania. Bez dalszych pozostałości przypisywanych osobnikowi młodocianemu, a nawet w pełni dorosłemu nie można jednoznacznie powiedzieć jak krótkie stawały się kończyny Alioramusa. Ale fakt, że nogi nadal dostosowane są do szybkiego biegu nawet w fazie spowolnionego wzrostu sugeruje, że Alioramus był nadzwyczaj szybki i zwinny w porównaniu z innymi średnimi tyranozauroidami.

W połączeni z wcześniej wymienioną cechą oraz lżejszą/smuklejszą budową ciała mogło być tak, że Alioramus był niszowym specjalistą polującym na dinozaury zbyt zwinne by paść ofiarą większego Tarbozaura. Duża liczba umiarkowanie i stosunkowo równomiernie rozmieszczonych zębów sugeruje również specjalizację w szybkiej, ale nieopancerzonej zwierzynie, która zapewniała większe pole manewrów w zdobywaniu pożywienia.

Wąska czaszka oznaczała również proporcjonalnie słabszy współczynnik nacisku szczęk niż u innych tyranozaurów sugerując, iż Alioramus polował na potencjalnie delikatniejszą zwierzynę. Duże tyranozaury takie jak Daspletozaur czy Tyranozaur rex posiadały większe głęboko osadzone kły zdolne przegryzać kości ( ( co potwierdzają dowody w postaci skamieniałości) jednak w mniejszej ilości). Fakt występowania Alioramusa w tych samych lokacjach co Tarbozaur może wynikać z trendu wypełniania nisz, który zdawał się powtarzać tak jak w Ameryce Północnej pomiędzy Daspletozaurem/Gorgozaurem jak i Tyranozaurem/ Albertozaurem.

Grupa Alioramów usiłująca podkraść łup ( w postaci martwego Deinocheirusa) upolowanego przez Tarbozaura.

INNA GAŁĄŹ:

Nazwę Alioramus tłumaczy się jako ” odrębną gałąź ” i jest ona związana z odmiennym kształtem głowy i ciała Alioramusa w stosunku do innych tyranozaurów. Kształt głowy Alioramusa podobny jest bardziej do wcześniejszych bazowych członków tyranozauroidów, które były generalnie mniejszymi teropodami skupiającymi się na niej potężnym łupie.

Fakt, że Alioramus nadal utrzymywał kształt związany z innymi tyranozaurami to przechodził on jednak przez inną ścieżkę ewolucyjną. Najbardziej charakterystyczną cechą Alioramusa są wyrostki grzebieniaste wysokości centymetra, które biegną przez górną część jego pyska. Ozdoby głowy są praktycznie nie znane u większych i potężniejszych tyranozaurów, chociaż niektóre wcześniejsze człony takie jak Guanlong miały dosyć skomplikowany grzebień kostny na czubku głowy.

Mogło się zdarzyć, że ornamentacja głowy Alioramusa jest osobnikiem wykazującym cechy przodków , a jej zachowanie jest faktycznie wybraną cechą seksualną, przy czym najbardziej rozwinięte grzebienie są najbardziej atrakcyjne dla innych tego rodzaju. Możliwe jest również, że grzebienie pozwalały Alioramusowi na rozróżnianie własnego rodzaju a nieletnimi Tarbosaurusa, które mogły wyglądać mniej więcej podobnie.

Innym obszarem rywalizacji jest szacunkowy rozmiar Alioramusa, kiedy odkryto pierwsza skamieniałość wielkość osobnika można było tylko szacować na porównaniu niepełnej czaszki holotypu z innymi bardziej kompletnymi tyranozauroidami. Przyniosło to szacunkową długość pomiędzy 5 a 6 metrami. Jednakże czaszka materiału była nieco zdeformowana w wyniku procesu skamienienia.

Doprowadziło to do mniemanego przeszacowania długości, ale odkrycie A.altai potwierdziło, że 6 metrów prawdopodobne dla dorosłego osobnika, jeżeli nie jest to konserwatywny szacunek. Niestety bez skamieniałego materiału w pełni dorosłego Alioramusa nie można być pewnym w 100 procentach owego szacunku.

Szkielet Alioramusa znajdujący się w Wyoming Dinosaur Center.

ALIORAMINI:

Do tego kladu należą azjatyckie późnokredowe rodzaje Alioramus i Qianzhousaurus, prawdopodobnie synonimiczne. W analizie beyesowskiej Brusatta i Carra (2016) alioraminem okazał się też Dryptosaurus. Choć Alioramini pojawiają się w zapisie kopalnym późno (mastrycht ), są relatywnie bazalne – są taksonem siostrzanym Tyrannosauridae (Loewen i in., 2013) lub mieszczą się u podstawy Tyrannosaurinae (Brusatte i in., 2010 ).

Jednak wg Brusatta i Carra (2016) mogły być bardziej zaawansowane niż Albertosaurinae. Jak na zaawansowane tyranozauroidy, były smukłe. Diagnostyczna jest budowa czaszki: jest wydłużona (pysk stanowi 2/3 całej długości czaszki; są to zapewne cechy juwenilijne, zachowane i/lub rozwinięte także u starszych okazów) i uzbrojona w wiele zębów (15-17 w kości szczękowej i 18-20 w żuchwie), podobnie jak u bardziej bazalnego Xiongguanlong. Charakterystyczne jest występowanie guzków na kości nosowej (Lü i in., 2014), choć podobne znane są u innych tyranozauroidów.

Podobne artykuły

• 

  ‘’Cudzych chwalimy swego nie znamy sami nie wiemy co posiadamy’’

• 

  ”Intelektualiści” ?

• 

  ‘’Hospodar wyspy Hateg’’