Raptorex został opisany jako rodzaj niewielkiego i wczesnego, ale zaawansowanego teropoda z grupy tyranozauroidów żyjącego w okresie kredowym na terenach obecnej Azji. Choć znacząco
mniejszy od innych przedstawicieli tyranozaurów wykazywał wszystkie cechy adaptacyjne typowe dla tyranosauroidae takie jak: silnie rozwinięte mięśnie szczęki, stosunkowo duża czaszka, niewielkie kończyny przednie, oraz długie, silne kończyny tylne przystosowane do pogoni ( takie same jakie występowały u młodych tyranozaurów ). Niektórzy z paleontologów sugerują, że Raptorex mógł być młodym osobnikiem jednego z dużych przedstawicieli grupy np. Tarbosaurusa.

Szkic przedstawiający potencjalny wygląd Raptorexa kriegsteini za życia.

Klasyfikacja:
Domena: eukarionty – Królestwo: zwierzęta – Typ: strunowce – Podtyp: kręgowce
Gromada: zauropsydy – Podgromada: diapsydy – Infragromada: archozauromorfy
Nadrząd: dinozaury – Rząd: dinozaury gadziomiedniczne – Podrząd: teropody
Infrarząd: tetanury – (bez rangi): celurozaury – Nadrodzina: tyranozauroidy
Rodzaj: Raptorex – Gatunek: Raptorex kriegsteini

Czaszka oraz model odwzorowujący potencjalny wygląd Raptorexa kriegsteini.

Czas i miejsce występowania: Prawdopodobnie  Chiny – Liaoning – Mongolia ( formacja Yixian – warstwy Lujiatun), ok.130 – 120 mln lat temu wczesna kreda ( barrem/apt ).

Nazwa: Nazwa Raptorex to kombinacja greckich słów – raptor oznaczająca ”rabusia ” oraz rex – ”król ”. Epitet gatunkowy kriegsteini honoruje Romana Kriegsteina, dzięki któremu okaz stał się dostępny dla nauki.

Szacunki masy i długości: Holotyp Raptorexa uznawany jest za osobnika młodocianego, który nie zakończył jeszcze etapu wzrostu lub za młodego osobnika dorosłego. Według Sereno i współpracowników okaz zginął prawdopodobnie w szóstym roku życia osiągając 2,5 metra długości , ok. 65 kilogramów masy ciał oraz ok. 1,2 metra wysokości.

Raptorex kriegsteini.

Czarnorynkowy dinozaur:

Raptorex jest bardzo wątpliwym rodzajem Tyranozaura, którego uważa się za młodego przedstawiciela Tarbosaurusa baataar, kiedy po raz pierwszy został ujawniony światu, jego już wydobyty holotyp został wysłany do Japonii, gdzie został zakupiony przez amerykańskiego biznesmena. Wtedy to okaz został zidentyfikowany jako nieletni Tarbosaurus pochodzący z Chińskiej formacji Yixian.

Jednak okaz został zakupiony w nielegalny sposób, z tego względu, że prawo w Chinach surowo zabrania nielegalnego transportowania autentycznych skamieniałości poza terenem Chin a wszelakie ”oryginalne legalne skamieniałości ” skamieniałości są dalekie od wiarygodnego źródła naukowego z tego względu, że czarnorynkowi dealerzy materiałów kopanych opowiedzą wszystko na temat skamieniałości, byle tylko je spieniężyć.

Dowodem potwierdzającym oszustwo czarnorynkowego dealera była jego niewiedza gdyż stwierdził on, że okaz Raptorexa był młodzieńczym okazem Trabosaurusa, a każdy choć odrobinę  zorientowany w temacie wie, iż Tarbosaurus bataar żył w okresie późnej kredy ok. 72-68 Ma (76-65?) mln lat temu (mastrycht).

Raptorex kriegsteini.

Raptorex przełomowym odkryciem dla Tyranosauroidae:

Kiedy okaz został ponownie wysłany do Stanów Zjednoczonych został sprzedany do Arizona Gem, Mineral and Fossil Show in Tucson, nabywcą był Dr. Henry Kreigstein kolekcjoner, który samoistnie skontaktował się z jednym z najbardziej uznanych paleontologów Paulem Sereno prosząc go o zbadanie okazu w celu ustalenia czy rzeczywiście należał on do nieletniego przedstawiciela Tarbosaurusa.

Pierwszym wnioskiem do jakiego doszedł Sereno i jego zespół podczas analizy skamieniałości było to, że nie był to okaz młodego Tarbosaurusa, ale zupełnie inny rodzaj nieznanego wcześniej nauce Tyranozaura.

W 2009 roku dinozaur otrzymał oficjalną nazwę Raptorex kriegsteini a sam Paul stwierdził, że w chwili zgonu miał on prawdopodobnie ok. sześciu lat i był prawie w pełni dorosłym przedstawicielem gatunku ustalając jednocześnie, ze forma ciała Raptorexa była już praktycznie ustalona i nie osiągnęła by większych rozmiarów tak jak w przypadku późno kredowego Tarbosaurusa.

Zespól Sereno próbował również zlokalizować obszar i czas, w którym ustanowiona została skamieniałość kopalna, w tym celu przyjrzeli się przypadkom innych mniejszych skamieniałości osadzonym wokół holotypu Raptorexa.

W procesie badawczym ujawniono kręgi należące do ryby z rodzaju Lycoptera występującej w wczesnym okresie kredowym również znanej z formacji Yixian. Dla Sereno i współpracowników okazało się to wystarczającym dowodem na to, że okaz Raptorexa rzeczywiście pochodził z wcześniej wspomnianej formacji i był przełomowym odkryciem dla Tyranosauroidae.

Raptorex kriegsteini.

Młody Tarbosaurus bataar ? :

Pierwsze publiczne wątpliwości dotyczące Raptorexa pojawiły się w 2010 roku kiedy po przeanalizowaniu skamieniałości holotypu Peter Larson z Black Hills Institute of Geological Research zidentyfikował skamieniałość jako nieletniego Tarbosaurusa.

Larson zasugerował, że należy przeprowadzić bardziej szczegółową analizę matrycy skalnej na którą składała się również skamieniałość Raptorexa, najlepiej z zamiarem spróbowania zidentyfikowania pyłków znanych rodzajów roślin epoki kredy.

Ta krytyka pojawiła się w publikacji ”Nature” ale w odpowiedźi Sereno stwierdził, że żaden z recenzowanych dokumentów nie jest na tyle dostatecznym dowodem by odrzucić jego analizę. W 2011 roku opublikowano dokument naukowy oparty na interpretacji koncentrującej się na skamieniałości Raptorexa i matrycy skalnej.

W 2009 roku Sereno stwierdził, że kręgi Raptorexa były prawie skondensowane co oznaczało by, że osobnik był prawie dorosły, ale w tekście z 2011 roku zespól Sereno został skrytykowany za błędne interpretowanie danych wzorcowych i,  że kręgi Raptorexa nie były skondensowane sugerując, że w chwili zgonu zwierzę miało by zaledwie ok. trzech lat.

Larson i jego zespól zbadali również kręgi ryby, którą zespół Sereno przydzielił do rodzaju Lycoptera i stwierdził, że nie tylko nie należą one do wcześniej wymienionej ale nie były one nawet tego samego typu co Lycoptera.

W 2013 roku sprawa została jeszcze bardziej zagmatwana gdyż w artykule , który pojawił się na łamach gazety ”Newbrey” stwierdzono z cała pewnością, ze kręgi ryby w gruncie rzeczy należały w rzeczywistości ryby hiodonowej, które znane są z Mongolskiej formacji Nemegt, ukazując tym samym w dużym stopniu, że w istocie Raptorex jest wątpliwym rodzajem i wielce prawdopodobnie jest młodocianym osobnikiem Tarbosaurusa.

Badania przeprowadzone nad Raptorexem przez Petera Larsona ( uważanego za jednego z najwybitniejszych specjalistów w badaniach nad skamieniałościami Tyranozaurów ). Podważały wcześniejszą teorię Sereno jakoby Raptorex miałby być nieznanym wcześniej nauce okazem tyranozaura, a w rzeczywistości był młodym osobnikiem Tarbosaurusa bataar , który był największym tyranozauroidem jaki żył na terenie Azji ( osiągającym 10 – 12 metrów długości , 4000 –5000 kilogramów masy i 4 metry wysokości ).

Klasyfikacja:

Raptorex został sklasyfikowany jako tyranozaouroid i okaz synonimiczny Trabosaurusa. Obecnie jest on umieszczany jako podstawowy tyranozauroid bardziej zaawansowany niż Bagaraatan lecz bardziej podstawowy niż Dryptosaurus.

Powyżej znajduje się diagram umieszczający Raptorexa jako podstawowy tyranozauroida. Został opublikowany przez Loewena i współpracowników w 2013 roku internetowe czasopismo naukowe wydawane przez Public Library of Science ” Plos One ”.

Materiał kopalny:

Na skład holotypu (LH PV18) młodocianego osobnika składają się nieartykułowane:

kości czaszki (p. [=prawa] k. [=kość] przedszczękowa, l. [=lewa] k. szczękowa, l. k. łzowa, l. i p. k. nosowa, p. k. przedczołowa, p. i l. kk [=kości] czołowe, cz. [=część] l. k. ciemieniowa, l. k. zaoczodołowa, l. dystalna k. kwadratowa, cz. l. k. podniebienna, l. strona trzonu k. klinowej, k. paroklinowa, l. epipterygoid), żuchwy (p. i cz. l. k. zębowej, l. i cz. p. k. kątowej górnej, l. i cz. p. k. kątowej, l. i fragment p. k. przedstawowej, cz. p. k. płatowej, l. k. stawowej), zęby i dość kompletny szkielet pozaczaszkowy (nie zawierający cz. kończyny przedniej i dystalnej połowy ogona – od 12 kręgu), na który składają się kręgi (szyjne 1-10, grzbietowe 1-13, krzyżowe 1-5, ogonowe 1-11), niekompletne żebra szyjne, 18 częściowych lub całych żeber, para zrośniętych przednich środkowych gastralii i proksymalne części 5 kolejnych, kk. kończyn przednich i obręczy barkowej (l. k. krucza, l. łopatka, p. i l. k. ramienna, l. k. promieniowa, l. k. łokciowa, l. palec I, paliczki II-1 i II-2), kk. kończyn tylnych i obręczy miednicznej (prawie kompletna p. i l. k. biodrowa, proksymalna p. i l. k. kulszowa, końce p. k. łonowej, l. k. łonowa bez „stopki” , p. i l. k. udowa, l. i proksymalna końcówka p. k. strzałkowej, proksymalna i najbardziej dystalna końcówka l. k. piszczelowej, l. k. skokowa, l. kk śródstopia – 2 i 4, dystalna końcówka p. k. śródstopia – 3, 5 paliczków i 3 pazury).

Rekonstrukcja szkieletu Raptorex kriegsteini.

Podobne artykuły

• 

  ‘’Cudzych chwalimy swego nie znamy sami nie wiemy co posiadamy’’

• 

  ”Intelektualiści” ?

• 

  ‘’Hospodar wyspy Hateg’’