-
‘’Cudzych chwalimy swego nie znamy sami nie wiemy co posiadamy’’
-
”Intelektualiści” ?
Przez większość z ostatnich dwóch stuleci, podczas których dinozaury były znane nauce zakładano, iż były one niezbyt inteligentnymi zwierzętami o relatywnie małych mózgach. Tematyka ich intelektu została szybko odrzucona w odniesieniu do ich niewielkich mózgów i faktu, że wyginęły, a zatem nie odniosły sukcesu ze względu na niską inteligencję. Ten całkowicie błędny obraz mezozoicznych stworzeń zaczął się jednak kruszyć w drugiej połowie XX wieku, kiedy tak zwany ‘’Renesans dinozaurów’’ znacząco zmienił rozumienie anatomii, fizjologii i historii ewolucyjnej tej niezwykłej i zróżnicowanej grupy.
Czytaj więcej » -
‘’Hospodar wyspy Hateg’’
W dziejach naszej planety latające zwierzęta wyewoluowały wielokrotnie szerokie zakresy rozmiarów skrzydeł. Wśród nich znalazły się wyjątkowo duże gatunki ptaków jak Pelagornis sandersi (z późnego oligocenu, circa 28 – 25,72 mln lat temu), którego maksymalną rozpiętości skrzydeł uwzględniając pióra szacuje się na ~7,36 metra i wagę ~41 kilogramów czy Argentavis magnificen (z górnego miocenu, około 8 –6,3 mln lat temu) o szczytowym ~7 metrowym zakresie narządu lotu i masie ciała w zakresie ~59 kilogramów. Kilka dużych gatunków pterozaurów pojawiło się w okresie kredowym. Precyzuje się, iż skala skrzydeł Tropeognathus mesembrinus (największego pterozaura inadekwatnego od familii Azhdarchidae z wczesnej kredy w przybliżeniu 113 –110 mln lat temu) oscylowała w zakresie 8,26 metra, a gramatura na ~66 kilogramów, natomiast u Geosternbergia sternbergi (występujący w późnej kredzie ~81,5 –80,5 mln lat temu) miara płatów nośnych orientacyjnie wynosiła ~7,25 metra, a ciężar na ~36 kilogramów. Mimo to rozmiary wcześniej wymienionych są deklasowane przez pewnych przedstawicieli jednej z najbardziej udanych grup pterozaurów – Azhdarchidae (dobrze reprezentowane na lądach Gondwanu i Laurazji) obejmujących kilka bardzo dużych gatunków uważanych za jedne z największych stworzeń skłonnych do potencjalnego wznoszenia się w powietrze w historii globu wśród których sytuują się Quetzalcoatlus northropi z Mastrychtu w Stanach Zjednoczonych, Arambourgiania philadelphiae z Mastrychtu w Jordanii, Cryodrakon boreas z Kampanu w Kanadzie, Thanatosdrakon amaru z Santonu w Argentynie oraz podmiot prezentowanej przeze mnie poniższej publikacji Hatzegopteryx thambema z Mastrychtu w Rumunii. Continue Reading
Czytaj więcej » -
Cesarz, król i królowa
Od 1905 roku, kiedy formalnie opisano gigantycznego teropoda Tyrannosaurus rex jego naukowy określnik stał się prawdopodobnie najsłynniejszą i najbardziej rozpoznawalną nazwą dinozaura wszech czasów. Po blisko dwunastu dekadach niewiele person może sobie wyobrazić, iż do miana rodzajowego Tyrannosaurus można dodać inny epitet gatunkowy niż rex. Jednak taka ewentualność została podkreślana przez niektórych paleontologów kilkadziesiąt lat temu (na przykład koncepcja istnienia tak zwanego Tyrannosaurus X zaproponowana przez Roberta T Bakkera we wczesnych latach osiemdziesiątych), ale dopiero w tegorocznym badaniu, opublikowanym przez kolaboracje nieco kontrowersyjnego badacza i paleoartystę Gregorego S Paula i jego dwóch współpracowników możliwość ta została w pewien sposób usankcjonowana formalnie.
Czytaj więcej » -
Zauropod z infekcją dróg oddechowych
Prehistoryczne zwierzęta, podobnie jak przedstawiciele współczesnej fauny, ginęły z różnych powodów. Jest prawdopodobne, że nawet największe ze stworzeń jakie stąpały po naszej planecie, nie uniknęły ‘’śmierci’’, która była następstwem różnych dolegliwości. Niestety dla badaczy choroby, które dotykają tkanek miękkich ciała, są słabo odzwierciedlone w zapisie kopalnym, ponieważ tkanki miękkie pradawnych zwierząt stanowią niezwykle rzadkie znaleziska dla paleontologów. Jednak niedawno opublikowany elaborat naukowy ‘’przedstawia nam’’ dinozaura z infrarzędu zauropodów, którego kręgi szyjne zostały poważnie uszkodzone wyniku infekcji dróg oddechowych. Szczególnie interesujące jest to, że chociaż zauropody nie są najbliższymi krewnymi współczesnych ptaków, schemat mankamentów kości tego dinozaura jest podobny do obserwowanego u współczesnych ptaków cierpiących na ‘’przeziębienie’’.
Czytaj więcej » -
Zarodek wewnątrz skamieniałego jaja ujawnia związek między współczesnymi ptakami a dinozaurami
Obecnie niewiele person wątpi, że współczesne ptaki są bezpośrednimi potomkami dinozaurów mezozoicznych – teraz dodatkowo opublikowano artykuł, który po raz kolejny przychyla się do potwierdzenia ich ewolucyjnego powiązania. To za sprawą tego, że doskonale zachowana skamieniałość ‘’trafiła w ręce’’ chińskich paleontologów, nie był to jednak tak jak zazwyczaj materiał skalny dorosłego lub młodocianego osobnika, ale bardzo młodego okazu, który na zawsze pozostał wewnątrz jaja. ‘’Szczenię’’ nazwane ‘’Baby Yingliang’’ jest najbardziej kompletną fosyliom, której szczególna wartość polega na tym, iż skamieniała ona w niezwykle charakterystycznej pozycji, którą dziś przyjmują tylko pisklęta ptaków, prawie gotowe do wyklucia.
Czytaj więcej » -
Czy Tyrannosaurus rex mógł być gatunkiem inwazyjnym?
Lustrując w ostatnim czasie ilustracje paleoartysty Rudolfa Hima moją dłuższą uwagę zwróciła jedna z jego grafik zainspirowana publikacją Stephena Brusatte i Thomasa Carra z 2016 roku. Przedstawia ona parę azjatyckich prekursorów (lecz nie Tarbosaurus bataar i Zhuchengtyrannus magnus) gatunku Tyrannosaurus rex, które wykorzystując swoją przewagę fizyczną mobbingują Albertosaurus sarcophagus w celu odseparowania go od resztek truchła jego ofiary. Te hipotetyczne tyranozaury mogły przypuszczalnie utorować drogę dla Tyrannosaurus rex, który stał się nowym dominującym drapieżnikiem w Ameryce Północnej, stawiając hipotezę, iż Tyrannosaurus mógłby w gruncie rzeczy wywodzić się z Azji.
Czytaj więcej » -
Dinozaur z keratynowymi „wstążkami”
Dziś mało kto może być zaskoczony odkryciem upierzonego dinozaura. W ostatnich latach na całym świecie w różnych lokacjach świata co jakiś czas wydobywane są ich nowe formy, do tego grona dołączył odkryty w Brazylii a niedawno opisany Ubirajara jubatus, który miał „puszystą grzywę” i „wstążki” na barkach. Lecz Ubirajara to nie tylko jeden z nielicznych gatunków pierzastych dinozaurów z półkuli południowej – to także pierwszy dowód na obecność złożonych struktur powłokowych (‘’grzywa’’ i ‘’wstążki’’) u dinozaura, który nie jest spokrewniony z maniraptorami i nie jest bliskim krewnym ptaków.
Czytaj więcej » -
Allosaurus jurajskim nekrofagiem
Jednym z najbardziej charakterystycznych jurajskich drapieżnych dinozaurów był bez wątpienia dość duży, a według niektórych przesłanek gigantyczny i licznie występujący rodzaj – Allosaurus, zamieszkujący zachodnią Amerykę Północną i prawdopodobnie zachodnie regiony współczesnej Europy pod koniec okresu jurajskiego ery mezolitu (~157 do ~145 mln lat temu). Kiedy został formalnie opisany i ‘’wprowadzony’’ do świata naukowego przez słynnego paleontologa Othniela Charlesa Marsha w 1877 roku (niemalże trzy dekady przed opisem Tyrannosaurus rex) był największym, nieco lepiej znanym drapieżnym teropodem. W związku z tym zaczęto Allosaurus uważać za niebezpiecznego drapieżnika zdolnego do łowów i uśmiercenia niemal każdej zdobyczy począwszy od małych ornitopodów po gigantyczne zauropody (zwłaszcza jeżeli polował w stadach). Ślady na kościach roślinożernych dinozaurów oraz uszkodzone kręgi samego Allosaurus dowodzą, że aktywnie atakowały i zabijały swoją zdobycz, choć prawdopodobnie często ceną natarcia były liczne urazy a nawet utrata życia. Nowo opublikowana praca naukowa Camerona C.Pahla oraz Luisa A.Ruedasa przedstawia nieco inny pogląd na tego drapieżnika ekosystemów późnej jury.
Czytaj więcej » -
Niszczyciel goleni z późnej kredy
Wśród najciekawszych dinozaurów formalnie opisanych w 2017 roku moim personalnym zdaniem znajdował się bardzo dobrze zachowany ankylozaur z Montany, który swoją nazwę zawdzięcza negatywnej postaci z produkcji science- fiction pt ’’Pogromcy duchów’’, gdzie pojawił się w niej pso – kształtny demon o imieniu Zuul. To właśnie po nim nazwano pancernego dinozaura, o którym mowa, którego kształt czaszki pod pewnym względem ma przypominać łeb wcześniej wspomnianego demona.
Czytaj więcej »
Kategorie
Najnowsze artykuły
-
‘’Cudzych chwalimy swego nie znamy sami nie wiemy co posiadamy’’
-
”Intelektualiści” ?
-
‘’Hospodar wyspy Hateg’’
-
Cesarz, król i królowa
-
Zauropod z infekcją dróg oddechowych
-
Zarodek wewnątrz skamieniałego jaja ujawnia związek między współczesnymi ptakami a dinozaurami
-
Czy Tyrannosaurus rex mógł być gatunkiem inwazyjnym?
Komentarze
-
Krzysztof S says: Nie mam w zamyśle Rafale kontaktowania się w kwestii przeprowadzenia wywiadu z jakimkolwiek światowe...
-
Rafał N. says: Cóż za niesamowity talent prezentuje swoimi pracami pan Marcin, patrząc na niektóre prace aż nie chc...
-
Rafał says: Świetnie, że taki wywiad się pojawił! Brawa za świetne prace Marcina i dla ciebie Krzysztof, że przy...
-
A says: Według mnie, Jeśli mówimy o rozmiarach, to trzeba by było raczej obliczyć "objętość" takiego dinozau...
-
Kacper says: Fajny artykuł. Nie wiedziałem, że raptory miały skrzydła. :)...
-
DINOFAN 092 says: dokładnie nie wiem, ale może być blisko tego...
