Kot czarnołapy (Felis nigripes)

Mimo, iż wyglądem przypominają zwykłe koty domowe, koty czarnołape są przedstawicielami nieudomowionych  ssaków drapieżnych, które zamieszkują tereny południowej Afryki. Gatunek ten został odkryty około 1824 roku, opisany przez Williama Burchella, angielskiego podróżnika i odkrywcę.

Nie można odmówić im oryginalnego wyglądu – niewielkie rozmiary i wyjątkowe umaszczenie powodują, że koty czarnołape sprawiają wrażenie bardzo uroczych i  przyjaźnie nastawionych do człowieka. W rzeczywistości są bardzo nietowarzyskie, a spotkanie ich w warunkach naturalnych graniczy z niemożliwym.

Kot czarnołapy (Felis nigripes)

Klasyfikacja

• Gromada: ssaki
• Rząd: drapieżne
• Rodzina: kotowate
• Rodzaj: kot (Felis)
• Gatunek: kot czarnołapy
• Podgatunki:
  • F. n. nigripes
  • F. n. thomasi

Siedliska

Koty czarnołape zamieszkują tereny od Botswany, przez Namibię, aż do RPA, preferują suche sawanny, a także tereny półpustynne oraz łąki. Rzadko też wspinają się na drzewa, ze względu na krępą budowę ciała. Preferują więc przebywanie wśród naziemnej roślinności – gęste krzaki, opuszczone nory to najczęstsze miejsca, gdzie można je spotkać.

Kot czarnołapy (Felis nigripes)

Charakterystyka

Wygląd

Koty czarnołape to przedstawiciele najmniejszego gatunku kotowatych, osiągają wysokość do 25 centymetrów i długość do 50 centymetrów. Mają wyraźnie zaokrąglone uszy i wyjątkowo duże oczy, które posiadają warstwę tapetum lucidum, czyli specjalną błonę odblaskową, która w nocy odbija światło z intensywnym niebieskim połyskiem.

Najbardziej charakterystyczne są oczywiście czarne podeszwy łap, dlatego ich angielska nazwa to Black-footed Cat, francuska Chat À Pieds Noirs, a hiszpańska Gato De Pies Negros.

Ich umaszczenie ma wyraźny wzór: brązowo-czarne, okrągłe cętki, które biegną rzędami wzdłuż szyi oraz tułowia, na pysku natomiast znajdują się dwie pręgi. Takie umaszczenie spełnia funkcję ochronną i zapewnia im doskonały kamuflaż.

Ogon zwierzęcia jest cienki, posiada spiczaste zakończenie, charakterystyczne są 2 lub 3 ciemne, pełne pierścienie, które w stronę nasady ogona przechodzą w niepełne. Koty Czarnołape posiadają jednolicie różową skórę, co wyróżnia je na tle innych kotowatych, kończyny natomiast są smukłe i delikatne.

Kot czarnołapy (Felis nigripes)

Dieta

Przedstawiciele tego gatunku żywią się głównie gryzoniami, małymi ptakami, wężami, a także gekonami, zdarza im się również zjadać owady, pająki oraz skorpiony. Jak widać są to osobniki znacznie mniejsze od kotów czarnołapych, które ze względu na swoje niewielkie rozmiary zmuszone są do polowania na małe gatunki.

Koty Czarnołape mało piją, ponieważ zapotrzebowanie w postaci płynów czerpią w większości z pożywienia. Nie można odmówić im wielkiego apetytu, są bardzo aktywne w zdobywaniu pokarmu i polują wiele razy dziennie. Potrafią także zbliżyć się i zapolować na ofiarę znacznie większą od nich, a gdy zaspokoją już apetyt, robią zapasy, ukrywając resztki w wykopanych norach.

Kot czarnołapy (Felis nigripes)

Zachowanie

Przedstawiciele tego gatunku są wyjątkowo nietowarzyscy – większość czasu spędzają w samotności, nie lubią być niepokojone, a gdy rozpoznają jakiekolwiek sygnały zagrożenia, od razu szukają bezpiecznego schronienia. Wbrew pozorom potrafią dobrze się bronić i mają waleczny charakter, w sytuacjach kryzysowych są bardzo odważne i nie boją się zaatakować bez względu na wielkość przeciwnika.

Koty czarnołape większość dnia poświęcają na odpoczywanie, preferują wieczorno-nocny tryb życia. Komunikują się za pomocą charakterystycznego mruczenia oraz cichego gulgotania, z kolei w sytuacjach zagrożenia syczą i warczą.

Mimo iż są niewielkich rozmiarów, potrafią wydawać znacznie głośniejsze sygnały dźwiękowe, niż inne zwierzęta podobnych rozmiarów. Dzieje się tak, ponieważ koty czarnołape żyją w dużych odległościach od siebie, a w ten sposób zapraszają drugiego osobnika w okresie godowym. Jest to jedyny czas, gdy koty czarnołape nie żyją samotnie.

Kot czarnołapy (Felis nigripes)

Rozmnażanie

Podczas okresu godowego koty czarnołape rezygnują z samotniczego trybu życia. Samice osiągają dojrzałość płciową między 8, a 12 miesiącem życia, ich ruja trwa kilka dni, podczas której zachowują się bardzo głośno i agresywnie.

Ciąża u samic kotów czarnołapych trwa średnio 65 dni, rodzą swoje małe w bezpiecznych norach. Zazwyczaj miot składa się z dwóch kociąt, choć zdarzają się także mioty liczniejsze.

Kotka rodzi młode dwa razy w roku – w okresie wiosennym oraz jesiennym, kocięta ważą średnio 70 gramów, są ślepe i bezradne, po tygodniu od porodu przenoszone są przez matkę do nowej nory, aby zatrzeć ślady po porodzie i zapewnić im bezpieczeństwo.

Kot czarnołapy (Felis nigripes)

Szczegółowe dane / wymiary

Kot czarnołapy (Felis nigripes)

• Długość ciała bez ogona:
  • samce: 37 – 43 cm
  • samice: do 37 cm
• Długość ogona:
  • samce: od 16 – 20 cm
  • samice: 12.5 – 17 cm
• Wysokość: 25 cm
• Waga:
  • samce 1.9-2.45 kg
  • samice 1.3-1.45 kg
• Ciąża: 63-88 dni
• Długość życia: do 10 lat w niewoli. Nie wiadomo, jak długowieczny jest na wolności.

Kot czarnołapy (Felis nigripes)

Kot czarnołapy – ciekawostki

• Gatunek ten jest niezwykle rzadki i bardzo ciężko jest spotkać je w naturze. Całkowita populacja kotów czarnołapych wynosi obecnie około 10 000 osobników.
• Potrafią polować nawet co 50 minut, a w ciągu nocy spożywają aż do 250 gram jedzenia, co stanowi około 1/5 masy ich ciała.
• W ciągu jednej nocy koty czarnołape przemierzają od 5 do nawet 16 kilometrów. Każdy z nich oznacza swój teren za pomocą opryskiwania, co wykonuje nawet 12 razy w ciągu godziny. Jest to informacja dla innych osobników, że ten teren jest już zajęty.
• Samica pozwala swoim młodym na korzystanie ze swojego terytorium przez kilka pierwszych miesięcy ich życia. Po tym czasie zdane są już tylko na siebie.
• W 2011 roku doszło do pierwszego w tym gatunku zapłodnienia in vitro, w związku z czym przyszły na świat dwa zdrowe kocięta. Dzięki takim zabiegom istnieje szansa na podtrzymanie gatunku kotów czarnołapych przez wiele lat.
• Podczas polowań wykorzystują najczęściej metodę podchodów. W nocy starają się podejść jak najbliżej ofiary, zanim wykonają ostatni skok. Niekiedy czają się przy norach gryzoni i bezszelestnie czekają na ofiarę.

Podobne artykuły

• 

  Mastif pirenejski – strażnik Pirenejów

• 

  Skowronek zwyczajny – ptak zwiastujący wiosnę

• 

  Szpak zwyczajny – pożyteczny szkodnik