Królestwo zwierząt – Ptaki

Zmysły

Jednym z najlepiej rozwiniętych zmysłów jest wzrok, aby ptaki mogły obserwować otoczenie w najróżniejszych siedliskach: od gęstych lasów po rozległe równiny. Oczy ulokowane są po bokach głowy, zatem pole widzenia wynosi aż 300 stopni, jednak u gatunków drapieżnych są osadzone bliżej siebie, aby mogły widzieć w trójwymiarze potrzebnym np. do szacowania odległości od potencjalnej ofiary.

Nawet sowy, których ułożenie oczu przypomina bardzo kocie nie maja ograniczonego pola widzenia, ponieważ mogą obracać głową widząc otoczenie w zakresie 270 stopni. Wiele gatunków świetnie widzi nocą (dominacja pręcików nad czopkami). U ptaków wodnych oczy przystosowały się do widzenia zarówno w powietrzu, jak i pod wodą, a wszystko dzięki elastycznym soczewkom.

Poza widzeniem barw odbieranych również przez oko ludzkie (zieleń, czerwień, niebieski), czopki oczu ptasich są wrażliwe na światło ultrafioletowe, które wykorzystują w okresie toków (zalotów). Człowiek nie zobaczy wielu wzorów na piórach, ponieważ są one przeznaczone tylko dla innych ptaków, zwłaszcza tych płci przeciwnej (np. samce sikory modrej (Cyanistes caeruleus) posiadają łaty na głowie widziane tylko w świetle ultrafioletowym). Niektóre ptaki stosują ultrafiolet do wykrywania pożywienia wyłapując ślady moczu pozostawione przez gryzonie.

Oko ptasie, podobnie jak u psowatych i kotowatych, wyposażone jest w trzy powieki: dwie standardowe i jedną zamykaną poziomo, pełniącą funkcję oczyszczającą i nawilżającą gałkę oczną. U ptaków nurkujących zachowuje się dodatkowo jak soczewka wyostrzająca obraz pod wodą. W siatkówce znajduje się grzebień – narząd wypełniony krwią, odżywiający i dostarczający tlen do oka. Generalnie rzecz ujmując, narząd wzroku u ptaków jest praktycznie doskonały; padlinożercy mogą na przykład dostrzec umierające zwierzę z odległości kilku kilometrów.

Choć nie posiadają małżowin usznych, uszy jako narząd słuchu występuje, co widzimy np. u puszczykowatych – przy uszach widoczne są skupiska pierzastych piór przypominające małżowinę. Podobnie jak u ssaków wewnątrz tego aparatu zmysłu zobaczymy ślimaka, ale nie będzie on skręcony. Co ciekawe, u wielu ptaków, głównie drapieżnych, otwory uszne ulokowane są niesymetrycznie, dzięki czemu zwierzę świetnie lokalizuje potencjalną zdobycz, nie przeszkadza mu w tym nawet pokrywa śnieżna.